Læknablaðið - 01.08.1945, Blaðsíða 13
LÆKNAfíLAÐIÐ
ma upp úr kastinu. Hér er um
einskonar allergiskt schock aö
ræöa. framkoiniö vegna útbreiddr-
ar háræðalömunar i görnunum og
jafnvel fleirum innýflum. í væg-
ari tilfellum fær sjúklingurinn ó-
gle'öi og jafn-vel uppköst pg sjúkl-
ingurinn kvartar um sérstaka ó-
þægindatilfinningu, sem hann á
bágt meö aö lýsa, einskonar inn-
vortis hræöslu, sem gerir hann
órólegan. Kviðvöðvarnir geta
.oröiö spenntir, en eymsli eru
hvergi áberandi, nema e, t. v. lit-
ilsháttar yfir maganum. Stundum
tekur kastið sig út sem svæsin
magakveisa, og tveim til fjórum
klst. cftir aö allergeniö hefir fariö
ofan i sjúklinginn, t’ær hann þunn-
an, vatnskenndan niöurgang,
stundum jafnvel meö blóöi í, og
lcttir sjúklingnum þá í hvert sinn.
Miklu algengara er samt að all-
ergi-einkennin komi fram sem
króniskur sjúkdómur. En einkenni
svo sem sviði í maga, nábítur, upp-
þemba og allskonar óþægindi í
maga, eru svo algeng, aö ekki er
leyfilegt að telja þau af allergisk-
tun uppruna, nema því aöeins að
þau hverfi eftir að hætt er við til-
tekna fæðutegund og konti aftur
ef hennar er neytt á ný.
Cardiospasmus og pylorospasm-
us hjá ungbörnum geta staíað af
allergi. McCarthy ogá\'iseman hafa
lýst 6 tilfeHum af pylorospasntus
í ungbörnum, sent öll stöfuðu af
ofnæmi fyrir mjólk.
Mcnn hafa skoðað magaslím-
húðina gastroskopiskt í fullorðn-
um eftir að þeim liefir verið gefið
inn allergen, sem vitað var að þeir
voru iíæmir fyrir. Hefir þá sézt
ödeni í slímhúðinni á stærra eða
minna svæði. einkum á curvatura
minor og i pars pylorica. Stund-
um hafa sézt smáblæöingar og
jafnvel enosionir, sem svo hafa
gróið aftur. Pollard og Stuart
liafa auk þessara breytinga fundið
þykknun á magafellingunum,
minnkaða peristalsis, sekretion á
gráleitu slimi og myndun smá-
lmúta í slímhúöinni. Þessar brevt-
ingar hurfu fyrst í stað sjálfkrafa.
en eftir að sjúklingurinn hefir
fengið margendurtekin ofnæmis-
köst, er hætt við að sHmhúðar-
breytingarnar verði varanlegar.
Hansen hefir fylgst með allergisk-
um breytingum í maga á röntgen-
myndum og kemst að þeirri niður-
stöðu, að allergisk gastritis sé
angioneurótiskt ödem í magaslím-
húðinni, eikennin þau sömu og viö
gastritis af öðrum orsökum, (>g að
króniskur gastritis geti komið
upp úr þessú, ef ofnæmiserting-
in er margendurtekin um langt
skeið. Hansen*) heldur að 20-30%
af öllum gastritis sé at’ iofnæmis-
uppruna.
Mjög eru skiptar skoðanir
manna um það, hvaða þátt ofnæm-
ið cigi í myndun magasárs. Sumir,
cins og Gay og Hansen. halda þvi
fram. að 20—30% af öllum maga-
sárum séu. af þessum uppruna og
unnt að lækna slík magasár með
því að foröast þau cfni sem sjúkl-
ingurinn er ofnæmur íyrir. Kern
og Stewart fundu ofnæmisein-
kenni hjá 30% af magasárssjúkl-
ingum eða nánustu ættmennum
þeirra. Þetta er þó engan veginn
útkljáð mál, en vel þess vert aö
þaö sé athugað, því að ef ofnæmi
reyndist algeng orsök til ntaga-
sárs myndi veröa að taka sérstakt
tillit til mataræðis sjúklingsins og
væri þá ekki unnt að gefa neinar
almennar mataræðisreglur fyrr
en prófað væri ofnæmi sjúklings-
ins í hverju einstöku tilfelli.
*) K. Hansen, Deutsche Med.
Woch. 67, 197, 1941).