Læknablaðið - 01.09.1929, Qupperneq 7
LÆKNABLAÐIÐ
133
ar, þegar sjúkl. lei'Öist legan og aðgeraleysiÖ. Vandalaus er aðgerðin" ....
o. s. frv. —
Svo niörg eru þau orð og get eg ekki felt mig við þau.
Albcc-op. er í því falin, að proc. spinosi á veiku liðunum, og 1—2 liðum
fyrir ofan og neðan, eru klofnir og svo tekin sterk spöng úr tibia og feld
i raufina. Gróa svo procc. og spöngin saman og verða aö samfeldu beini,
ketta er gert til þess að stvrkja hrygginn, svo að hann heykist ekki, þegar
sjúkl. er kominn á fætur og farinn að reyna á bakið. —
Reynslan er nefnilega sú. að þótt þessir sjúkl. séu Jiráðbeinir Jiegar þeir
rísa í fætur eftir 1—2 ára legu í gibsrúmi, J)á heykjast Jieir smátt og smátt,
ef nokkuð verulega hefir kveðið að beinskemdunum, og verða Jieir svo
að vansköpuðum kryplingum, sér. sjálfum til æfilangrar raunar.
'l'il þess að forða Jiessu, hafa verið notaðar stinnar umbúöir, — steyptir
leðurhólkar, — sem sjúkl. svo nota árum saman. En fyrst er nú það, að
óþægilegt er að ganga stöðugt í slikri brynju, og því næst er vandi að búa
Jiá til. svo í lagi sé, og geta það ekki aðrir en leiknir umbúðasmiðir. (Eg
hefi oft séð leðurhólka, sem söðlasmiöir út um land hafa l)úið til, en J)eir
eru alveg gagnslausir; ])eir eru hvorki eins stinnir og skyldi, né heldur falla
þeir eins vel að og vera ber; og oft þarf að nýja þá upp).
Op. a. 111. Albcc, er því gerð til þess, að afleiðingar af skemdum þeim,
sem lierklaveikin í hryggnum hefir valdið, verði ekki sjúkl. til baga eða
lvta í framtiðinni, en ekki til ])ess að lækna sjálfa veikina eða flýta fyrir
bata hennar; og Op. a. 111. Albcc þarf ekki að gcra, cf um litlar skcmdir
cr að rccða í 1 cðd 2 liðnm, er snemma hafa komist undir læknis hendi og
fengið rétta meðferð. —
Rétt meðferð er Lorcnc gibsrúm — gibsumbúðir a. m. Calot eru einnig
góðar, en ])að er miklu meiri vandi að búa þær til, svo vel fari. Auk þess
veitist auðveldara að smárétta kryppuna, fylgjast með absc.-myndun, og
hirða sjúklinginn í gibsrúminu. Honuni liður betur í því, en í samfeldum
gibshólk, hve vel sem hann er gerður.
Prognosis spondylit. tub. er ekki talin slæm quoad vitam, en miklu lak-
ari quoad rcstitutioneui complctam.
Taki læknir viö sjúkl., sem kominn er í keng vegna spondylitis tub., þá
er ekki nóg að verja 1—2 árum til þess að rjetta hann í gibsrúmi, og gera
það með vandvirkni, ef sjúkl. á það á hættu, að vera kominn í sama keng-
inn 2—-3 árum síðar, — þótt berklaveikin sé alveg bötnuð.
Ábcrandi líkamslýti hafa djúptæk áhrif á líkams- og sálarástand manna,
og geta fnllkomlcga svift þá allri lífsgleði.
Fyrir skömmu sá eg 25 ára pilt, þreklega vaxinn. Að réttu lagi átti
hann að vera höfði hærri en allur lýðurinn, en nú náði hann vart meðal-
manni í öxl, og hendur náðu niður undir hnésbætur, — svo var hann keng-
beygður eftir spondylitis lumbalis í æsku.
Hversu mikils mundi hann meta, að vera laus við kryppuna, og hve mikið
angur hefir hún liakað honum hingað til, og mun gera framvegis?
Þess vegna verður fyrst að gera ])að sem unt er, til þess að rétta úr
spondylitishryggjum, og síðan að koma í veg fyrir að þeir kikni aftur.
Bestu ráðin, sem við höfum til þess er op. a. m. Albcc og op.
a. 111. Hibbs.
Eg hefi nú orðið það mikla reynslu meö spondylitis, að eg hefi séð þó