Læknablaðið - 01.02.1973, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ
5
TABLE VII
Previous infarctions
TABLE IX
Drug treatment other than anticoagulation
Number of infarcts. Number of patients Died % Number of patients Died
0 72 14 19.4 Chinidin 1 0
1 16 4 25.0 Lidocain 13 7
2 3 1 Propranolol 7 3
Unknown 3 3 Procainamid 19 6
Digitalis 40 15
19 sjúklingar höfðu örugglega fengið
kransæðastíflu áður. Reyndist ekki mark-
tækur munur á dánartölu þeirra og hinna,
sem ekki höfðu áður fengið kransæða-
stíflu. (Tafla VII).
Loks var athugað, hversu oft segavörn-
um og lyfjameðferð gegn hj artsláttar-
óreglu var beitt, og sést fjöldi þeirra að-
gerða af VIII. og IX. töflu.
UMRÆÐUR
Þegar bornar eru saman niðurstöður um
árangur meðferðar á kransæðastíflusjúki-
ingum fyrir og eftir opnun hjartagæzlu-
deilda, ber margs að gæta, áður en unnt
er að draga nokkrar ályktanir. Reid bend-
ir á allmörg atriði þessa máls, sem veita
verður sérstaka athygli.15 Hann heldur því
fram, að flestar skýrslur af þessu tagi séu
marklausar, vegna þess að enginn hópur
sjúklinga sé tekinn til samanburðar. Enn
fremur er hann þeirrar skoðunar, að álykt-
anir séu dregnar af meðferð of fárra sjúkl-
inga.8 í annan stað bendir hann á þá sið-
ferðilegu ábyrgð, sem er því samfara að
taka annan hóp sjúklinga til samanburðar;
sá hópur getur einmitt liðið fyrir það að
fá ekki beztu fáanlegu meðferð.
Mikilsvert er einnig að gera sér grein
fyrir, að lítilsháttar lækkun dánartalna í
skýrslum hjartagæzludeilda, getur bent til
TABLE VIII
Anticoagulation
Number of patients Died
Heparin only 11 7
Heparin and dicumarol 54 4
Dicumarol only 2 1
Already anticoagulated 8 1
No anticoagulation 19 9
þess, að tekizt hafi að bjarga mörgum
mannslífum. í því sambandi nægir að
minna á, að kransæðastífla er algengur
sjúkdómur. Því hefur t. d. verið haldið
fram, að í Bandaríkjunum geti hjarta-
gæzludeildir bjargað árlega ca. 100.000
sjúklingum frá dauða.10
í ljósi þessa verðum við að gera okkur
ljóst, að erfitt getur reynzt að sýna töl-
fræðilega fram á gagnsemi hjartagæzlu-
deildar hér í okkar litla landi, þrátt fyrir
að erlendis hafi verið sýnt fram á kosti
þeirra með næstum óvéfengjanlegum rök-
um.7 8 1110
Annað mikilsvert atriði er, að nú á dög-
um deyr mikill hluti sjúklinga með krans-
æðastíflu utan sjúkrahúss, og gæti breyt-
ing vistunaraðferða lækkað dánartölu við-
komandi sjúkrahúss.113
Þrátt fyrir fyrrgreinda annmarka er for-
vitnilegt að bera saman nokkur atriði
varðandi kransæðastíflusjúklinga fyrir og
fyrst eftir stofnun hjartagæzludeildar á
Landspítalanum.
Dánartalan 23,4% er næstum sú sama
og á fyrra tímabilinu, en þá var hún
21,0%. Skipting eftir kynjum og aldri var
að vonum einnig svipuð. Sjá I. töflu. Inn-
an 6 klst. frá því að einkennin birtust,
komu 55,3% sjúklinganna. Þessi tala
reyndist um 40% í fyrri skýrslum og hef-
ur því hækkað um 15%.17 Vera kann, að
blaðaskrif og umræður í fjölmiðlum í sam-
bandi við opnun hjartagæzludeildar hafi
opnað augu sjúklinga fyrir mikilvægi þess
að leita til læknis sem fyrst. Kann þessi
breyting líka að útskýra að nokkru, hvers
vegna dánartala hefur ekki lækkað þrátt
fyrir betri aðstöðu. Er hér átt við, að nú
deyi fleiri á sjúkrahúsunum en áður. Árið
1948 rannsökuðu Yates o. fl. hóp banda-
rískra karlmanna á aldrinum 18-39 ára,