Læknablaðið - 01.01.1947, Blaðsíða 28

ir>
LÆKNAB L A Ð 1 í)
Fjarlægðin focus-skermur ei'
1 m. Þykkt sjúkl. (í ant.
post. diam.), er mæld, en
myndatökutími breytist eft-
ir þykktinni, og er 1/20—4/20
sek. 2 kv. svara til 1 cm. þykkt-
ar-mismunar. Ef sjúkl. mæld-
ust 35 cm. eða þar yfir, yerða
myndirnar lítt eða ekki nothæf-
ar. Sérstaklega verður þelta á-
berandi ef um vöðvamikla karl-
menn er að ræða, enda mun
minna röntgengeislatap (ab-
sorption) í fitu- en vöðvavef.
Filmurnar eru skoðaðar í
sérstökum ljóskassa, þar sem
þær eru vel lýstar. Læknirinn
getur atliugað 150 filmur á klst.
Venjulega er notað stækkun-
argler, sérstakl. ])ar sem citl-
bvað þykir vafasamt eða at-
hugavert. Myndirnar voru at-
bugaðar á Röntgendeildinni og
síðar á Heilsuverndarstöðinni.
Við berklaskoðunina í Rvík
þótti hæfilegt að taka um 70
myndir á klst., með þessum út-
búnaði. Alls voru teknar um
31600 röntgenljósmyndir, auk
þess voru teknar stærri filmur
og sérmyndir af þeim, sem
voru grunsamlegir eða sjúkir.
Eftir nm 15000 myndir var
lampinn farinn að láta á sjá.
Focus eyðileggst smátt og smátt
vegna hinnar miklu liitafram-
leiðslu. Það má teljast góð end-
ing þótt rúmlega 2 lampar ó-
nýttust við þessar skoðanir. 10
mín. hlé var á liverri ldst. til
kælingar á lampanum og auk
þess 1 klst. matarhlé, og munu
þær ráðstafauir eflausl bafa
treynt lampann lengur en ann-
ars liefði orðið. Skoðunin stóð
daglega j’fir í 5 klst. eftir venju-
legan vinnutíma. Fólkið var
boðað á ýó klst. fresti, og var
])að afgreilt á 20 mín. Um leið
og hóparnir koma cr skrifað á
merkiseðil nafn, heimilisfang
og fæðingardagur og ár. Seðl-
inum er komið fyrir 1 sérstöku
hólfi í tækinu, svo þessar upp-
lýsingar koma með á filmuna.
Það má teljast mjög lieppi-
leg't að Röntgendeildin befir
fengið þessi tæki til röntgen-
ljósmyndunar. Filmustærðin 10
xl2,5 cm. er einmitt það stór
að filmurnar má skoða án
stækkunar eða með venjulegu
stækkunargleri. 35 nnn. filma
þarf hins vegar að skoðast með
sérstökum stækkunartækjum.
Þar verða mun meiri mögu-
leikar á þvi að smávægilegar
eða byrjandi berklabreytingar
í lungum komi ekki fram.
Rannsóknir í Ameríku liafa
sýnt að 10x12,5 cm. filman er
mjög áreiðanleg. Samanburður
hefir verið gerður með röntgen-
myndun á sama lióp, bæði með
stærri filmu og' röntgenljós-
mynd. 98% sjúklegra lungná-
breytinga komu fram á smá-
myndunum.
FélagsprentsmiÖjan h.f.