Læknablaðið - 01.02.1942, Blaðsíða 16
6
LÆKNABLAÐIÐ
1) Hausamót, sem voru mæld,
ef þau voru opin.
2) Höfuöbein þukluö, til aö at-
huga hvort einkenni fyndust
um kraniotabes. Þetta var til-
tölulega algengt, einkum sem
þykkildi í hvirfilbeinunum,
þar sem þaÖ tók sig út eins og
kúla á os parietale (parietal-
kúlur) og var mjög áberandi
á sumum börnum. Algengt
var lika aö finna flatan
hnakka og oft háríausan.
3) ÍBrjóstkassinn var vandlega
athugaöur, þvi aö algengt var
að finna breytingar á honum.
Þær voru aðallega tvenns-
konar: a) rifjafesti (þykk-
ildi á geislungamótum) og
b) Harrisonsrák, sem var til-
tölulega algeng, og stundum
mjög áberandi. Á nokkrum
börnum sáust stærri mis-
smíði á thorax, ýmist þannig,
að brjóstkassinn var óvenju-
lega kassalegur, meö sléttum
hliðum, sennilega vegna þess,
að barnið hefir legið á hliö-
unum og rifin við það flattst
út, eða hann mjókkaði mik-
ið fram, svo að sternum
myndaði einskonar kjöl
(fuglabrjóst, pectus carinat-
um).
Þá voru útlimir athugaðir, þukl-
uð liðamót og athugað hvort beygj-
ur sæjust á beinum, einkum crus.
Loks var getið um útlit barnsins
og holdafar, einkum tekið fram,
ef það var áberandi anæmiskt.
Niðurstaða kliniskra rannsókna.
Til að fá sem réttast yfirlit yfir
klinisku rannsóknirnar höfum við
tekið sér börnin, sem komu frá
Líkn, þar sem búast mátti við, að
að þau væri frekar valin, og gert
sérstakt yfirlit yfir börnin frá
Landspítalanum, sem ættu að gefa
réttari htigmynd um útbreiðslu
beinkramarinnar.
Eftir klinisku rannsókninni var
barnið tala hafa beinkröm ef það
hafði greinilega Harrisonsrák,
þótt ekkert annað beinkramarein-
kenni væri til staðar. Parietalkúlur
voru ekki einar taldar nægilegt
til að úrskurða rachitis, en ef sam-
fara þeim var flatur hnakki eða
rifjafesti, var barnið talið hafa
beinkröm.
Af eftirfarandi töflum sést hve
algeng helztu beinkramareinkennin
voru eftir aldri.
Tafla 1.
Börn frá Landspítalanum.
Harrisoos- rák Rifja- festi Parietal- kúlur Hnakki Aldur
+ — + — + góð ur flat- ur
2 6 6 2 5 3 4 4 3 mán.
I I 2 2 2 4 —
5 16 14 7 16 5 12 9 5 —
IÓ 10 21 5 20 6 12 14 6 —
17 24 22 19 24 J7 14 27 7 —
3 2 I 2 I 'i 2 8 —
19 11 22 S 20 10 15 15 9 —
12 7 10 9 112 7 4 15 10 —
7 9 5 11 12 4 1 15 II
I I 1 I 12 -—
2 2 2 2 2—3 ára
85 84 107 62 n6 53 63 106
Með Harrisonsrák 50%. Með parie-
talkúlúr 69%. Með rifjafesti
63%. Börn setn hvorki hafa
parietalkúlur né flatan lmakka
(enga craniotabes) 18%.