Læknablaðið - 01.07.1954, Síða 13
LÆKNABLAÐIÐ
107
rangri ákæru o. þ. h. leitast við
að koma því til leiðar, að sak-
laus maður verði sakaður eða
dæmdur fyrir refsiverðan
verknað og velferðarmissir ann-
arra hlaust af eða var fynr-
hugaður. 6) Samkvæmt 164. gr.
hegningarlaganna, þ. e. ef mað-
ur er ákærður fyrir að hafa
valdið eldsvoða og séð fram á,
að mönnum var bersýnilegur
lífsháski búinn af eða yfirgrips-
mikil eyðing á verðmætum
annarra. 7) Samkvæmt 166. gr.
hegningarlaganna, þ. e. ef mað-
ur er ákærður fyrir að hafa
framið brennu, sprengingu eða
önnur skemmdarverk i þvi
skyni að koma af stað uppreisa,
fjöldaránum eða annarri við-
tækri röskun. 8) Samkvæmí
211. gr. hegningarlaganna, þ. e.
ef maður er ákærður fyrir
morð.
Ef ákveðin er vitnaleiðsia
læknis um einkamálefm, skal
hún fara fram fyrir luktum
dyrum.
Fyrir dómi geta læknar og
orðið að gefa skýrslur sem
aðiljar máls. Er talið, að um
þær aðiljaskýrslur gildi almennt
sömu reglur, að því er varðar
leyndarskyldu og getið var um
vitnaleiðslu. Þó eru hér tvó til-
vik, sem sérstakt gildii um.
Læknir getur sem sé komizt í
þá aðstöðu í fyrsta lagi að þiuía
sem aðili einkamáls að krefja
viðskiptamann sinn (venjulega
sjúklinginn) um þóknun fyrir
starf í hans þágu. Þá er hugs-
anlegt, að nauðsynlegt sé til
rökstuðnings kröfugerð að
skýra frá einkamálefni. Tcija
ýmsir, að í þessu tilviki haíi
læknir heimild til að skýra fiá
einkamálefnum, a. m. k. þegai
einkamálið snertir aðeins gagn-
aðiljann, en snerti það jafn-
framt hagsmuni annarra, eigi
að fara eftir svonefndum neyð-
arréttarreglum um hagsmuna-
mat. I öðru lagi er talið, — og
hefur komið óbeint fram í
hæstaréttarmáli hér fynr
nokkrum árum, — að sé læknir
ákærður í opinberu máii, gcti
hann, ef nauðsyn krefur sér
til varnar, skýrt frá einkamál-
efnum, sem hann er annars
bundinn þagnarskyldu um.
Þá geta læknar og orðið að
framkvæma mats- og skoðana-
gerðir i dómsmálum. Heglur
10. gr. læknalaganna um vitna-
slcýrslur munu gilda urn þetla
efni, bæði í einkamálum og'
opinberum málum.
Um skjalasönnun í dóms-
málum munu um einkamál og
o])inber mál einnig gilda sörnu
reglur varðandi þagnarskyld-
una og um vitnaskýrslur. I
þessu sambandi er rétt að benda
á ákvæði 149. gr. laga nr. 85/
1936 um meðferð einkamála i
héraði, þar sem segir, að ef
skjal, sem skylt er að leggja
fram í dómsmáli, hefur að
gcyma atriði, sem viðkomandi
er óleyfilegt að láta koma fram,