Orðlaus - 01.09.2003, Blaðsíða 42

Meðallt
niður um
sigog
kauptiboð í
tvœr íbúðir !i

Þegar ég kaupi mér íbúð vil ég hafa það svona og svona og
svona... Það virðist vera auðvelt að láta sig dreyma en hvað
þegar kemur að þessu? Fyrsti skóladagurinn við að skrá sig í
áfangakerfi er draumur við hliðin á skattframtölum, greiðslumati
og að finna launaseðla þrjá mánuði aftur í tímann!!! En eitt sinn
er allt fyrst og þetta er auðveldara en þetta virðist.
1. 2. og 3. Fara í greiðslumat.
Það fyrsta sem þarf að hugsa um er að fara f
greiðslumat til að athuga hversu dýra íbúð þú
hefur efni á að kaupa. Greiðslumat tekur tvo til
fimm daga eftir því hvað bankinn þarf að fara
yfir mikið af gögnum til að fá út réttu summuna.
Þetta er í rauninni mesta vinnan því útvega þarf
pappíra alls staðar af úr bænum og skila inn til
þess banka sem þú ert hjá og sér um greiðslumat.
Það sem þú þarft að hafa með þér er:
Grunngögn.
Afrit af síðustu skattskýrslu og hana
d færðu hjá skattstjóranum í þínu umdæmi eða
Ríkisskattstjóra.
Mæli með að sækja hana til skattstjórans ef þú
ert líka að sækja um viðbótarlán því þá þarftu
afrit síðustu þriggja ára. Hjá Ríkisskattstjóra
geturðu bara fengið afritið ef þú hefur skilað
rafrænt og það er mjög ólíklegt að þú hafir gert
það síðastliðin þrjú ár!!!
(búðavottorð sem er staðfesting á þvf
hvar þú býrð í dag. Þetta færðu líka hjá
skattstjóranum í þínu umdæmi og því enn meiri
ástæða til að fara til skattstjórans og sameina
skattframtalsferðina og þessa í eina ferð.
Tekjur.
Afrit af launaseðlum síðustu þrjá
mánuði aftur í tímann.
Ef þú ert á lánum hjá LÍN þá verðurðu
að skila inn náms- og lánsfjáráætlun.
Ef þú átt aðra íbúð og ert að leigja
hana út þá þarftu að skila inn vottuðum
fullgildum leigusamning.
Skuldir.
Yfirlit frá banka um hversu mikinn
pening þú átt.
Verðbréf!!! Mat banka á
söluverðmæti bréfanna.
Staðfesting á söluverðmæti bílsins
sem þú átt.
Aðstoð frá ættingja.
Ef einhver ættingi þinn ætlar að hjálpa þér,
lána þér eöa gefa þér pening verður þú að
hafa staðfestingu frá banka um að manneskjan
eigi peninginn til að lána eða gefa þér. Þú þarft
líka að fylla út eyðublað sem hægt er að fá í
öllum bönkum.
Eitthvað annað lausafé, eins og ávallt
þarftu að gera grein fyrir því að peningarnir
séu til.
Annað.
Skilnaður eða sambandsslit.
Ég vona að þú sért ekki búin að skilja þegar
þú ert að fara að kaupa þína fyrstu íbúð en ef
svo er þarf að liggja fyrir fjárskiptasamningur
þar sem fram kemur hvernig fjárhagur skiptist
ykkar á milli, undirritaður af ykkur báðum og
vottum.
4. Sækja um viðbótarlán.
Þú mátt sækja um viðbótarlán ef þú ert að
kaupa þínu fyrstu íbúð og ert undir ákveðnum
tekjumörkum, 2.037.000 krónur og er þá
reiknað meðaltal af síðustu þremur
skattframtölum.
Viðbótarlán er á hagstæðum vöxtum en það
er samt alltaf betra að kaupa íbúðir á sem
minnstum lánum. Þetta er samt góður
stuðningur frá ríkinu fyrir okkur unglingana
sem gleymdum að spara.
Afrit af síðustu greiðsluseðlum allra
lána sem þú ert með á bakinul!!!
%
Ef þú þarft að sækja um lán hjá banka
til að eiga fyrir innborguninni á íbúðinni þá
þarftu að koma með staðfestingu á því að
bankinn vilji lána þér.
Ef þú átt pening.
Ef þú ert að selja íbúð þá þarf allar
upplýsingar um söluverðmæti íbúðarinnar sem
þú ert að selja.
M - Söluyfirlit, veðbókarvottorð, afrit af
síðustu greiðslukvittunum allra lána sem hvíla á
íbúðinni en ef einhver hefur nú þegar keypt
íbúðina þína nægir að skila inn sölusamningi
(kaupsamningi kaupanda ).

5. Finna íbúð sem er á
viðráðanlegu verði.
Þetta er erfiðasti hlutinn. Þegar maður byrjar
að leita sér að íbúð ætlar maður að kaupa sér
ódýra íbúð en það er of auðvelt að láta ginnast
þegar fasteignablaðið er skoðað og fyrr en
varir ertu komin upp í tólf milljónir og langt
umfram greiðslugetu.
Aukagjöldin sem fylgja eru alltaf meiri en manni
hefði grunað þannig að hafðu varann á og
leitaðu vel. Það er líka nauðsynlegt að hafa
einhvern meðferðis sem hefur gert þetta áður
og getur látið þig vita ef það er verið að plata
þig upp úr skónum.
6. Gera kauptilboð.
Þegar þú ert búin að finna réttu íbúðina þá er
gert kauptilboð. Þú mátt bara gera kauptilboð
í eina íbúð því tilboðið er bindandi og ef það
er samþykkt verðurðu að kaupa hana.
Rekstrarkostnaður íbúðar.
Flestir reikna ekki með aukakostnaði þegar þeii
kaupa sér íbúð. En hann er mikill og misjafn eftii
(búðum. Það sem þú verður að borga af er:
hiti og rafmagn
brunatryggingar
fasteignagjöld
húsbréf
Þetta er eitthvað sem ætti að kynna sér áður en
íbúðin er keypt þannig að ekkert komi þér á
óvart.
7. Kauptilboð er samþykkt
eða því hafnað.
Ef kauptilboði er hafnað gerir seljandinn
gagntilboð og hefur þú þá oftast einn til tvo
sólarhringa til að samþykkja, en þú verður að
muna að þú ert að kaupa og vilt fá hana á sem
lægstu verði. Þannig að það er fínt að segja
nei og gera annað tilboð. Ef það er hins vegar
ekki samþykkt þá er kannski best að segja já
til að missa ekki af henni.
8. Fasteignasalan tekur við
og kemur húsbréfunum í gegn.
Nú tekur fasteignasalan við og sér um að allt
fari vel og heiðarlega fram, hún útbýr
kaupsamning, sækir um húsbréf og sér um að
allt sé klappað og klárt þegar kemur að því að
skrifa undir.
9. Skrifað undir kaup-
samning og þú átt íbúð.
Þú hittir seljandann og fasteignasalann og
skrifar undirfullt af pappírum. Lestu smáletrið
því það er ekki gaman að kaupa íbúð og þú
hefur kannski skrifað upp á viðgerðir á húsinu
að utan fyrir margar milljónir.
Vextir.
Vextir af húsbréfum eru 5,1%
Vextir af viðbótarláni eru 5,6%
Vaxtabætur.
Allir sem borga vexti af lánum til íbúðakaupa fá
greiddar vaxtabætur sem eru bætur fyrir alla þá
vexti sem þú hefur verið að borga. Vaxtabæturnar
er mismiklar og fer það eftir því hvað þú ert að
borga mikið í vexti og hversu há laun þú ert með.
Meoalvaxtabætur eru 10-15.000 á mánuði fyrir
fólk á tvítugs aldri sem er í skóla eða er ekki með
há laun.
Afborganir af lánum og úthlutun vaxtabóta.
Það er hægt að velja hversu margar afborganir
þú ert með á ári af lánunum þínum oq á það
einniq við um vaxtabæturnar. Hægt er ao fá pær
fyrirfram og greiddar einu sinni á ári, fjórum
sinnum á ári eða mánaðarlega eftir því hvað
hentar hverjum og einum.
Lántökukostnaður.
Það sem kostar að kaupa íbúð er ekki bara
uppsett verð heldur fylgir alls kyns aukakostnaður
íbúðakaupum.
Þú þarft að borga stimpilgjald sem rennur til
sýslumanns af lánum sem þú tekur,
þinglýsingarkostnað og lántökukostnað.
Húsbréfalán
2,5 % af láni fer í stimpilgjald og lántökukostnað.
0,4 % fer í þinglýsingarkostnað af kaupsamningi.
Viðbótarlán.
0,5 % í lántökugjald.
Dæmi: 7.000.000 króna íbúð og fasteignamatið
er líka 7.000.000 því þinglýsingarkostnaður af
kaupsamningi fer eftir því.
Keypt á 90 % lánum, 70 % húsbréf og 20 %
viðbótarlán þá er kostnaðurinn ca. 160.000 sem
er frekar mikið og sumir gleyma að gera ráð
fyrir.
Ef þú vilt spara þér þessar summur þá er hæg1
að kaupa íbúð sem er á fullum lánum og þá
yfirtekurðu lánin og sleppir að borga kostnað
við að taka lánin. ( mörgum tilfellum sparar þetta
þó nokkra þúsundkallana.