blaðið - 20.06.2006, Blaðsíða 24

32 I MENWIWG
ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚNÍ 2006 blaöiö
Á sýningu Þjóðmynjasafnsins er hægt að sjá frægar persónur úr mannkynssögunni
Vaxmyndasýning á Þjóö
minjasafni í sumar
Margur íslendingurinn lítur við
á vaxmyndasöfnum þegar leiðin
liggur um erlendar borgir. Þar gefst
okkur tækifæri til þess að horfast í
augu við nákvæmar eftirlíkingar
af löngu gengnum stórmennum úr
sögunni. Það er eitthvað heillandi
við vaxmyndir. Góðar vaxmyndir
búa yfir óútskýranlegum og dul-
úðlegum þokka. Stundum finnum
við okkur knúin til þess að teygja
út hönd, strjúka vanga og fullvissa
okkur um að styttan sé ekki lif-
andi. Það er ekki laust við að við
finnum fyrir létti þegar vanginn
reynist kaldur og stjarfur. Okkur
íslendingum gefst ekki oft tæki-
færi til þess að berja vaxmyndir
augum hér heima á ísaköldu landi.
1 sumar getum við þó séð nokkrar
slíkar á Þjóðminjasafninu.
Það er jafnan mikið um að vera
á Þjóðminjasafninu og sumartím-
inn þar engin undanteking. Auk
stóru grunnsýningarinnar Þjóð
verður til - menning og samfélag í
1200 ár er boðið upp á fjölbreyttar
sérsýningar. Nú hefur verið sett
upp sýning á vaxmyndum í eigu
safnsins. Þar getur m.a. að líta Ólaf
Thors, forsætisráðherra, norska
landkönnuðinn Roald Amundsen
og þýska munkinn Martein Lúther.
Rúna K. Tetzschner er kynningar-
stjóri Þjóðminjasafnsins og segir
hún vaxmyndirnar hafa verið í
eigu þess nokkuð lengi „Vaxmynd-
irnar eiga sér nokkuð langa sögu
innan safnsins. Flestar eru frá því
um 1970. Það eru þó ekki allar vax-
myndirnar okkar á sýningunni því
nokkrar eru ekki í sýningarhæfu
ástandi" segir Rúna.
Það vekur nokkra athygli að það
eru einungis styttur af körlum á
sýningunni. „Við eigum einhverjar
myndir af konum, t.d. henni Önnu
Borg en hún er því miður ekki sýn-
ingarhæf eins og er“ segir Rúna
Tetzschner.
Þjóðminjasafnið hlaut nýverið
viðurkenningu Evrópuráðs sem
besta safn Evrópu árið 2006. 34
söfn úr hópi þeirra bestu í Evrópu
kepptu um hnossið og þrjú söfn
hlutu viðurkenningu. Rúna segir
aðsókn að Þjóðminjasafninu hafa
aukist mikið í kjölfar þessarar við-
urkenningar og að íslendingar séu
duglegir að kynna sér menningar-
arfinn en vitanlega sé einnig mikið
um ferðamenn á þessum árstíma.
Vaxmyndasýningin stendur í
allt sumar og er ástæða til þess að
hvetja alla þá sem áhuga hafa á því
að strjúka kalda vanga að skella sér
í heimsókn á Þjóðminjasafnið á
næstu vikum.
Yrsa Sigurðardóttir í útrás
Bók Yrsu, Þriðja táknið, hefur notið mikilla vinsæida hér heima og erlendis
Glæpasagan Þriðja táknið eftir
Yrsu Sigurðardóttur naut mikilla
vinsælda hér á landi þegar hún
kom út árið 2005 og var bókin í
hópi hinna mest seldu það ár.
Yrsa er nýkomin heim af bóka-
stefnunni í Prag þar sem hún
kynnti bók sína fyrir fjölmiðla-
heiminum. Þriðja táknið kom út í
spænskri þýðingu á dögunum en
að er fyrsta útgáfan utan Islands.
næstu mánuðum mun bókin
koma út á nítján öðrum tungu-
málum og mun því verða nóg um
að vera hjá Yrsu.
Spánverjar taka bókinni
opnum örmum
Útgáfufyrirtækið Santillana gaf
Þriðja táknið út á Spáni en fyrir-
tækið er með dótturfyrirtæki í
öllum spænskumælandi löndum
heims. Til að byrja með mun bókin
koma út í þeim fimm fjölmennustu
en hin munu fylgja í kjölfarið. Nú
þegar hafa selst rúmlega 10 þús-
und eintök af bókinni í innbundnu
formi á Spáni. Spænskir lesendur
tjá sig um Þriðja táknið á vefsvæð-
inu www.livra.com og þar fær bókin
fjórar stjörnur af fimm mögulegum
Annasamt sumar hjá Yrsu
Sumarið er skipulagt í þaula hjá
Yrsu Sigurðardóttur en hún mun
tylla niður tá víða um heim í þeim til-
gangi að kynna Þriðja táknið. Leiðin
mun m.a. liggja um Norðurlöndin
og Þýskaland og útgefendur í fleiri
löndum hafa boðið henni í kynning-
arheimsókn. Ljóst erþó að tími Yrsu
er dýrmætur þessa dagana því hún
er með nýja bók í smíðum auk þess
sem hún vinnur fullan vinnudag
sem tæknistjóri á Kárahnjúkum
en hún er verkfræðingur að mennt.
Forgangsatriði mun þó vera að ljúka
við nýja glæpasögu sem mun líta
dagsins ljós síðla haust hjá forlaginu
Veröld. Nokkur leynd hvílir enn yfir
efni nýju sögunnar en ljóst er að
Þóra, sem kynnt var til sögunnar
í Þriðja tákninu, mun takast á við
nýtt og spennandi mál.
„Nýr tónn"
Pétur Már Ólafsson, útgefandi hjá
Veröld, segir árangur Yrsu ótrú-
legan og að engin ein skýring sé
á velgengni hennar. „Yrsa virðist
hafa hitt á einhvern nýjan tón með
Þriðja tákninu sem hefur skort á
markaðnum hingað til. Það er ekki
spurning að við erum að njóta góðs
af hinni miklu velgengni Arnaldar
Indriðasonar erlendis en við erum
líka að ná til annarra landa sem segir
okkur líka að það er mikið spunnið í
bók Yrsu,“ segir Pétur Már.
Væntanleg á tuttugu tungumálum
Þriðja táknið er væntanlegt á tutt-
ugu tungumálum í yfir eitt hundrað
löndum í öllum byggðum heims-
álfum veraldar. Nú síðast var gengið
frá samningum um útgáfu í Rúm-
eníu, ísrael og Brasilíu en viðræður
standa yfir við útgefendur í fleiri
löndum. Sú skáldsaga sem víðast
hefur verið þýdd eftir núlifandi höf-
und er Englar alheimsins eftir Einar
Má Guðmundsson en samið hefur
verið um útgáfu á henni á 24 tungu-
máli. Bandarískir og breskir útgef-
endur buðu hver í kapp við annan til
að hreppa Þriðja táknið - og festu
sér einnig næstu bók hennar án þess
að Yrsa væri nokkuð farin að setja
á blað og má búast við því að næsta
bók Yrsu um ný ævintýri Þóru muni
líka gera víðreist um heiminn.
Rúnar Helgi Vignisson hlaut
íslensku þýðingarverðlaunin
2006 fyrir þýðingu sína
á verki J.M. Coetzee
Barndómur
Meðgöngutími frumsam
inna verka er lengri
Rúnar Helgi er bæjarlistamaður Garðabœjar 2006
Rúnar Helgi Vignisson, rithöf-
undur og þýðandi, er bæjar-
listamaður Garðabæjar 2006.
Gunnar Einarsson bæjarstjóri
afhenti Rúnari Helga starfsstyrk
listamanna við hátíðlega athöfn í
Vídalínskirkju á þjóðhátíðardag-
inn 17. júní.
Rúnar Helgi Vignisson hefur lagt
stund á ritstörf frá árinu 1981. Hann
hefur skrifað skáldsögur, smásögur
og greinar og hefur einnig verið af-
kastamikill þýðandi og hlotið mikið
lof og viðurkenningar fyrir þýð-
ingar sínar á heimsbókmenntunum.
Rúnar Helgi hefur m.a. þýtt smá-
sögur, skáldsögur og barnabók eftir
bandaríska, kanadíska, ástralska,
suður-afríska, indverska og breska
höfunda. Skemmst er að minnast
þess að Rúnar Helgi fékk á dög-
unum íslensku þýðingarverðlaunin
fyrir þýðingu sína á Barndómi eftir
suður-afríska Nóbelsverðlauna-
hafann J.M. Coetzee sem út kom
hjá Bjarti. Rúnar hefur einnig þýtt
verk Ian McEwan og Philip Roth á
íslensku svo fátt eitt sé nefnt.
Rúnar Helgi er fæddur árið 1959.
Hann lauk BA-prófi í ensku með
íslensku sem aukafag frá Háskóla ís-
lands árið 1981. Árið 1987 lauk hann
MA-prófi í bókmennatafræðum
frá Háskólanum í Iowa í Bandaríkj-
unum þar sem hann stundaði einnig
frekara nám til ársins 1989.
„Viðurkenning samferðar-
manna skiptir máii"
Rúnar Helgi er að vonum kátur með
verðlaunin. „Maður er alltaf stoltur
af slíku. Viðurkenning frá samferð-
armönnum skiptir alltaf máli og er
lífsnauðsynleg ef maður ætlar að
helga sig list sinni. Þetta er mikill
sómi sem mér er sýndur með þessu.
Ég bætist í fríðan flokk listamanna
sem hlotið hefur þessa viðurkenn-
ingu á undanförnum árum, Sig-
urður Flosason saxófónleikari varð
t.d. þessa heiðurs aðnjótandi í fyrra
þannig að ég er í góðum félagsskap.“
Rúnar Helgi segist reyna að fást
jöfnum höndum við þýðingar og
eigin skáldskap.
„Menn hafa líklega meira orðið
meira varir við þýðingar mínar und-
anfarin ár en ég hef alltaf verið að
skrifa frumsamin verk meðfram þýð-
ingarstarfinu. Maður er bara alltaf
lengur að vinna þessi frumsömdu
verk og er ekki alltaf ánægður með
þau þannig að meðgöngutími þeirra
er mun lengri.“ Rúnar Helgi er alltaf
með fleiri en eitt járn í eldinum og
sinnir þessa dagana tveimur verk-
efnum auk eigin skáldskapar. „Núna
er ég að ljúka við að þýða barnabók
sem bera mun titilinn Sólvængur
eftir kandadíska höfundinn Kenn-
eth Oppel. Bókin mun koma út hjá
útgáfufyrirtækinu Græna húsinu
sem við konan mín, Guðrún Guð-
mundsdóttir, rekum í sameiningu.
Fyrri bók Oppels kom út hjá okkur
SU DOKU talnaþrautir
Lausn siðustu gátu
5 2 6 3 1 7 8 4 9
7 3 4 9 2 8 1 5 6
9 1 8 4 5 6 2 3 7
6 8 2 5 9 3 7 1 4
4 5 1 7 6 2 9 8 3
3 7 9 1 8 4 5 6 2
8 9 3 2 4 1 6 7 5
2 6 7 8 3 5 4 9 1
1 4 5 6 7 9 3 2 8
Su Doku þrautin snýst um
að raða tölunum frá 1-9
lárétt og lóðrétt í reitina,
þannig að hver tala komi
ekki nema einu sinni fyrir
í hverri línu, hvort sem er
lárétt eða lóðrétt. Sömu tölu
má aukin heldur aðeins
nota einu sinni innan hvers
níu reita fylkis. Unnt er að
leysa þrautina út frá þeim
tölum, sem upp eru gefnar.
Gáta dagsins
5 8 7 9 1
1 3
2 1 8 4
4 2 6
6 5 3 1
9 1 5
6 8 4 1
3 9 4 2 8 5
4 3 9