Læknablaðið - 01.09.1960, Qupperneq 18

98
LÆKNABLAÐIÐ
elcki fyrr en haustið 1889, er
liann lcomst til föðurbróður
síns, séra Benedikts Kristjáns-
sonar á Grenjaðarstöðum, að
liann fór fyrir alvöru að búa sig
undir nám í Latínuskólanum,
en i hann fór hann tvítugur
1890 og útskrifaðist þaðan 1896.
Eftir stúdentspróf gekk hann í
Læknaskólann og lauk þar prófi
í febrúar 1901. Hanu reyndist
mjög góður námsmáður og lauk
prófum sínum með góðri fyrstu
einkunn.
Strax að loknu læknisprófi lá
leiðin til Kaupmannahafnar á
fæðingarstofnun og spítala, en
heim kom hann næsta sum-
ar og var þá skipaður hér-
aðslæknir í Fljótsdalshéraði,
sem þá var nýstofnað. Sama
iiaust kvæntist hann frændkonu
sinni, Hansínu Benediktsdóttur
frá Grenjaðarstöðum. Þá var
ekki til siðs, að lærðir menn
gengju í hjónaband fyrr en að
loknu námi og lielzt ekki fyrr
en að fengnu embætti.
Jónas reyndist dugmikill og
heppinn læknir og fékk brátt
orð á sig sem skurðlæknir, ó-
trauður til aðgerða við erfiðar
aðstæður, enda ekki í annað lnis
að venda eins og samgöngur
voru þá til sveita hér á landi.
Héraðsbúar kunnu líka að meta
dugnað hans og gerðu það. En
þá mun hafa verið einsdæmi hér
á landi, að þeir reistu honum
sjúkraskýli með læknisbústað á
Brekku i Fljótsdal, þar sem
liann rak líka búskap með mik-
illi rausn. En þarna var ekki til
setunnar lioðið. Læknishéraðið
var víðlent, en auk þess var
hans oft vitjað úr nágranna-
héruðum og þar að auki varð
hann stundum að gegna Hróars-
tunguhéraði, þegar læknislaust
var þar.
Árið 1911 sótti Jónas um
Sauðárkrókshérað og var skip-
aður þar liéraðslæknir. Þar sat
hann til ársloka 1938, er hann
féklc lausn frá embætti 68 ára
gamall og fluttist til Reykjavík-
ur. í Skagafirði var hann mik-
ilsmetinn sem læknir en auk
þess sem héraðshöfðingi, sem
lét mörg framfaramál til sín
taka. Hann stofnaði þar Fram-
farafélag Skagfirðinga 1914 og
var forseti þess til 1938. Árin
1927—1930 var hann landskjör-
inn alþingismaður. Hann var
kosinn í aukakosningum, enda
var hann orðinn landskunnur
atorkumaður og mun það hafa
dugað honum betur til brautar-
gengis en flokksfvlgi, því að
rígbundinn flokksmaður mun
hann naumast hafa verið; það
átti ekki við skapferli hans og
ekki sóttist liann eftir endur-
kjöri.
Jónas fvlgdist alltaf vel með
framförum í læknisfræði, sem
urðu stórstígar um hans daga,
en hann lét sér ekki nægja lest-
ur tímarita og bóka eingöngu.
Hann vildi sjá með eigin augum
og hafa lal af mönnum og því