Læknablaðið - 01.07.1957, Blaðsíða 17

L Æ K N A B L A tí I Ð
55
að valdið geta meningitis ser-
osa primaria, eru þessar:
Mænusóttarveirur,
Coxsackie-veirur,
Echoveirur,
Choriomeningitis (lvmpli-
ocytaria) veirur,
Herpes simplex veirur,
Hettusóttarveirur,
Apc-veirur.
Auk þess er rétt að geta þess,
að hinar ýmsu tegundir af en-
cephalitis, geta í byrjun sjúk-
dómsins líkzt meningitis ser-
osa, og annað slagið koma fyr-
ir abortiv form af encephal-
itis, sem erfitt er að greina
kliniskt frá meningitis serosa,
og mænuvökvabrevtingar geta
verið svipaðar.
Skal nú víkja nánara að
hverjum þessara flokka af
meningitis serosa primaria.
1. Mænusótt án lömunar er
einn flokkurinn af meningitis
serosa. Einkenni og mænu-
vökvabrevtingar líkjast menin-
gilis af völdum annarra neuro-
trop veira. Til skamms tíma
var meningitis serosa langoft-
ast talinn stafa af mænusóttar-
veirum, en á síðustu árum hafa
fundizt margar veirur, sem nú
er sannað, að einnig geta vald-
ið þessum sjúkdómi.
2. C.oxsackie-meningitis. Cox-
sackie-veirur fundust fvrst árið
19J7. Voru þær einangraðar úr
saur tveggja barna i þorpinu
Coxsackie í NeW York fvlki i
Bandaríkj unum.
Síðan hefur fundizt mikið af
coxsackie-meningitis víða um
heim.
Coxsackie-veirur hafa þann
eiginleika að sýkja nýfæddar
mýs og hamstra, en geta vfir-
leitt ekki sýkt þessi dýr, eftir
að þau eru 7 daga gömul.
Coxsackie-veirum er skipt í
A og B flokk eftir þeim vefja-
breytingum, sem þær valda í
nýfæddum músum.
Stofnar af A flokki vaxa að-
allega í þverrákóttum vöðvum
músanna og' valda miklum
mvositis. Stofnar af B flokki
valda hins vegar breytingum
í hjartavöðva, lifur, fitu og
miðtaugakerfi, en valda fæstir
myositis.
Talið er, að coxsackie-
veirur berist inn í mannslík-
amann gegnum nef, kok eða
þarma. Þær má einangra úr
koki fyrstu daga sjúkdómsins
og saur a. m. k. tvær fyrstu
vikurnar. Einnig hafa þær
fundizt i mænuvökva og blóði.
Smitunarmáti: Veirurnar
Ijerast með saur, menguðum
hlutum, úða frá koki sjúklinga
og heilbrigðra smitbera. Al-
gengt er að heilar fjölskyldur
smitist, og ekki mjög sjald-
gæft, að fleiri en einn sýkist í
sömu fjölskvldu.
Allmargir hafa smitast og
sýkzt á rannsóknastofum við
veirurannsóknir.
Einkenni: Það er nú full-
sannað, að coxsackie veirur