blaðið - 18.11.2005, Blaðsíða 2

2 I IWWLEWDAR FRÉTTIR
FÖSTUDAGUR 18. NÓVEMBER 2005 blaöiö
SUSHI
OPNAR1. DESEMBER
Neytendasamtökin
Húsnæðislán dýrust á íslandi
Aðeins á íslandi er verðtrygging enn við lýði. Lítið myntkerfi veldur háum vöxtum.
[LÆKJARGATA]
EES Vísitala:
Verðbólga
einna lægst
á íslandi
Samræmd vísitala neysluverðs
í EES-ríkjum hækkaði um 0,3%
á milli mánaðanna október
september og mældist 118,9
stig. Mesta verðbólga á Evr-
ópska efnahagssvæðinu á tólf
mánað tímabili var í Lettlandi
þar sem hún mældist um 7,7%.
Minnst var verðbólgan 0,8%
í Finnlandi, 0,9% í Svíþjóð og
i,S% á íslandi. Meðalverðbólga
í EES ríkjum var um 2,4% en
um 2,5% á evrusvæðinu.
Farice strengurinn:
Skoskar
rottur söku-
dólgar
Það hefur væntanlega ekki
farið framhjá neinum að net-
samband við útlönd hefur
rofnað ítrekað síðustu misserin.
Bilunin hefur ávallt orðið þar
sem Farice strengurinn liggur
yfir Skotland, nánar tiltekið á
leiðinni frá Norður Skotlandi
til Edinborgar, og nú hefur
komið í ljós að rottur hafa
nagað sig i gegnum strengin
þannig að bilun hefur hlotist af.
Flestar bilanirnar hafa orðið
við járnbrautabrú eina, en
einnig hefur bilana orðið vart
í afskiptu héraði þar sem talið
er að rottur séu sökudólgarnir.
Þetta kom fram i fréttum RUV
í gær. Einnig kom fram að ráð-
stafanir hafi verið gerðar til að
verjast rottuganginum með
því að brynverja ljósleiðarann
á þeim stað. Eins og komið
hefur fram í Blaðinu stendur
til að tvöfalda strenginn þar
sem hann liggur yfir Skotland
og þá ættu bilanir af þessu tagi
ekki að verða eins algengar.
Samband íslendinga um Far-
ice strenginn hefur rofnað alls
14 sinnum síðan strengurinn
var tekinn i notkun í byrjun
síðasta árs.
Vextir, stimpilgjöld og önnur op-
inber gjöld eru áberandi hæst á fs-
landi miðað við nágrannaríki okkar.
Þetta kemur fram í skýrslu sem Ney t-
endasamtökin unnu í samstarfi
við níu önnur neytendasamtök i
Evrópu og kynnt var á sérstökum
blaðamannafundi i gær. Jóhannes
Gunnarsson, formaður Neytenda-
samtakanna, segir stimpil-, lántöku-
og uppgreiðslugjöld hamla eðlilegri
samkeppni á húsnæðislánamarkaði.
Það voru þeir Ólafur Klemensson
og Jónas Guðmundsson sem tóku
skýrsluna saman.
Verðtrygging bara á íslandi
1 skýrslunni eru húsnæðislánamark-
aðir í tíu löndum bornir saman og
horft til þeirra þátta er hafa áhrif
á heildar lánakostnað. Um er að
ræða löndin Danmörku, Noreg, Sví-
þjóð, Finnland, Bretland, írland,
Holland, Þýskaland, Austurríki og
Islandi. Nokkuð hallar á íslenska
neytendur í þessum samanburði og
eru nafnvextir t.a.m. um 2 til 7 pró-
sentustigum hærri hér á landi en á
öðrum Norðurlöndum og almennt
hæstir á því svæði sem könnunin
nær tiL Þá kemur fram í skýrslunni
að lánskostnaður, raunvextir og
greiðslugjöld eru einnig hærri hér
en í þeim löndum sem samanburð-
Afganistan:
urinn nær til. Raunvextir eru t.d. að
jafnaði um 3 til 5 prósentustigum
hærri hér á landi en í hinum Evrópu-
löndunum og lántökugjöld almennt
mun hærri hér að Austurríki undan-
skildu. Víðast hvar eru lántökugjöld
fastar upphæðir en ekki miðað við
prósentu af heildarláni líkt og gert
er hér. Þá eru uppgreiðslugjöld mun
hærri hér og aðeins á íslandi eru
lánin verðtryggð.
Samkeppnishamlandi gjöld
Á fundinum í gær kom fram að hár
vaxtamunur á milli samanburðar-
landanna hafi ekki komið skýrslu-
höfundum á óvart enda sé íslenska
myntkerfið lítið og vextir almennt
hærri i litlum myntkerfum en í
stórum. Þá kom fram gagnrýni á
vaxtastefnu Seðlabankans og þar
sem bent var á að finna þyrfti aðrar
leiðir til hagstýringar en hækkun og
lækkun stýrivaxta. Þá gagnrýndi
Jóhannes Gunnarsson lántökugjald
bankanna og sagði það ekki byggj-
ast á sanngirni og að bankarnir
notuðu það sem einhverskonar
tekjulind. „Það er að sjálfsögðu
með öllu óeðlilegt að binda ákveðin
gjöld sem bankarnir eru með í ein-
hverjar ákveðnar prósentur sem er
óumbreytanleg,“ sagði Jóhannes og
bætti við „við hljótum að gera kröfu
Vaxtahækkunum ber ekki að fagna þvf að lokum borga neytendur brúsann segir Jóhann
es Gunnarsson.
til þess að menn hætti að taka svona
prósentur og taki þann kostnað sem
verður til vegna láns við að útbúa
skjöl og annað slíkt þannig að við
förum í sama far og víðast hvar í ná-
grannalöndum okkar þar sem þetta
er krónutala." Jóhannes sagði enn-
fremur að uppgreiðslu-, lántöku- og
stimpilgjöld gerðu neytendum það
of kostnaðarsamt að færa sig á milli
fjármálafyrirtækja og því væru
þessi gjöld samkeppnishamlandi.
„Ég minni á það að árlega slá bank-
arnir ný met í hagnaði þannig að
það er borð fyrir báru þar að mínu
mati. Lældtandi vaxtamunur kæmi
neytendurS'að sjálfsögðu til góða.“B
Sakamál:
Friöargæsluliöar kallaöir heim
Spenna f Afganistan hefur farið stig vaxandi aö undanförnu
Fram kom 1 ræðu utanríkisráðherra,
Geirs H. Haarde á Alþingi í gær að
ákveðið hefði verið að kalla friðargæslu-
Iiða heim frá norðurhluta Afganistan.
Að sögn ráðherra hefur spenna farið
stigvaxandi á svæðinu undanfarnar
vikur og hafa árásir verið gerðar á full-
trúa óháðra hjálparsamtaka og á friðar-
gæsluliða. Geir segir að forsendur fyrir
veru borgaralegra íslenskra friðargæslu-
liða hafi því breyst nokkuð. Þátttöku í
endurreisnarsveit í norðurhlutanum
verður því hætt, en að öllu óbreyttu
verður áfram íslensk friðargæslusveit
í vesturhlutanum. Einnig kom fram
að kannaðir verði möguleikar á því að
finna íslensku framlagi til friðargæslu
stað annarsstaðar í landinu, sem sam-
ræmist kröfum um öryggi borgara-
legra friðargæsluliða. Sveitin sem sam-
anstendur af 8 - 9 manns, og starfað
hefur í norðurhluta landsins, fór í þjálf-
unarbúðir til Noregs í lok júlí sl. Hópur-
inn hefur verið staðsettur 1 borginni
Mayama í Faryab-héraði síðan í byrjun
september.
Engar líkur á að fangar
hafi verið um borð
Geir kom ekkert inn á fangaflugsmálið
svokallaða í ræðu sinni en flugvél sem
bendluð hefur verið við fangaflug CIA
lenti á Reykjavíkurflugvelli í fyrradag.
Össur Skarphéðinsson og fleiri þing-
menn viku að þessu í svörum sínum
við ræðu Geirs. Össur sagði að mann-
réttindi væru algild, og að þau ættu
einnig við um meinta hermdarverka-
menn. Þingmaðurinn spurði hvort ráð-
herrann hyggðist banna ferðir þessara
véla um íslenska lögsögu. Geir sagði að
umrædd vél hefði verið skoðuð af tolla-
yfirvöldum, og að hann teldi fullvíst
að engir fangar hefðu verið um borð
í vélinni. ■
Bankaræn-
ingi í tveggja
ára fangelsi
Rúmlega fertugur karlmaður,
Hilmar Ragnarsson, var dæmdur
í tveggja ára fangelsi fyrir vopnað
bankarán í Héraðsdómi Reykja-
víkur í gær. Bankaránið var
framið i útibúi Sparisjóðs Reykja-
víkur við Hátún í janúar 2004.
Annar maður framdi ránið með
Hilmari, fen hvorki sá né ránsfeng-
urinn, rúmar 600 þúsund krónur
hafa fundist.
Mennirnir ruddust inn í bank-
ann með nælonsokka á höfði og
rörbúta að vopni. Þeir hótuðu
gjaldkera og viðskiptavini líf-
láti ef þeir fengju ekki afhenta
peninga.
Hilmar neitaði ætíð sök en
engu að síður þótti sýnt að hann
hefði tekið þátt í ráninu. Auk fang-
elsisdómsins var hann dæmdur
til að greiða um 1,8 milljón króna
í skaðaætur og málskostnað.
Remington 870 Express Magnum
pumpa
kr. 36,900.-
Byssuskápar
6-8 byssur, læst innrahólf.tvöföld læsing
kr. 27,900,-
Byssuskápar
8-13 byssur, læst innrahólf, tvöföld læsing,
Verð kr. 36,900,-
Ný sending af Benelli hálfsjálvirkum
og pumpum,einnig glæsilegar
Bettinsoli tvíhleypur.
Vesturröst
i«rv.nlun v*lölm«nntin>
SMurSS1<770«5U)»0 r«!*I)75t
O Helðsklrt (3 Léttskýjaö ^ Skýjað ^ Alskýjað - ^ Rigning, litilsháttar //' Rlgnlng 1J Súld 4:^1' Snjókoma fj Slydda XJJ Snjóél \jj Skúr
Amsterdam
Barcelona
Berlín
Chicago
Frankfurt
Hamborg
Helsinki
Kaupmannahöfn
London
Madrid
Mallorka
Montreai
New York
Orlando
Osló
París
Stokkhólmur
Þórshöfn
Vín
Algarve
Dublin
Glasgow
07
14
02
-03
04
04
0
03
06
10
16
-03
01
17
02
07
01
04
03
18
07
05

Breytilegt 4«
✓ ✓
/ /
5°
Breytilegt
9°
Veðurhorfur í dag kl: 18.00
Veðursíminn 902 0600
Byggt á upplýsingum frá Veðurstofu íslands
0+
✓ / '/*
/ / *5°
/ '
'/// / // 5°
Á morgun
-2°
-2“
/ //
3°