Fréttatíminn - 18.02.2011, Qupperneq 30

30 viðhorf Helgin 18.-20. febrúar 2011
B R Ú Ð U H E I M A R B O R G A R N E S I
Skúlagata 17 Borgarnesi Sími 530 5000 bruduheimar.is
S j á v A R k A f f I B R ú ð u l E I k h ú S
S A f N v E R S l u N
G E R ð u d A G I N N
E f t I R M I n n I l E g A n !
Brúðuheimar bjóða upp á frábæra aðstöðu til að taka á móti
stórum sem smáum hópum. Ævintýralegt umhverfi við sjóinn
gerir daginn að eftirminnilegri upplifun.
við setjum saman þína dagskrá, s.s. leiksýningu, leiðsögn um
safnið, gönguferðir og fræðslu. fallegur veitingastaður við
sjávarströndina með útiverönd og góð fundaraðstaða.
hafðu samband í síma 530 5000 eða á hildur@bruduheimar.is
og við setjum saman ævintýrið þitt!
BRúðuhEImAR eru staðsettir á sérstökum stað í Borgarnesi sem ber heitið Englendingavík. húsin þjónuðu á árum áður
kaupfélagi Borgfirðinga en voru búin að standa auð í langan tíma. Þau hafa nú öll verið endurnýju ð af mikilli natni.
BERNd OGROdNIk brúðugerðameistari hefur til fjölda ára glatt Íslendinga með leiksýningum sínum, bæði fyrir börn og
fullorðna. meðal sýninga hans eru umbreyting, Pétur og úlfurinn, Einar áskell og nú síðast Gilitrutt.
Hefurðu keypt
bók á netinu
nýlega?
SPURNING VIKUNNAR
Arndís Lilja Guðmundsdóttir
Já, ég keypti bók á
Panama.is um helgi og hún
var borin út samdægurs.
Frábær þjónusta.
Ari Björn Ólafsson
Já, ég fann bók sem ég hef
leitað lengi að á Panama.is.
Frábær vefur!
Lilja Björk Jónsdóttir
Já, ég hef nokkrum sinnum
verslað á Amazon og
Panama.is.
Hjördís Erna Sigurðardóttir
Já, versla oft á Amazon.
Hef ekki enn prófað
Panama, en stefni að því
fljótlega.
Jón Ágúst Pálmason
Nei. Aldrei.
Siglt með fullri reisn
„Tollverðir tóku stinningarlyf í
Arnarfellinu“
Tollgæslan fann tæplega 300 lítra af
sterku áfengi, 140 karton af sígarettum,
talsvert af bjór og um 500 skammta
af stinningarlyfinu Kamagra um borð
í gámaflutningaskipinu Arnarfelli sem
var að koma frá Evrópu.
Má ekki virkja hann?
„Svandís finnur „magn-
aðan stuðning““
Hart hefur verið
sótt að Svandísi
Svavarsdóttur
umhverfisráð-
herra undan-
farna daga eftir
að hún tapaði
fyrir Hæstarétti
máli sem snerist um
staðfestingu á aðalskipulagi
Flóahrepps. Sjálf segist Svandís á sam-
skiptasíðunni Facebook finna „magn-
aðan stuðning úr ólíklegustu áttum.“
Bjöllusauðir?
„Sigmundur kvartar“
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
formaður Framsóknarflokksins,
kvartaði undan því á þingfundi við
Ástu Ragnheiði Jóhannesdóttur, forseta
Alþingis, að hún beitti bjöllunni af
mun meiri hörku þegar þingmenn
Framsóknarflokksins væru í ræðustóli
en þingmenn annarra flokka. Rifjaði
Sigmundur Davíð upp af því tilefni
atburðarás þegar hann sjálfur var
í ræðustól og forseti Alþingis sló 23
sinnum í bjölluna.
En suður?
„Vilja stytta leiðina norður“
Sjö þingmenn þriggja stjórnmálaflokka
vilja að hafinn verði undirbúningur
að gerð nýs vegar sem myndi stytta
vegleiðina milli höfuðborgarsvæðisins
og Norðausturlands um allt að 14
kílómetra.
Hvað eru þrettán þúsund
milljónir milli vina?
„Keyptu glataðar kröfur“
Stjórnendur í Landsbankanum keyptu
skuldabréf FL Group fyrir tæpa
þrettán milljarða króna 6. október
2008, daginn áður en bankinn féll,
þótt FL Group hefði viku áður óskað
eftir greiðslustöðvun. Skilanefnd og
slitastjórn Landsbankans telur að
þáverandi bankaráð og stjórnendur
beri ábyrgð.
 Vikan sem Var
a llir kennarar hafa einhvern tíma sagt við nemendur sína: „Þið eruð ekki að
læra þetta fyrir mig, heldur ykkur
sjálf“ – og alls ekki sannfært börn­
in eða unglingana með svo afdrátt­
arlausu svari. Menntun er til þess
að efla og þroska manneðlið, segir
Guðmundur Finnbogason í Lýð­
menntun sinni, öndvegisriti sem
fyrst kom út 1903. Fálki í hreiðri
getur þannig ekki menntast, segir
Guðmundur, en hann getur fálk­
ast við umönnun foreldra sinna
í laupnum, orðið betri fálki fyrir
vikið. Hér er samt ólíku saman að
jafna. Fálkinn lærir það sem fyrir
honum er haft, það gera börnin
líka. Þau ráða hins vegar yfir móð­
urmáli og lestrarhæfni sem greið­
ir þeim götu að upplýsingum sem
varðveittar eru á bókum.
Aldrei verið meira framboð
á menntun
Framboð á menntun hefur aldrei
verið meira en nú og hefur vaxið
hratt. Núna eru til fræðigreinar
sem afa og ömmu óraði ekki fyr­
ir: fjármálaverkfræði, kynjafræði,
stjórnmálafræði, tungutækni,
tölvubókhald, ljóstækni. Háskóla­
stúdentum hefur jafnt og þétt
fjölgað, einkum frá aldamótum
2000. Sú tíð er liðin að hinn klass­
íski menntaskólanemandi hafði
lesið skilgreindan „pakka“: Völu­
spá og Hávamál og valið efni úr
lestrarbókum Sigurðar Nordal,
mannkynssagan náði að innbyrða
Bismarc kanslara, Íslandssögunni
lauk með Hannesi Hafstein, nem­
endur komust ögn niður í dönsku
og ensku, lásu Goethe og Schiller
og kannski líka Mon oncle Jules og
lærðu latneska nafnorða­ og sagn­
orðabeygingu (máladeild) eða að
diffra (stærðfræðideild). Meira
að segja þetta nám er nú býsna
sundurgreint og á eftir að verða
enn fjölbreyttara, gangi lögin frá
2008 eftir.
Þetta stafar af því að þjóðfé­
lagið hefur breyst.
Atvinnulíf er sér­
hæft og kallar eft­
ir starfsfólki sem
veit mikið um lítið,
getur unnið með
öðrum og tekist á
við nýjar kröfur.
Þetta gildir um allt
nema einföldustu
störfin, til dæmis
í f iskvinnslu og
handlang í bygg­
ingarvinnu – sem
eiginlega eru ekk­
ert einföld störf!
Það er óravegur frá
fyrstu mótorbátun­
um til nútíma fjöl­
veiðiskipa sem eru hátæknivædd
og tölvustýrð, hvort sem er í vélar­
rúmi eða á stjórnpalli. Þessi tækni
léttir af mönnum líkamlegu erfiði
en veldur líka fölsku öryggi því
mannsaugað greinir oft ekki hvað
það er sem fer úrskeiðis í tölvu­
stýrðri veröld fyrr en um seinan.
Og hvernig er þá háttað þessu
sambandi milli einstaklinga og
krafna atvinnulífsins? Ég fer
krókaleið að svarinu. Margoft hafa
nemendur mínir verið að vand­
ræðast með hvað „þeir ætluðu að
verða“ eftir stúdentspróf og ýmsir
hafa lent í þeirri ógæfu að lenda á
flakki milli sérskóla eða háskóla­
deilda af því að þeim sýndist alltaf
grasið grænna í annarri vist en
þeirri sem þeir höfðu ráðið sig í.
Ég hef jafnan ráðlagt unglingum
að velja sér nám með því að máta
sig við einhver störf sem þeir ynnu
býsna kátir frá níu til fimm og færu
síðan sælir heim að elda handa
börnunum! Síðan skyldu þeir at­
huga hvaða menntun þyrfti í þetta
starf. Þá færu saman hamingja
og velsæld einstaklings og kröf­
ur samfélagsins. Svona nokkurn
veginn; samfélagið er ekki alltaf
samferða fólkinu. Kannski er það
einmitt svo að menntaður maður
velur sér starf á meðan hinum
er þrengri stakkur
skorinn: þeir hafa
úr einhæfari störf­
um að velja og sum­
ir velja ekki, heldur
lenda í starfi sem
þeim fellur ekki.
Pólitískur kækur
Sýknt og heilagt er
talað um að auka
starfs­ og verknám.
Það er eiginlega
pólitískur kækur,
ekki síst alþingis­
manna og frambjóð­
enda fyrir kosning­
ar, en lítið verður
úr framkvæmd og
kemur líklega tvennt til. Annars
vegar nýtur bóknám meiri virðing­
ar, öfugt við það sem áður var, og
hins vegar er verknám að jafnaði
dýrara en bóknám. Þá setja menn
listnám undir sama hatt og lengi
vel þótti það ónytjungslegt. Hvað
fá eiginlega allir þessir listamenn
að gera? Nú eru tímarnir breyttir.
Margvíslegt listnám er nefnilega
starfsnám sem mætir kröfum
nýrra tíma: textíll, teikning, mót­
un, hönnun; þeir sem þetta læra
setja gjarna upp eigin verkstæði og
úr verður lítið eða meðalstórt fyrir­
tæki þegar best lætur sem veitir
mönnum skapandi starfstækifæri
og þokkaleg laun. Nú les ég í blöð­
um að nokkrir þingmenn hafi flutt
þingsályktunartillögu um að efla
starfsnám. Það er gott. Ég vona
að þetta séu ekki sömu þingmenn­
irnir og hafa skorið niður framlög
til framhaldsskóla undanfarin ár,
og einkum þeirra sem veita starfs­
réttindi og auðvelda nemendum að
stunda nám með vinnu. Fjarnám
hefur verið skorið niður um helm­
ing og þrengt hefur verið að þeim
sem sækja um skóla og eru orðnir
18 ára. Hvort tveggja bitnar harð­
ast á starfsnámi. Er (þing)heimur­
inn ekki bæði hrekkvís og slægur?
Skóli og þjóðfélag
Fyrir hverja er menntun?
Sölvi Sveinsson
skólastjóri Landakotsskóla
Ég vona að þetta séu ekki sömu þingmennirnir og hafa skorið niður
framlög til framhaldsskóla undanfarin ár, og einkum þeirra sem veita
starfsréttindi og auðvelda nemendum að stunda nám með vinnu.