Fréttablaðið - 15.09.2012, Qupperneq 12

12 15. september 2012 LAUGARDAGUR
greinar@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
SPOTTIÐ
AF KÖGUNARHÓLI ÞORSTEINS PÁLSSONAR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is og Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is DÆGURMÁL: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is FÓLK OG SÉRBLÖÐ: Elín Albertsdóttir elin@365.is og Vera Einarsdóttir vera@365.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
Stefnuræða forsætisráð-herra í vikunni og umræð-ur um hana skýrðu býsna vel málefnalínurnar í
pólitíkinni. Hitt verður að draga
í efa að umræðan hafi skilið eftir
hjá mörgum skýra framtíðar-
mynd um endurreisnina og stöðu
Íslands í samfélagi þjóðanna.
Það var engin útideyfa í þeim
boðskap forsætisráðherra að
mestu máli skipti að samþykkja
óbreyttar tillögur stjórnlagaráðs
að nýrri stjórnarskrá. Ofurþung-
inn á þetta mál sagði á hinn bóg-
inn æði margt um skilningsleysi
á þeim efnahagslegu viðfangsefn-
um sem við blasa.
Framtíðarhagsmunir þjóðar-
innar kalla á nýja stefnumörk-
un í peninga-
málunum. Þar
hefur stjórnar-
flokkana greint
á . Forsætis-
ráðherra gekk
mjög langt í
því að jafna
þann ágrein-
ing. Svo virðist
sem stefna VG
um að byggja á
krónunni og nýjum haftareglum
sé að verða ofan á þó að forsætis-
ráðherra tæki fram í einni auka-
setningu að skoða mætti hugsan-
lega aðild að Evrópusambandinu
og upptöku evru.
Þessi skilaboð og þögn forsæt-
isráðherra um viðræðurnar við
Evrópusambandið voru mestu tíð-
indi stefnuumræðunnar. Hér er
skýr vísbending um breytta mál-
efnastöðu á taflborði valdanna.
Augljóst er að formaður Samfylk-
ingarinnar ætlar ekki að gefa VG
ástæðu til að nálgast Sjálfstæðis-
flokkinn vegna Evrópumálanna.
Leiðtogar Sjálfstæðisflokks-
ins kröfðust tafarlausra slita á
aðildarviðræðunum þvert á sam-
þykktir landsfundar flokksins
sem gerðar voru með yfirgnæf-
andi meirihluta atkvæða. Þeir
telja klókara að höfða fremur til
flóttafylgis VG en frjálslyndari
vængsins í eigin flokki. Um leið
virkar þetta eins og vandræða-
legt ákall til VG um björgun frá
einangrun.
Málefnalínurnar skýrast
ÞORSTEINN
PÁLSSON
Íhaldsaðgerðirnar í efnahags-áætlun Alþjóðagjaldeyris-sjóðsins skiluðu framan af verulegum árangri í ríkisfjár-
málum. Veikleiki ríkisstjórnarinn-
ar kom síðan í ljós þegar sjóðurinn
sleppti tökunum: Annars vegar með
því að fresta markmiðinu um halla-
laus fjárlög. Hins vegar í svoköll-
uðum grískum lausnum sem halda
útgjöldum utan við ríkisbókhaldið.
Skarpasti hugmyndafræðilegi
ágreiningurinn í umræðunni kom
fram í rökfastri og málefnalegri
gagnrýni formanns Sjálfstæðis-
flokksins á ríkisfjármálastefnuna.
Það þarf ekki sérfræðinga til að
sjá hversu ábyrgðarlaust það er að
hefja útþenslu á ný áður en jöfn-
uði er náð. Á sama hátt er glóru-
laust að ráðstafa söluandvirði rík-
iseigna í annað en niðurgreiðslu
skulda. Þessi hugmyndafræðilegi
ágreiningur var helsta merkið um
pólitíska ábyrgð sem fram kom í
umræðunum.
Formaður Framsóknarflokksins
markaði flokki sínum aftur á móti
stöðu til vinstri við ríkisstjórn-
ina í ríkisfjármálum. Hann gagn-
rýndi hana bæði fyrir niðurskurð
og viljaleysi til að auka útgjöld í
stórum stíl. Sennilega þarf að fara
aftur til þess tíma að Jóhanna Sig-
urðardóttir var í stjórnarandstöðu
til að finna samanburð um jafn
óábyrg viðhorf til ríkisfjármála.
Rödd frjálslyndari arms Sam-
fylkingarinnar heyrðist ekki.
Hugmyndafræðilegur ágreiningur
Eðlilega hljóta margir að velta því fyrir sér hvaða vísbendingar stefnuum-ræðan gefur um mögu-
leika flokka til þess að byggja
málefnalegar brýr á milli sín.
Með öðrum orðum: Hvaða flokk-
ar eiga auðveldast með að mynda
ríkisstjórn? Eftir kosningar mun
ný skipting þingsæta hafa áhrif á
svarið. Persónuleg tengsl og pers-
ónuleg óbeit ráða líka nokkru. En
sé einungis horft á málefnastöðuna
eins og hún birtist í stefnuumræð-
unni blasir þetta við:
Dýpsta hugmyndafræðilega
gjáin er á milli Sjálfstæðisflokks-
ins og Framsóknarflokksins í rík-
isfjármálum. Ganga verður út frá
því að formennirnir hafi meint það
sem þeir sögðu um þessi efni. Það
þýðir að ekki er unnt að brúa það
bil eigi báðir að halda höfði.
Formaður VG birtist sem póli-
tískur leiðtogi stjórnarsamstarfs-
ins. Hann lýsti einarðlega því við-
horfi að stjórnarflokkarnir ættu
að sameinast með Framsóknar-
flokknum um að halda Sjálfstæð-
isflokknum í stjórnarandstöðu.
Það gat hann gert vegna þeirrar
tilslökunar í Evrópumálum sem
fram kom hjá formanni Samfylk-
ingarinnar. Sú málefnalega sveigja
ræðst alfarið af því að vinstri arm-
urinn hefur nú bæði tögl og hagld-
ir í flokknum.
Þetta þýðir að í Samfylkingunni
er verið að ýta þeim til hliðar sem
vilja að heildarefnahagsstefnan
ráðist af markmiðinu um upp-
töku evru. Í Sjálfstæðisflokknum
er svo verið að ýta þeim til hlið-
ar sem vilja ljúka aðildarviðræð-
unum. Það er búið í Framsóknar-
flokknum. Spurningin er: Gæti
fólk úr þessum röðum náð saman
um heilsteyptari efnahagsstefnu
ef það fengi stórlega aukin áhrif
á framboðslistum flokka sinna og
á Alþingi? Eða er það borin von?
Hvaða bil má brúa?
www.baendaferdir.is s: 570 2790
A L L I R G E T A B Ó K A Ð S I G Í B Æ N D A F E R Ð I R
Skíðaferðirnar
okkar 2013 eru komnar í sölu!
Nánari upplýsingar á www.baendaferdir.is
Spennandi ferðir í beinu flugi til München á útvalda staði í Austurríki
H
ópur flóttafólks er nú væntanlegur til Íslands en fjögur
ár eru síðan síðast kom skipulagður hópur flóttafólks til
landsins. Þá komu hingað átta palestínskar konur ásamt
börnum sínum og settust að á Akranesi.
Eins og þá er hópurinn skipaður mæðrum með börn
sín. Þær eru þrjár að þessu sinni og koma frá Írak eins og palestínsku
konurnar árið 2008. Konurnar sem koma nú eru af afgönskum upp-
runa. Þær hafa aldrei komið til Afganistan en þær hafa þó hvorki
íranskan ríkisborgararétt né vegabréf frekar en aðrir afganskir
flóttamenn þar í landi en talið er að um milljón afganskra flótta-
manna sé í Íran.
Fjölskyldurnar þrjár munu setj-
ast að í Reykjavík og þeim er afar
mikilvægt að eignast sem fyrst
stuðningsnet sem bætir að ein-
hverju leyti upp fjarveru stórfjöl-
skyldu og vina – þeirra sem alla
jafna mynda stuðningsnet utan um
fjölskyldur.
Hlutverk þessara stuðningsaðila
eða stuðningsfjölskyldna er vítt. Þeim er ætlað að mynda vinatengsl
við nýkomnu fjölskyldurnar og vera þeim tengiliður inn í samfélagið,
auk þess sem margháttar liðsinni sem blasir við að veita þarf fólki
sem komið er til lands sem það þekkir ekki neitt kemur í hlut stuðn-
ingsfjölskyldunnar.
Að gerast stuðningsfjölskylda við fólk frá fjarlægu landi er tæki-
færi til þess að kynnast fjarlægri menningu með beinum hætti um
leið og maður lætur gott af sér leiða. Ingibjörg Óskarsdóttir sem
gerðist stuðningsaðili einnar af palestínsku konunum sem komu fyrir
fjórum árum segir einmitt í viðtali hér í blaðinu í dag að sér hafi
fundist „spennandi að kynnast fólki sem hefur alist upp við annað
en við og hefur kannski aðrar skoðanir.“ Hún viðurkennir fúslega að
hlutverkið hafi ekki verið auðvelt í byrjun meðan þær áttu til dæmis
litla möguleika á að skilja hvor aðra öðruvísi en að tala í gegnum túlk.
Stuðningurinn þróaðist hins vegar út í vináttu eftir að honum lauk
formlega ári eftir að flóttakonurnar komu til landsins, vináttu sem
stendur enn og er báðum mikilvæg.
Rauði krossinn hefur sem fyrr veg og vanda að því að afla stuðn-
ingsfjölskyldna við fjölskyldurnar sem eru á leiðinni og undirbúa
stuðningsfjölskyldurnar undir hlutverk sitt. Leitað er að áhuga-
sömum fjölskyldum sem langar að leggja flóttafjölskyldunum lið
meðan þær stíga sín fyrstu skref í íslensku samfélagi en hver flótta-
fjölskylda þarf að eiga nokkrar stuðningsfjölskyldur. Þannig gefst
nokkrum fjölskyldum á höfuðborgarsvæðinu tækifæri til að taka þátt
í lífi þeirra kvenna og barna sem væntanleg eru, láta gott af sér leiða
og kynnast um leið framandi menningu.
Það er mikilsvert framlag að taka á móti fjölskyldum sem ekki
eru bara án heimilis heldur einnig án heimalands. Reynslan sýnir að
eftir því sem flóttafólki sem hingað kemur gengur betur að aðlagast
samfélaginu og læra tungumálið þeim mun líklegra er að það festi
hér rætur og nái að byggja upp tilveru í nýju heimalandi. Gott stuðn-
ingsnet í kringum nýkomnar fjölskyldur getur því skipt þær sköpum.
Þrjár flóttafjölskyldur koma til Íslands
um næstu mánaðamót:
Gagnkvæmur
ávinningur
Steinnunn
Stefánsdóttir
steinunn@frettabladid.is
SKOÐUN