Læknablaðið - 01.01.1934, Blaðsíða 17
LÆKNABLAÐIÐ
ii
til farmiöakaupa handa 2 læknum til útlanda fram og aftur. Má það telj-
ast lagleg byrjun og spá meiru. — Meö því svo aö leggja vissan hluta af
árgjöldum félagsmanna í sjóöinn, (sbr. Ekknasjóö) og ef til vill halda
eftir einhverjum litlum hluta útlánsvaxtanna myndi honum brátt vaxa
fiskur um hrvgg og verða mörgum a'ð liði og í stærri stíl en að ofan grein-
ir. Eg tala nú ekki um, ef honum auk þess bættust gjafir, áheit og lotteríis-
ágóSi og ef til vill yrSi trúaS fyrir fé til' ávöxtunar frá einhverjum félags-
mönnum. Þá er vonin vís. Eg minnist ekki í því sambandi á minningar-
gjafir um látna kollega, þær eiga aS fara í Ekknasjóö eins og hingaö til.
Enginn fengi styrk úr sjóSnum, nema að hann heföi lagt honum stofn-
gjald (ioo kr.), aö sínum hluta. Stofngjaldið ókræft aftur nema ef sjóð-
urinn hættir störfum. Enginn fengi minni styrk í einu en næmi fargjaldi
fram og aftur til útlanda og svoi meira i einu, er sjóSurinn vex. Úthlutun
styrks úr sjóSnum annaðist, eftir settum reglum, sérstök 5 manna nefnd
til þess kosin á Læknaþingi og ættu sæti í henni fulltrúi fyrir héraös-
lækna, kosinn af héraðslæknum, fulltrúi fyrir praktis. lækna kosinn af
praktis. læknum, fulltrúi fyrir yngri lækna kosinn af yngri læknum, og
sjálfkjörnir væru auk þess formaður sjóösins og formaöur L. í. Væri sá
síðastnefndi formaöur nefndarinnar. Þessi nefnd auglýsti svo styrkinn og
úthlutaði honum einu sinni á ári, en endurskoöun sjóösins væri í höndum
löggiltra endurskoöenda, er nefndin réöi til þess starfa.
Þessi sjóSstofnun og sjóðstarfsemi losar á engan hátt ríkisvaldiö undan
þeirri sjálfsögöu skyldu, aö sjá héraöslæknum fyrir styrk til nauðsynlegr-
ar viöhaldsmentunar, því aS sjóður þessi er jafnt fyrir alla lækna L. í.
og getur um ófyrirsjáanlegan tíma ekki bætt úr þeirri miklu þörf sem
héraðslæknarnir sérstaklega hafa fyrir siglingar, sökum mestrar einangr-
unar og staðbindingar.
Viðbárur: 1) Margir munu segja, að læknar hafi svo góöa fjárhags-
afkomu, aS sjóöstofnun slik sem þessi sé óþörf. Margt þarfara megi viö
peningana gera. Má vera, aS eins og enn þá er, geti margir læknar meö
ráödeild og sparsemi siglt 2. til 3. hvert ár 0g einstaka oftar. En horfum
fram á vi'S. Stéttin vex óðfluga, og eftir nokkur ár er, sökum læknaflóðs,
sjálfsagt kominn sultur í bú hjá mörgum lækninum, sem nú kemst sæmi-
lega af. Þá minka vonirnar til viShaldsmentunar, þá er of seint a'S stofna
sjóS til siglinga. Þá kynni aS „hrörna þöll“ og þöll. Þá er gott að vita af
sjóöi, sem sér um viShaldiö. Eg býst þó varla viö aS uú þegar finnist
sá læknir innan vébanda L. f., sem slær hendi á móti þó ekki væri nema
farmiði til útlanda, og sumstaSar mundi það ríöa baggamuninn.
2) Þá er annað nýmæliö „aS ávaxta sjóöinn á svipaðan hátt og spari-
sjóöir ávaxta sitt fé,“ þ. e. að lána hann út gegn góSri tryggingu fyrir
hærri vexti. Þetta heitir á sumra máli „aS fara að speculera meS sjóöinn"
og munu þeir menn til innan stéttarinnar, sem heldur kysu aö lána hann
út innan stéttarinnar eingöngu meö innlánsvöxtum og sæmilegri trygg-
ingu. Eg sé nú ekki hvor speculationin er tryggari, en glögt má sjá, a'ð
vaxtavonin rýrnar til mikilla muna, yrði sú leiöin farin. Þeir, sem eru móti
allri „speculation" meS sjóS L. I. vilja væntanlega ávaxta hann í peninga-
stofnunum ríkisins. ViS þá vil eg segja, aö sjóSurinn er hvorki gull né
blóSpeningar eöa annaS slíkt svo dýrt verSmæti, aS hann þurfi endilega
aö ávaxtast í opinberum ríkisfjárgróSafyrirtækjum hverra yfirstjórnendur