Bændablaðið - 10.03.2004, Blaðsíða 1

5. tölublað 10. árgangur Miðvikudagur 9. mars 2004 ISSN 1025-5621 Upplag: 11.250 eintök
Kalskemmdir
gætu valdið
tjóni í ár
Tíðarfar hefur verið nokkuð
rysjótt undanfarið og hafa
skipst á snjókoma og veruleg
hláka með rigningu. Víða
hefur verið mikil hálka á veg-
um. Bændablaðið fýsti því að
vita hvort þetta veðurfar gæti
leitt til svella og kalskemmda á
túnum og hafði því samband
við Bjarna E. Guðleifsson,
starfsmann Rala á Möðru-
völlum.
Bjarni taldi að þetta tíðarfar
gæti leitt af sér staðbundnar kal-
skemmdir. "Kalskemmdir verða
svo sem menn vita þegar svell
liggja lengi, helst upp undir þrjá
mánuði á túnum. Svellin
myndast helst þegar snjórinn
bráðnar í vetrarhlákum og hleyp-
ur í krapa og svell. Mér skilst að
sums staðar inn til landsins á
Norðurlandi hafi svell myndast
fyrir áramót en á mínum slóðum
mynduðust þau fyrst um 10.
janúar og við þau bættist síðan í
hláku um 10. febrúar. Febrúar-
hlákan varð sem betur fer það
mikil að svellin hurfu að mestu
hér um miðbik Eyjafjarðar og
töldu sumir sig þá finna svo-
nefnda kallykt. Svellin hurfu þó
ekki alls staðar við Eyjafjörð og
eru þau enn sums staðar og gætu
valdið kali ef þau leysir ekki í
tæka tíð. Einnig veit ég af svella-
lögum á túnum í Þingeyjar-
sýslum og á Austurlandi," segir
Bjarni.
Hvernig er „kallyktin“ til
komin og er hún ekki merki um
að kalskemmdir séu þegar
orðnar?
"Lyktin er af efnum sem
plöntur og örverur mynda við
loftfirrðar aðstæður undir svell-
inu en lyktin er ekki órækur vott-
ur um kalskemmdir, einungis
merki um að plönturnar hafi
verið loftlausar undir svellinu."
Hvernig er útlitið annars
staðar á landinu?
"Ég þekki nú bara til á
norðanverðu landinu en svo
virðist sem ástandið sé einna
verst í innsveitum og útsveitum
um miðbik Norðurlands, í Eyja-
firði og Suður-Þingeyjarsýslu.
Betra og snjóléttara hefur verið
bæði vestar og austar enda þótt
þar séu líka svell á stöku stöðum.
Ég vona hins vegar að fljótlega
komi dugleg hláka og leysi
landið úr þeim klakaböndum
sem það er í sums staðar þannig
að engar kalskemmdir verði á
túnum í vor," segir Bjarni E.
Guðleifsson.
Svellalög á túnum í janúar á
Möðruvöllum
Guðni Ágústsson, landbúnaðarráðherra,
hefur í hyggju að hefja vinnu við gerð þess
sem hann hefur kosið að kalla grænbók
landbúnaðarins, stefnumótunarbók um
almenna þróun starfsumhverfis landbúnaðarins
og opinbers stuðnings við hið fjölþætta
hlutverk hans á næstu 15-20 árum. „Það er
fleira landbúnaður en ær og kýr. Landnotin
breytast og Íslendingar sem ætla að gera
ferðaþjónustu og afþreyingu að atvinnuvegi
framtíðarinnar þurfa að huga að rótgrónum
búgreinum, hvernig þær þróast og lifa af um
leið og nýjar búgreinar skjóta rótum og fá
aðhlynningu. Meginmarkmiðið hlýtur að
þurfa að vera að auka sveigjanleika í
íslenskum landbúnaði og landnýtingu almennt,
með áherslu á aukna aðlögunar- og
samkeppnishæfni landbúnaðarins, bæði í
samfélagslegu og alþjóðlegu samhengi. Ég tel
farsælast að nálgast viðfangsefnið út frá
heildarstefnumörkun fyrir landbúnaðinn, þar
sem einstakir hlutar hans ganga í takt og í
samræmi við skilgreind heildarmarkmið,“
sagði ráðherra í ræðu á búnaðarþingi.
"Framsókn landbúnaðar felst ekki síst í
þekkingu. Vil ég stuðla að öflugri landbúnaði
með því að sameina krafta
Landbúnaðarháskólans að Hvanneyri og
Rannsóknastofnunar landbúnaðarins. Með
aukinni samþættingu rannsókna og menntunar
færast hvoru tveggja nær atvinnuveginum og
þörfum hans á hverjum tíma. Lít ég á þetta
sem mikilvægt fyrsta skref í
endurskipulagningu stofnanaumhverfis
landbúnaðarins. Þarna verður til aðdráttarafl
og kraftur sem mun laða til sín aðra starfsemi,
landbúnaðinum til heilla. Sé ég til dæmis fyrir
mér að með þessari endurskipulagningu
skapist jákvæður grundvöllur til
endurskoðunar á fyrirkomulagi
leiðbeiningaþjónustu í landbúnaði.
Ég er ennfremur að leggja drög að
endurskipulagningu á stjórnsýslu- og
eftirlitsverkefnum landbúnaðarins og hef kynnt
í þeim efnum hugmyndir mínar um
Landbúnaðarstofnun. En það er ekki nóg að
einungis hið opinbera hugi að
endurskipulagningu sín megin. Bændur þurfa
sjálfir að styrkja sína stöðu og stilla saman
strengi. Á það ekki síst við í markaðsmálum
landbúnaðarins, heima og heiman.“
Ræða ráðherra er birt í heild á heimasíðu
Bændasamtakanna www.bondi.is
Haraldur Benediktsson, bóndi á
Vestri-Reyni í Innri- Akranes-
hreppi og formaður Búnaðar-
samtaka Vesturlands var í gær,
þriðjudag, kjörinn formaður
Bændasamtaka Íslands á búnað-
arþingi sem nú stendur yfir.
Haraldur er fæddur 23. janúar
1966 og giftur Lilju Guðrúnu
Eyþórsdóttur frá Kaldaðarnesi í
Flóa. Hann er tveggja barna
faðir og hefur stundað blandað-
an búskap frá 1984. Haraldur
tekur við af Ara Teitssyni, sem
ekki gaf kost á sér til formennsku
áfram, en hann hefur verið for-
maður BÍ síðastliðin níu ár.
Tveir menn gáfu formlega
kost á sér til formennsku. Annars
vegar Haraldur og hins vegar
Þórólfur Sveinsson, bóndi á
Ferjubakka II í Borgarfirði og
formaður Landssambands kúa-
bænda. Þingfulltrúar eru 49 og
hlaut Haraldur 30 atkvæði en
Þórólfur 19. Eftir að úrslit
formannskjörsins voru kunn sagði
Haraldur Benediktsson: ,,Ágætu
þingfulltrúar. Ég vil þakka ykkur
fyrir það traust sem þið hafið sýnt
mér. Ég geri mér grein fyrir því að
í þetta sinn er það meiri vandi að
sigra en að tapa. Ég þakka þeim
mönnum sérstaklega sem hvað
harðast hafa stutt mig í formanns-
kjörinu. Ég þakka Þórólfi Sveins-
syni fyrir drengilega baráttu og á
milli okkar hefur ekki borið neinn
skugga."
Í örstuttu spjalli við Bbl. sagði
Haraldur að það kæmi honum
kannski ekki alveg á óvart að hafa
náð kjöri, en samt væri það dálítið
óvænt að vera nú kominn í þessa
stöðu. Þórólfur Sveinsson ávarp-
aði þingheim og sagðist vilja
þakka þeim sem greiddu honum
atkvæði í formannskjörinu. ,,Við
náðum því miður ekki þeim
árangri sem við ætluðum, en við
því er ekkert að gera. Um líkt leyti
og ég ákvað að gefa kost á mér til
formennsku rakst ég á spakmæla-
bók og las í henni: Á mikil-
vægustu krossgötum lífsins eru
sjaldnast nokkrir vegvísar. Þetta á
nokkuð vel við um okkur sem
erum að stússast í félagsmálum."
Þórólfur sagði baráttuna hafa
verið málefnalega og sagðist hann
vonast til að eftir þingið geti menn
haldið eðlilegu samstarfi innan
Bændasamtakanna. Að lokum
óskaði hann Haraldi velfarnaðar í
störfum og að starfið gangi
farsællega hjá samtökunum næstu
þrjú árin.
Landbúnaðarráðherra vill
stefnumótun í landbúnaðinum
Haraldur Benediktsson kjörinn
formaður Bændasamtakanna
Strax og úrslit urðu ljós hringdi Haraldur í konu sína og lét hana vita. Á innfelldu myndinni er Haraldur að ávarpa þingheim og þakka fyrir sig.