Fréttablaðið - 13.08.2012, Blaðsíða 12
12 13. ágúst 2012 MÁNUDAGUR
U
ppákoman með stundakennarann við Háskóla Íslands
sem bætti við sig doktorsgráðu sem hann hafði þó
ekki lokið er sérkennileg. Enn furðulegra er málið
í ljósi þess að það kemst ekki upp fyrr en maðurinn
hafði kennt í nokkur ár við skólann og hafði alltaf
haldið því fram að hann væri með doktorspróf.
Það er einkennileg stjórnsýsla í háskóla að ganga ekki úr
skugga um að starfsmenn hafi raunverulega þær gráður sem
þeir segjast hafa og raunar svo-
lítið kostulegt virðingarleysi við
þessar gráður sem einmitt eru
veittar af háskólum. Vissulega
á fyrir fram að gera ráð fyrir
að fólk séð heiðarlegt í sam-
skiptum og doktorsgráðan er
auðvitað ekki heldur skilyrði til
þess að fá að að sinna stunda-
kennslu. Það er hins vegar ekki góð stjórnsýsla að staðreyna
ekki grundvallarþætti sem þessa. Það ætti að vera búið að skrifa
það inn í ferli fyrir löngu og vinna eftir því.
Ef að er gáð er atvikið í guðfræðideildinni þó kannski í ágætu
samræmi við það viðhorf sem virðist ríkja til stundakennara þar
á bæ en svo virðist sem á þann hóp sé einfaldlega litið sem ódýrt
vinnuafl. Þessum hópi er engu að síður treyst fyrir tæplega
þriðjungi þeirrar kennslu sem fram fer við þessa virðulegustu
menntastofnun landsins. Stundakennarar þurfa þó ekki, eða
hafa hingað til ekki þurft, að framvísa prófskírteinum eins og
ætlast er til af háskólakennurum í föstu starfi.
Virðingarleysi gagnvart stundakennurum og störfum þeirra
birtist líka í launakjörum þeirra. Laun stundakennara eru á
bilinu frá rúmlega þúsund krónum á tímann upp í tæplega tvö-
þúsund krónur. Stundakennarar með doktorspróf (eða ætlað
doktorspróf – miðað við nýjustu fréttir) eru sem sagt með tíma-
laun upp á innan við tvöþúsundkall sem er verulega undir þeim
launum sem stundakennari í grunnskóla hefur, óháð menntun,
og hafa laun grunnskólakennara þó ekki þótt vera himinhá.
Stundakennarar við Háskóla Íslands njóta ekki almennra rétt-
inda fólks á vinnumarkaði, svo sem stéttarfélagsaðildar og rétt-
inda til orlofs. Þeir hafa ekki samningsrétt um kaup sitt og kjör
heldur eru laun þeirra ákvörðuð einhliða af Háskóla Íslands.
Starfsaðstæður þeirra eru einnig nokkuð tilviljanakenndar og
aðstæður og kjör afar mismunandi eftir deildum. Háskólinn
hefur þannig ekki samræmdar reglur um starf stundakennara.
Háskóli Íslands hefur sett sér það markmið að verða í hópi
hundrað bestu háskóla í heimi. Það er metnaðarfullt markmið,
svo ekki sé meira sagt, af háskóla í smáríki. Það andvaraleysi
sem ríkir gagnvart þeim háskólakennurum sem sinna hartnær
þriðjungi kennslunnar við skólann og birtist í launakjörum sem
ekki er hægt að kalla annað en fáránleg, aðstöðuleysi stunda-
kennara og svo í þeirri sjúskuðu stjórnsýslu að menn komist
upp með að segjast hafa lokið gráðum sem þeir hafa ekki, er þó
klárlega ekki lóð á vogarskálar þess háleita markmiðs.
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Atli Fannar Bjarkason (dægurmál) atlifannar@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is FÓLK OG SÉRBLÖÐ: Elín Albertsdóttir elin@365.is og Vera Einarsdóttir vera@365.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
HALLDÓR
Steinunn
Stefánsdóttir
steinunn@frettabladid.is
SKOÐUN
Íslenskir starfsmenn erlendra sendiráða á Íslandi búa við mismunun þegar kemur
að réttindum í atvinnuleysi og fæðingaror-
lofi. Þessi mismunun kemur til vegna þess
að samkvæmt íslenskum lögum greiða
erlend sendiráð ekki tryggingargjald til
íslenska ríkisins. Starfsmennirnir bera
sjálfir ábyrgð á að standa skil á trygg-
ingargjaldi af launum sínum, ef þeir vilja
á annað borð njóta þeirra réttinda sem
því fylgja. Einhver erlend sendiráð hafa
tekið tillit til þessa við ákvörðun launa en
alls ekki öll. Sumir starfsmenn í þessum
sporum fá því hærri laun sem kostnaðinum
nemur en aðrir bera hann sjálfir.
Til samanburðar njóta íslenskir starfs-
menn hjá íslenskum sendiráðum erlend-
is fullra réttinda og vinnuveitandi þeirra
stendur skil á greiðslum tryggingargjalds.
Erlendir starfsmenn í sendiráðum hérlend-
is eru að sama skapi tryggðir í heimalandi
sínu og er staða þeirra mun skýrari en
Íslendinga sem vinna með þeim.
Ekki er um það mörgum orðum að fara,
að þetta er skýr mismunun gagnvart
íslenskum þegnum, sem vegna þess eins að
þeir vinna hjá erlendu sendiráði á Íslandi,
taka á sig 7-10% skerðingu á launum (eftir
upphæð tryggingargjaldsins á hverjum
tíma) eða verða af réttindum sem á trygg-
ingargjaldi byggja.
Brýn þörf er á því að íslensk yfirvöld
taki á þessum vanda svo komið sé í veg
fyrir þessa mismunun. Athygli stjórnvalda
hefur áður verið vakin á þessu máli en
engar úrbætur verið gerðar. BHM krefst
þess að stjórnvöld leiðrétti þessa mismun-
un sem stafar af íslenskum lögum og gefi
íslenskum starfsmönnum erlendra sendi-
ráða möguleika á að njóta sömu kjara og
annað launafólk í landinu.
Mismunun starfsmanna
sendiráða á Íslandi
Jafnréttis-
mál
Guðlaug
Kristjánsdóttir
formaður Banda-
lags háskóla-
manna
Þessi mismunun kemur
til vegna þess að sam-
kvæmt íslenskum lögum greiða
erlend sendiráð ekki tryggingar-
gjald til íslenska ríkisins.
Furðuleg uppákoma í Háskóla Íslands:
HÍ og stunda-
kennararnir
Hatursáróðurinn
Gott er að auglýsing Rússnesku rétt-
trúnaðarkirkjunnar í Fréttablaðinu á
laugardag hafi verið á milli tannanna
á fólki, en boðskapur hennar var
hinn ótótlegasti. Guðsorðamenn-
irnir birtu lista yfir þá sem munu
verða af því að erfa guðs ríki og á
meðal þeirra voru kynvillingar, á
sjálfri Gay Pride hátíðinni.
Nú hefur verið upplýst að
það hafi verið mistök að
birta auglýsinguna án þess
að auglýsandans væri getið.
Eftir stendur þá boðskapur-
inn, en erfitt er að agnúast
mikið út í hann. Birt var til-
vitnun úr Biblíunni, en hún er
trúargrundvöllur íslensku ríkistrúar-
bragðanna sem njóta sérverndar í
stjórnarskrá. Það væri kannski ráð að
skoða frekar hvaða boðskapur það er
sem ríkið styrkir umfram aðra.
Glitsalir himnanna
Auglýsingin leiðir hins vegar hugann
að kvæði Jóns Helgasonar: Ef allt
þetta fólk fær í glitsölum
himnanna gist / sem gerir
sér mat úr að nudda sér
utan í Krist. / Þá hlýtur
að vakna sú spurning
hvort mikils sé misst
/ þótt maður að
síðustu lendi í
annarri vist.
Innanhússpólitíkin
Stefán Ólafsson, prófessor í stjórn-
málafræði við HÍ, skrifar pistil á
heimasíðu sína um ESB-umsóknina.
Þar segir hann meðal annars að
ef ekki takist að ljúka samninga-
viðræðum vel fyrir kosningar, ættu
stjórnarflokkarnir að fresta þeim þar
til staðan í Evrópu er ljósari. Þá
gætu stjórnarflokkarnir notið
betur ávaxta verka sinna hér
heima. Hér er grímulaust
haldið fram þeirri skoðun að
ESB-umsóknin snúist aðeins
um innanhússpólitík
stjórnarflokkanna.
kolbeinn@frettabladid.is