Læknablaðið - 15.08.1985, Side 43

LÆKNABLAÐIÐ 1985; 71: 213-8
213
ÁLITSGERÐ NEFNDAR UM SÉRNÁM LÆKNA Á
ÍSLANDI
INNGANGUR
Með bréfi 4. marz 1983 skipaði Svavar
Gestsson þáverandi heilbrigðis- og trygging-
armálaráðherra nefnd til þess að gera tillögur
um skipan framhaldsmenntunar Iækna hér á
íslandi. í nefndinni áttu sæti: Guðjón
Magnússon, aðstoðarlandlæknir, formaður.
Þorvaldur Veigar Guðmundsson, fulltrúi
Læknafélags íslands, Þorsteinn Svörfuður
Stefánsson, fulltrúi læknadeildar Háskóla
íslands, Árni Gunnarsson, fulltrúi mennta-
málaráðuneytisins og Finnbogi Jakobsson,
fulltrúi Félags ungra lækna, sem var ritari
nefndarinnar.
Nefndin boðaði meðal annars á sinn fund
eftirtalda aðila: Þórð Harðarson, prófesor í
lyflæknisfræði, Hjalta Þórarinsson prófessor
í skurðlækningum, Tómas Helgason, prófes-
sor í geðlækningum, Lúðvík Ólafsson lektor í
heimilislækningum við læknadeild Háskóla
íslands.
FORSENDUR
Nefndin hefur komist að þeirri niðurstöðu að
brýnt sé að skipulagt sérnám hérlendis hefjist
sem allra fyrst.
Eftir sem áður mun þó meginþorri íslenskra
lækna þurfa að fara til sérnáms til annarra
landa.
Meginkostir þess að taka upp sérnám
hérlendis eru:
1. íslendingar eru tilneyddir að taka þessi mál
föstum tökum vegna vaxandi erfiðleika á
aðalatvinnumörkuðum íslenskra lækna er-
lendis vegna aukins fjölda þarlendra Iækna.
2. Jákvæð áhrif á heilbrigðisþjónustuna, en
sérnámskennsla mundi fjölga reyndum
aðstoðarlæknum og á þann hátt brúa bil sem
nú er á milli sérfræðinga og aðstoðarlækna.
Aukin kennsla mundi auka faglegan metnað
deilda og ýta undir vísindavinnu sem aftur
leiðir til meiri gæða í þjónustu sjúklinga.
3. Að mörgu leyti er heppilegra að sérnám fari
fram í því landi þar sem fyrirhuguð sérgrein
verður stunduð, en stór liður í sérnámi svo
sem heimilislækningum er að kynnast því
heilbrigðiskerfi og samfélagi þar sem síðar er
unnið.
4. Það yki á sjálfstæði símenntunar íslenskra
lækna og gerði hana ekki eins háða öðrum
löndum, þó í litlum mæli væri, en mjög
mikilvægt er fyrir eðlilega þróun læknis-
fræðinnar að alltaf sé í gangi viðhald og
endurnýjun þekkingarinnar.
5. Vaxandi erfiðleika hefur gætt hjá íslensk-
um Iæknum að komast til annarra landa i
sérnám. Reynsla að heiman myndi bæta
samkeppnisaðstöðu þeirra við stöðuum-
sóknir ytra.
6. Komið hefur fram andstaða gegn þeirri
félagslegu röskun sem sérnámi erlendis fylgir.
Með breytingum á atvinnuþátttöku kvenna
og aukinni menntun þeirra þykir það ekki
lengur eins sjálfsagt að fara með fjölskyldu til
annarra landa í jafn langan tíma og sérnám
tekur. Hefur vegna þessa orðið vart við
aukinn áhuga meðal yngri lækna af báðum
kynjum að taka hluta af sérnámi sinu hér-
lendis.
Helstu ókostir við að taka upp sérnám
hérlendis eru eftirfarandi:
Það hefur verið talinn einn aðalstyrkur ís-
lenskrar læknastéttar hversu víða læknar
hennar eru menntaðir og koma heim með
ólíkan bakgrunn og mismunandi aðferðir.
Sérnám hér mundi draga úr þessum ávinningi.
Þau áhrif yrðu ekki veruleg þar eð einungis
hluti sérnámsins gæti að jafnaði farið fram
hér heima og einungis lítill hluti íslenskra
lækna mundi fá aðgang að því hérlendis vegna
ónógs framboðs á námsstöðum.
Sú hætta er einnig fyrir hendi að of mikið
yrði blínt á nám í aðalgreinum hér á landi en
erfiðara yrði að fá tíma í hliðargreinum.
Sérnámi fylgir óhjákvæmilega kostnaður
fyrir heilbrigðiskerfið þó erfitt sé að áætla
þann kostnað til fulls.
Nefndin komst að þeirri niðurstöðu að til