Fréttatíminn - 28.12.2012, Page 40

40 áramótavín Helgin 28.-30. desember 2012
 áramót kampavín
Freyðandi gleði um áramót
Fátt jafnast á við gott kampavín og ekkert annað léttvín á sér jafn skemmtilega sögu. Sú saga er auð-
vitað órjúfanlega tengd þeim fjölbreytta hópi sem telst til aðdáenda vínsins, m.a. Napóleon Bónaparte,
sem jafnan drakk það fyrir orrustur, Winston Churchill sem sagði: „Ég á það skilið eftir sigur en þarfnast
þess eftir tap“, Marilyn Monroe sem baðaði sig upp úr því og að sjálfsögðu herra Bond sem jafnan
pantar sér flösku af Bollinger áður en hann sængar hjá næsta glæsikvendi.
Guðaveigar
Umdeilt er hvort það hafi í raun verið franski bene-
diktusar-munkurinn Dom Perignon sem fann upp
kampavínið en sagan segir að hann hafi af slysni
uppgötvað drykkinn og við fyrsta sopa látið þessu
fleygu orð falla: „Guð, ég hef bragðað á stjörn-
unum.“ Munkurinn var hins vegar afburða snjall
vínmeistari og átti stóran þátt í þróun kampa-
vínsframleiðslunnar, þar á meðal flöskunnar
sem er þykkari og sterkari en aðrar vínflöskur
til að þola þrýsting hins freyðandi víns.
Áður fyrr báru menn oft þungar járn-
grímur á höfði til að verja sig gegn
flöskum sem sprungu af mikl-
um krafti, oft með skelfileg-
um afleiðingum þar sem jafn-
vel hver flaskan sprakk á þá
næstu þar til engin var eftir.
Perignon fann því fljótlega út
að best væri að hafa flösku-
botninn veikastan. Flaskan
springur þá blessunarlega í
átt að veggnum en ekki á þá
næstu eða í andlit eða pung
vínmeistarans.
Kampavín er frá Kampavíni
Einungis vín frá héraðinu
Champagne í Frakklandi
mega bera nafnið kampavín,
eða öllu heldur „Champ-
agne“. Vín þessarar gerð-
ar eru þó framleidd víðar í
heiminum en mega þá aðeins
bera merkinguna Méthode
Champenoise, eða kampa-
vínsaðferðin, og við köllum
þau einfaldlega freyðivín. Þótt
vínið sé ljósgyllt eru rauðar
þrúgur notaðar í framleiðsl-
una. Safanum er haldið tærum
með því að pressa berin varlega
og án þess að merja hýðið. Þær
þrjár þrúgur sem notaðar eru
við gerð kampavíns eru hvítvín-
sþrúgan Chardonnay og rauð-
vínsþrúgurnar Pinot Noir og Pi-
not Meunier.
Tvígerjað
Ólíkt öðrum vínum er kampavín og vín gert með
kampavínsaðferðinni látið gerjast tvisvar; fyrst í
tunnum og svo aftur í flöskunni með því að bæta
örlitlu geri út í. Við seinni gerjunina myndast
loftbólurnar (það eru u.þ.b. 50 milljón loftból-
ur í flöskunni) sem gera vínið svo einstakt. Að
því loknu er sykri bætt út í flöskuna sem ræð-
ur sætleika vínsins. Næst þegar þú drekkur
kampavín, eða freyðivín framleitt með kampa-
vínsaðferðinni (méthode champenoise eða mét-
hode traditionnelle), skaltu taka eftir hvort
flaskan er merkt Brut, Sec eða Demi Sec. Þar
er átt við mismunandi sætu vínsins þar
sem Brut er þurrt, Sec er meðal-
þurrt og Demi Sec er meðalsætt
og loks Doux sem er sætasta
tegundin. Doux-vín getur þó
verið erfitt að nálgast.
Sætleiki
Það er tilvalið að prófa sig
áfram á ódýrari freyðivín-
um sem framleidd eru með
kampavínsaðferðinni til að
átta sig á hvaða sætleiki
þykir henta. Það þykir karl-
mannlegt að drekka Brut
en kvenlegra að dreypa á
Demi Sec eða Sec. Sætleiki
vínsins ræður því hversu
vel það hentar með mis-
munandi mat. Sætmeti og
kampavín fara ekki endi-
lega vel saman því sæt-
metið kallar fram sýru-
bragð í víninu. Því hentar
kampavín t.d. hvorki vel
með súkkulaði né kökum.
Ef þess er hins vegar neytt
með sætmeti er betra að
velja sætari tegundir víns-
ins. Kampavín er hins vegar
afar ljúffengt með léttreykt-
um fiski, hörpuskel og auð-
vitað kavíar, en afleitt með
rabarbara og ferskum aspas.
Veuve Clicquot
Ponsardin Brut
Verð: 7.299 kr.
Þurrt með mildum
sítruskeimi sem
sker í gegn en þó
gott jafnvægi á
tungunni milli
beiskju og sætu.
Þegar á líður
kemur pera og
meiri ávöxtur
í gegn.
Mjög gott
kampavín.
Moët & Chandon
Brut Imperial
Verð: 7.399 kr.
Tiltölulega flókið og
bragðmikið kampa-
vín, þurrt og með
ágætri fyllingu.
Jarðtónað með
smá möndlu í
bland við ávöxt
og léttan sítrus.
Gott kampavín
með mat.
Mumm Gordon
Rouge Brut
Verð: 5.999 kr.
Bragðmikið og ferskt
í mjög góðu jafn-
vægi milli sætu og
beiskju. Grænn
ávöxtur og sítrus-
keimur. Virkilega
gott kampavín á
ágætu verði mið-
að við önnur
kampavín.
Bollinger Brut
Special Cuvee
Verð: 7.799 kr.
Allt öðruvísi en hinar
þrjár tegundirnar.
Dauf sérrílykt og
örlítið sætara en
hin vínin. Greini-
leg epli, mandla
og hneta sem
er í ágætu
jafnvægi við
sítrusávöxt-
inn.