Fréttatíminn - 10.12.2010, Síða 28

fylgir því að vera með bók á vertíðinni og álagið getur
gengið nærri sál og líkama þegar verst lætur.
Bragi: „Ég hafði til dæmis lofað mér í verkefni sem ég
þarf að klára en maður gerir það ekki vel við þessar
aðstæður. Ég held að það hafi verið Iris Murdoch
sem svaraði því einhvern tíma til að hún byrjaði aftur
bara korteri eftir að bókin færi í prentun. Sumir geta
kannski lokað alveg á þetta.“
Kristín: „Ég gat það frá því að bókin fór í prentun og
þangað til hún kom í bókabúðir. Þá komst ég á rosa-
legt skrið með nýja sögu og svo – um leið og bókin
kom í búðir – datt ég aftur út. Síðan þá er ég búin að
vera að reyna að koma mér aftur á hinn staðinn. Þetta
er líka í fyrsta skipti sem ég gef út prósabók. Þegar
ég hef gefið út ljóðabækur hefur eiginlega ekki skipt
máli hvort ég hef verið á landinu eða ekki. Þannig
að þetta er kannski í fyrsta skipti sem ég átta mig á
þessu lúmska álagi sem er einhvern veginn þannig að
það er ekkert að gerast. Og eftir hverju er ég að bíða?“
Eiríkur. „Það er ekki neitt. Það er ekkert að gerast.“
Kristín: „Ég hef fullt af tíma og þetta er dýrmætur
tími sem ég myndi vilja nota en þetta er rosalega
erfitt.“
Þórunn: „Ég er orðin svo gömul og sjóuð að mér
líður þokkalega vel en ég var komin með undarleg sár
á tærnar af því að fara í of langa göngutúra og nudda
tánum saman. Og farin að skera mig svona pínulítið í
fingurna þannig að það er einhver svona fínspenna í
manni.“
Eiríkur: „Þetta er ekkert grín ...“
Þórunn. „Maður heldur stundum að manni líði vel en
svo fattar maður – þegar maður slakar djúpt á í mánuð
– að maður var spenntur. Þetta er lúmskt.“
Bragi: „Eins og ég var að tala um með svefntöflurnar.
Þetta er ekkert grín, sko. Þegar ég gaf út fyrstu skáld-
söguna mína þá lenti ég á spítala. Þetta var panikk
sem kom bara allt í einu. Þá var ég að vinna á auglýs-
ingastofu ...“
Þórunn: „Þú ert með langflottustu hrakfarasöguna.“
Bragi: „Ég er að reyna að selja bókina!“
Eiríkur: „Hneigstu bara niður?“
Bragi: „Nei. Ég var bara kominn með svo mikla verki.
Svo einn morguninn á leiðinni í vinnuna þá bara hneig
ég niður. Ég finn alltaf fyrir þessu stressi.“
Kristín: „Það er hughreystandi að heyra að þetta er
ekki bara hégóminn í mér sem er að æra mig.“
Bragi: „Ég myndi nú ekki kalla þetta hégóma ...“
Kristín: „Nei, þetta er svona viðkvæmni ...“
Bragi: „Já. Viðkvæmni.“
Kristín: „Taugaveiklun.“
Hrunið er niður í bakgrunninum
Blm: „Eftir hrunið var talað um að fólk þyrfti að fara
að skrifa öðruvísi og glíma við gjörbreytta heims-
mynd eða hreinlega bara nýjan heim.“
Þórunn: „Er það þess vegna sem það eru svona
margir höfundar í fríi núna og senda ekki frá sér
bækur?“
Eiríkur: „Þetta hrun er meira kannski bara eins og
niður sem er í kringum mann. En kannski seytlar eitt-
hvað af þessu inn ósjálfrátt þannig að það verður fróð-
legt að skoða bækur frá þessum tíma eftir nokkur ár.“
Kristín: „Ég fór að sjá fyrir mér að það kæmi upp
eitthvert félagslegt raunsæi en nú held ég að þetta
verði ekki þannig og fólk fer kannski bara að skrifa
ævintýri eða eitthvað allt annað til þess að flýja þetta
frekar. Það er þekkt að fólk sem kemur frá brotnum
heimilum er oft litríkt í tjáningu til þess að reyna að
bæta ástandið. Maður leitar alltaf að jafnvægi og það
var kannski á þessu tímabili fyrir hrun sem það vant-
aði kannski frekar að leita jafnvægis. Það hefði mátt
vera meira félagsraunsæi þá.“
Eiríkur: „Nákvæmlega.“
Þórunn: „Ég hugsa svo hnattrænt að ég hef áhyggjur
af deyjandi dýra- og jurtategundum á hverjum degi.
Við verðum að fara að fyrirlíta óþarfa ríkidæmi því
það er eina aðferðin til að bjarga plánetunni. Við erum
að skemma sköpunarverkið. Mér finnst það svo alvar-
legt. Þeir eru alltaf að tala um þetta á BBC. Ég held
að Sea Shepherd hafi eyðilagt allt grænt á Íslandi. Ég
var grænmetisæta með áhuga á að reyna að bjarga
einhverju en af því að Sea Shepherd sökktu hvalveiði-
skipunum mátti ekki opna munninn. Það héldu allir
að þetta væru Greenpeace og þetta var allt hugsað svo
svarthvítt. Ég er alveg viss um að eina pólitíkin í fram-
tíðinni eftir nokkur ár, þegar hörmungarnar verða
verri en þegar er orðið, þá skipti ekkert annað máli en
að reyna að bjarga veðurfarinu. En Íslendingar hugsa
ekkert út í þetta: „Hahahaha. Er jökullinn að bráðna?
Þá getum við byggt meira.“ Alltaf með nefið í eigin
rassi.“
Kristín: „Þetta hefur líka versnað eftir hrunið. Alveg
rosalega. Og maður sér það í öllum fréttaflutningi um
Ísland. Þessa ofboðslegu sjálfhverfu og einangrunar-
stefnu.“
Eiríkur: „Ég held að þessi einangrun sé bara það
allra hættulegasta sem steðjar að okkur núna.“
Kristín: „Já.“
Eiríkur: „Öll þessi þrengsl. Það er búið að vera svo
erfitt að ferðast. Maður er búinn að vera hérna sam-
fleytt einhvern veginn svo lengi og þá finnur maður
hversu sjónarhornið hérna er rosalega þröngt á eigin-
lega öllum sviðum samfélagsins. Þetta eru alveg
hræðileg þrengsl og það er ekkert að breytast í nein-
um grundvallaratriðum. Svo kjósum við stjórnlaga-
þing og mesta kjörsóknin er í Borgarfirði þar sem
bændurnir voru að skila inn ull – er það ekki? Þetta er
falleg mynd en alveg Íslendingar í hnotskurn.“
Kristín: „Ég er svo hrædd um að ég hafi skilað
ógildum seðli.“
Þórunn: „Ég líka. Og nú er allt sjálfstraust farið úr
þjóðinni af því að það tókst svo illa að kjósa.“
Eiríkur: „Það er alltaf verið að senda okkur aftur á
byrjunarreit.“
Þórunn: „Er þetta ekki bara plat til þess að okkur
finnist við hafa fingurinn á einhverju og sættum okk-
ur við allt sem á okkur er lagt og við þurfum að borga
fyrir. Þetta er svona samsæriskenning.“
Bragi: „En þetta er ekkert skrýtið. Við erum enn með
sama forsetann, við erum ennþá með Davíð Oddsson
sem einn áhrifamesta mann á landinu og mikið til
sama fólkið í ríkisstjórn. Og á þinginu er þetta hægt –
að fara í algjörlega sama far og áður.“
Eiríkur: „Já. Og 35% ætla að kjósa Sjálfstæðisflokk-
inn þannig að það er ekkert hægt að gera.“
Bensínstöðvar eru ljótar
Blm. „Bókamarkaðurinn virðist samt ætla að halda
sínu í kreppunni og jafnvel gott betur – og nú eru
bækur meira að segja seldar á bensínstöðvum. Hvern-
ig líst ykkur á það?“
Bragi: „Mér líst mjög vel á að fólk geti ekki skilað um-
fram eintökum.“
Kristín: „Ég er bara á móti bensínstöðvum.“
Þórunn. „Já. Ég er sammála þér.“
Bragi. „Þetta kom til af því að þessum manni sem
rekur N1 fannst komin stöðnun í bókabransann. Það
er vissulega skref fram á við að það megi ekki skila
bókum. En ég get alveg tekið undir það að vera á móti
bensínstöðvum. Þær eru ljótar.“
Eiríkur: „Þetta er ekki falleg þróun. Ég var í París
um daginn og þar eru að spretta upp litlar bókabúðir.
Þetta er þvert á alla þróun vegna þess að bókabúðir
eru orðnar þannig að maður finnur helst ekki bók-
menntir þar – heldur bara góð kaffihús og túristavör-
ur. En í París er verið að opna bókabúðir þar sem fást
í raun og veru bara bókmenntir. Með starfsfólki sem
veit hvað er í hillunum. Þetta eru litlar búðir og þeir
segja að þetta sé andóf gegn keðjuvæðingunni þannig
að nú getur maður farið í bókabúðir í París og keypt
sér bókmenntir. Sem ætti nú einhvern veginn að vera
hlutverk bókabúða. Menn eiga ekki að kaupa bækur á
bensínstöð.“
Blm: „Þessi umræða var einnig í gangi fyrir nokkr-
um árum þegar stórmarkaðirnir fóru að selja bækur.“
Þórunn: „Þegar bækurnar eru komnar á þessa staði
þá er búið að velja fyrir kaupandann og það er búið að
taka af honum valdið.“
Kristín: „Það er líka alltaf spurning hver velur. Það
eru náttúrlega verslunarstjórar í Bónus, eða þessum
búðum, sem velja inn bækurnar.“
Þórunn: „Þetta er líka kunningjasamfélag í bóka-
bransanum eins og annars staðar.“
Bragi: „Í rauninni ættu fornbókaverslanirnar, sem
eru nú ekkert margar eftir núna, að vera bæði með
nýjar bækur og fornar. Þetta er gert svona á Sunn-
lennska bókakaffinu og er alveg kjörið form.“
Nóvember hefur
reynt á taugar
skáldanna sem
binda vonir við að
desember verði
þeim betri.
28 spjall Helgin 10.-12. desember 2010