Læknablaðið - 01.10.1969, Blaðsíða 83
LÆKNABLAÐIÐ
193
tilrauna að útiloka, að eitthvert
aukefni hafi ekki skaðlega verk-
un í mönnum. Að sjálfsögðu
gildir þetta ekki sízt, ef neyzlan
er mikil og langvarandi.
Undanfarið hefur mjög verið
i’ætt um, að cýklamat, sem er
gei’visykurefni með góða eigin-
leika, gæti haft skaðleg áhrif á
menn, sem neyttu þess til lengd-
ar, t. d. með því að di’ekka dag-
lega nokkurt magn gosdrykkja,
er í er cýklamat. Alllengi hefur
verið vitað, að cýklamat getur
valdið ákveðnum skemmdum í
tilraunadýrum, ef efnið er gef-
ið í miklu magni og til lengdar.
Hins vegar var hér um svo
stóra skammta að ræða og bilið
milli þeirra og þess magns, sem
ætla mætti, að menn neyttu að
jafnaði daglega í fæðu, var svo
stórt, að cýklamat var talið
mjög öruggt aukefni.
Reynslan hefur nú leitt í ljós,
að neyzla ýnxiss konar fæðuteg-
unda, sem í er cýklamat, hefur
í vissum löndurn, t. d. Banda-
ríkjunum, margfaldazt langt
um fram það, sem með nokkr-
um sanni var unnt að segja fyr-
ir um. Því er nú svo komið, að
bilið milli minnstu skammta,
sem geta haft skaðleg áhrif í
dýi-a tilraunum og þess magns,
er menn neyta daglega í fæðxi,
er orðið talsvert minna en áður
var. Með tilliti til þessa og eins
hins, að nýjar tilraunir sýna nú
sem fyrr, að cýklamat getur
liaft skaðleg áhrif á dýr (nx. a.
valdið krabbameini), þegar það
er gefið í stórum skönuxitum til
lengdar, liefur handaríska heil-
Ixi’igðisstjórnin nú bannað notk-
un cýklamats sem aukefnis í
fæðu þar í landi.
Ólíklegt er, að slíkra ráðstaf-
ana sé þörf hér á landi, þar eð
cýklamat hefur lítið vei’ið notað
sem aukefni hér á landi nema
í innfluttum varningi. Hinu ber
jxó ekki að gleyma, að fylgjast
ber vel með notkun aukefna hér
á landi sem annars staðai’. Þess
ber enn fremur að minnast, að
urn fleii-i aukefni en cýklamat
kann að fara svo, að notkun
þeirra fari langt fram úr því,
sem ætla hefði mátt í upphafi.
Af jxessum sökum má því segja,
að sífelld athugun og endur-
skoðun á notkun aukefna eigi
í’étt á sér.