Bændablaðið - 17.02.1998, Blaðsíða 8

8
Bændablaðið
Þriðjudagur 17. febrúar 1998
Ketill A. Hannesson
Skattfram-
talið í ár
i'A.’í uv-’A .!!
r Bashdur eiga að geta gert framtö
sín sjálfif að mestu eða öllu leýti
Þessar leiðbeiningar eru engar
veginn tæmandi, en ég vona að þær komi að gagni. Lestu
aðeins þær leiðbeiningar; sem fjalla um þánn þátt sem verið er
að vinna í í hvert sinn, en ekki að lesa allar leiðbeiningarnar í
einu.
Heimildir og gögn til frekari lesturs:
1. Leiðbeiningar ríkisskattstjóra, sem fylgja framtalseyðu-
blöðunum. (RSK).
2. Leiðbeiningar um útfyllingu landbúnaðarskýrslu 1997.
(RSK).
3. Leiðbeiningar um fyrningarskýrslu 1997á bakhlið hennar.
(RSK).
4. Leiðbeiningar um útfyllingu launamiða og launaframtals
1997. (RSK).
5. Virðisaukaskattur. Leiðbeiningar 1995 (RSK 11.19).
6. (Leiðbeiningar um meðferð virðisaukaskatts af bifreiðum
RSK).
7. (Tekjuskattur og eignaskattur, Apríl 1997 RSK söluverð
1.745 kr.).
8. (Virðisaukaskattur og fleiri óbeinir skattar. September 1997.
RSK. Söluverð 1500 kr.)
Þá er komið að því enn á ný að fylla út landbúnaðarframtalið í því formi sem það
er nú. Landbúnaðarframtal er lítið breytt frá fyrra ári en skattframtal er nokkuð
breytt vegna fjármagnstekjuskattsins. Margir bjuggust við að nú kæmi nýtt framtal
fyrir bændur en svo er ekki. Bændur geta ekki notað nýja rekstrarframtalið. Hvenær
það verður er ekki ljóst. Aðeins lögaðilar eru skyldugir til þess að nota nýja formið.
Aðrir hafa val. Um aldamót má reikna með að flestir verði komnir í nýja
fyrirkomulagið.
Breytingar vegna ársins
1997
Landbúnaðarframtal
1. Nýtanlegt tap frá fyrri árum nær nú
yfir 8 ár. Tap getur þannig nýst í 8 ár á móti
hagnaði. Rétt er að geta þess að þau töp sem
mynduðust árin 1988 og síðar og yfir-
færanleg eru samkvæmt lögum frá skatt-
skyldum tekjum má draga frá tekjum vegna
rekstraráranna 1997-2000. Þetta skil ég á
þann veg að þessi töp megi nota allt til ársins
2000.
Þannig féllu nú niður töp ársins 1987 og
fyrr um síðustu áramót.
2. Fjármagnstekjuskattur. Þessi skattur
er einungis á einstaklinga en ekki rekstur.
Nú er það svo að rekstrarfjármagn í búrekstri
ber vexti og þá er reiknaður skattur á þessa
vexti. Þennan skatt eiga bændur að fá
endurgreiddan og á fjórðu síðu landbúnaðar-
framtals eru reitir fyrir þennan lið. Sama
upphæð færist einnig á skattframtal. Vaxta-
tekjur vegna búrekstrar færast síðan sem
tekjur á landbúnaðarframtalið.
3. Lögaðilar (hlutafélög, einkahlutafé-
lög, sameignarfélög o.s.frv.) fá nú nýtt eyðu-
blað (fjórblöðungur) og þar eru allar upp-
lýsingar sem skilað er til skattstofunnar.
Skila má fyrirtækjauppgjöri á stöðluðu
tölvutæku formi. Þetta tölvutæka form er til
dreifingar á skattstofunum. í stað þess að
sækja eyðublöð fá framteljendur disklinga.
Bændur eru ekki með í þessu kerfi nú. Bú,
sem rekin eru sem "Einkahlutafélag ehf,
eða hf„ koma væntanlega til með að skila á
þessu formi. Árið 1997 hafa aðrir en
lögaðilar val um hvort þeir nota nýja eða
gamla kerfið, en ekki lengur.
4. Verðbreytingarstuðlar voru tveir í
fyrra og bændur gátu valið um hvom þeir
notuðu. Nú er aðeins einn verðbreytingar-
stuðull 1,0202.
Skattframtal
1. Fjármagnstekjuskattur frá l.jan 1997.
Skatturinn er lagður á fjármagnstekjur
einstaklinga. Fjármagnstekjur em vaxta-
tekjur, arður, leigutekjur og einnig sölu-
hagnaður en fyrst og fremst af sölu hluta-
bréfa. Ekki má rugla þessu saman við sölu-
hagnað af búvélasölu eða annarri sölu frá
búrekstri. Það kemur þessu ekkert við. Fjár-
magnstekjuskatturinn kemur ekld á tekjur
sem em á landbúnaðarframtali, í reynd er
það þannig að skatturinn er reiknaður og
viðkomandi banki innheimtir hann, en bónd-
inn fær hann síðan endurgreiddan, ef hann
fyllir út viðkomandi reit á landbúnaðarfram-
tali og skattframtali. Þetta er fyrst og fremst
skattur á einstaklinga og aðra (sjóði og sam-
tök) sem em undanþegnir almennri skatt-
lagningu. Hann er 10%. Á skattframtali er
sérstakur reitur fyrir staðgreiðslu af vaxta-
tekjum og annar reitur er fyrir staðgreiðslu
af arði. 1 reit 309 skal færa staðgreiðslu af
arði og vöxtum í landbúnaði til þess að fá
hann endurgreiddan eða lækkun á öðmm
sköttum.
Staðgreiðsla 1998. Bankar, sparisjóðir
og aðrir umsýslumenn fjármuna leggja skatt-
inn inn á sérstakan reikning um leið og
vaxtatekjur eru reiknaðar og greiddar. Þeir
skila síðan skattinum til ríkissjóðs fyrir 15.
janúar 1999. Hlutafélög draga staðgreið-
sluna frá þegar arður er greiddur.
Álagning verður samkvæmt skatt-
framtali fyrir árið 1998. Staðgreiðslan er
bráðabirgðagreiðsla, en endanleg álagning
fer síðan fram með annarri álagningu. I
fyrsta skipti sumarið 1998.
2. Frádráttarbær iðgjöld í lífeyrissjóð em
4% af reiknuðum launum. Bóndi sem
reiknar sér laun 700.000 kr. færir á skatt-
framtal 4 % af því eða 28.000 kr. Hann þarf
að sjálfsögðu að hafa greitt þessa upphæð í
Lífeyrissjóð bænda. Flestir greiða mun
meira en það. Munið eftir að færa greiðslu í
lífeyrissjóð af launatekjum ef um þær er að
ræða í reit 162.
3. Umsókn um lækkun vegna náms-
kostnaðar bama 16 ára og eldri. Hámarks-
lækkun er 148.333 kr. miðað við að náms-
maður sé tekjulaus. Þessi fjárhæð dregst
saman um 1/3 af tekjum námsmanns og
fellur alveg niður þegar tekjur hans em omar
445.000 kr. Sjá leiðbeiningar RSK bls. 6 og
7. Nú þarf ekki að fylla út sérstakt eyðublað
í stað þess er fylltur út liður 1.1 á forsíðu
skattframtals.
Breytingar vegna áranna
1997 og 1998
Tekjuskattur einstaklinga
Einstaklingar geta keypt hlutabréf á
árinu 1998 og 40% af kaupunum má færa til
frádráttar tekjum á skattframtali, þó að há-
marki 53.299 kr. Fyrir hjón er þessi upphæð
helmingi hærri. Til þess að fá hámarksupp-
hæð þarf aða kaupa fyrir tæp 133.248 kr. ef
um einstakling er að ræða en tæp 266.496
kr. fyrir hjón (tvöfalt). Þannig eru 40% af
133.248 kr. = 53.299 kr.
1. Kaup á hlutabréfum veita frádrátt, sem
fer minnkandi næstu ár.
Frádráttur vegna hlutabréfakaupa
Frádráttur af kaupum
Að hámarki á mann (hjón fá tvöfalt).
Árið 1998 40 % 53.299
Árið 1999 20 % 27.316
Nokkuð hefur verið um það að afurða-
stöðvar hafi náð inn hlutabréfakaupum hjá
bændum t.d. SS, Afurðastöðin í Borgamesi
o.fl. Einstaklingur, sem kaupir hlutabréf á
þessu ári fyrir meira en 133.248 kr„ getur
notað það sem umfram er 133.248 kr. á
næsta ári. Ónýttur frádráttur tekur verð-
breytingum samkvæmt verðbreytingarstuðli.
Frádráttur vegna kaupa á hlutabréfum er
háður því að viðkomandi hlutafélag hafi
fengið viðurkenningu RSK og ekki má selja
hlutabréfin í þijú ár. Ef bréfin eru seld og
önnur eru ekki keypt í staðinn færist nýttur
frádráttur til tekna. Þessar reglur gilda einnig
um samvinnuhlutabréf og stofnfjárreikninga
í sparisjóðum.
Frádráttur vegna hlutabréfakaupa er ein-
göngu vegna tekjuskatts en ekki útsvars og
ekki heldur eignatekjur.
2. Hátekjuskattur er framlengdur um ár
og er 7% af tekjum umfram 6,2 milljónir hjá
hjónum.
3. Tekjuskattur verður 27,41% 1998, var
29,31% 1997.
4. Útsvar er að lágmarki 11,19% en að
hámarki 11,99 %.