Læknablaðið - 01.09.1950, Blaðsíða 6

98
lit yfir síðari árin, í bók sinni
um hjartasjúkdóma.
Pathogenesis.
Coarctatio aortae situr venju-
lega í arcus aortae, einstaka
sinnum niðri í aorta descen-
dens eða abdominalis, og finnst
í tveimur gerður, sem sé „in-
fantil“-gerð og „fullorðinna“-
gerð.
Sú fyrrnefnda finnst, eins og
nafnið bendir til, í smábörn-
um. Þá sitja þrengslin 1 aorta,
proximalt við upptök ductus,
nánar tiltekið, milli arteria
subclavia sin„ og ductus arteri-
osus (Botalli), og eru venju-
lega mjög mikil, stundum al-
veg lokuð aorta. Oftast eru
einnig aðrir gallar í sjálfu
hjartanu. Börn þessi deyja því
venjulega skömmu eftir fæð-
inguna, en kemur þó fyrir, að
þau lifa fáein ár.
Það er því ,,fullorðinna“
gerðin af coarctatio aortae,
sem er mikils virði að greina,
vegna möguleika á skurðað-
gerð. Þá sitja þrengslin í aorta
rétt við upptök ductus arteri-
osus, distalt við upptök arteria
subclavia sin. Þrengslin eru
mjög mismunandi, allt upp í
atresia, og geta verið margir
sentimetrar á lengd. Oft er
einnig að finna aðra meðfædda
hjarta- eða æðagalla, einkum á
aorta- lokunum. Warburg telur
það vera 1 20% af tilfellum.
Þessir gallar á aorta-lokunum,
LÆKNABLAÐIÐ
ásamt hækkuðum blóðþrýst-
ingi, valda oftastnær aorta-
insufficiens.
Þrengslin á arcus aortae eru
venjulega svarandi til isthmus,
og eru svo mikil, að lítið sem
ekkert blóð kemst þar í gegn.
Blóðrásin til neðri útlima verð-
ur því að fara gegnum col-
lateral æðar, og eru það aðal-
lega greinar hægri og vinstri
arteria subclavia, í fyrsta lagi
gegnum arteriae mammariae
internae og arteria epigastrica
superior et inferior til arteria
femoralis, og í öðru lagi gegn-
um arteriae intercostales til
aorta descendens.
Blóðrásartruflun þessi hefir
ekki áhrif á hjartað, fyrr en
sjúklingarnir eru komnir af
unglingsárum ,en veldur því,
að blóðprýstingur er miklu
lœgri í fótum en handleggjum.
Er hægt að komast að raun
um þetta með því einu, að
þreifa á slagæðum útlimanna,
og þar með greina þessa með-
fæddu vansköpun við fyrstu
skoðun,
Etiologia er ekki kunn, og
ekki eru menn á eitt sáttir,
hvort þessi vansköpun verði til
í fósturlífi eða eftir fæðingu
Allflestir hallast að hinni svo
kölluðu Nfcoda-kenningu. Sam-
kvæmt henni á sá vefur, sem
ductus arteriosus er gerður úr,
að breiða sig niður 1 aorta-
vegginn, og þegar ductus art-
eriosus rírnar og lokast, þá