Læknablaðið - 15.03.1992, Blaðsíða 13

LÆKNABLAÐIÐ 1992; 78: 87-93.
87
Davíð O. Arnar, Ragnar Danielsen
FRUMÁRANGUR RAFVENDINGAR VEGNA
HJARTSLÁTTARTRUFLANA FRÁ GÁTTUM
ÁGRIP
Gerð var afturvirk rannsókn á 80 sjúklingum
(62 karlar) sem fóru í rafvendingu
vegna hjartsláttartruflana frá gáttum á
Landspítalanum á árunum 1986 til 1989.
Sjúklingar voru á aldrinum 27 ára til 81
árs og meðalaldur hópsins var 65±10 ár.
Sextíu og einn sjúklingur fór í sinustakt
við rafvendingu og var frumárangur af
rafvendingum því 76%. Einn sjúklingur fór
í sleglatif stuttu eftir rafvendingu en aðrir
fylgikvillar sáust ekki. Gáttatif var algengasta
hjartsláttartruflunin, eða hjá 59 (74%)
sjúklingum. Þrír undirliggjandi sjúkdómar
skáru sig nokkuð úr; kransæðasjúkdómur
hjá 25 (31%), háþrýstingur hjá 17 (21%) og
hjartalokusjúkdómar hjá 16 (20%) sjúklingum.
Sjúklingar með ósæðarlokusjúkdóm fóru
hlutfallslega síður í sinustakt, en aðrir
þessara sjúkdóma höfðu ekki áhrif á árangur
rafvendinga. Þeir sem höfðu lungnasjúkdóm
fóru hins vegar marktækt síður í sinustakt.
Lyfin sem flestir voru á fyrir rafvendingu
voru dígoxín 53 sjúklingar (66%) og kínidín
21 (26%) sjúklingur. Þrettán sjúklingar
voru á amíódarón fyrir rafvendingu og fóru
þeir allir í sinustakt. Algengasta tegund
blóðþynningarlyfs fyrir rafvendingu var
heparín hjá 41 (51%) sjúklingi, 25 (31%)
fengu díkumaról, en 11 (14%) voru ekki
á blóðþynningarlyfjum. Hjartastærð á
röntgenmynd hafði ekki afgerandi áhrif á
árangur rafvendingar. í heild var frumárangur
rafvendinga viðunandi og fylgikvillar fáir.
INNGANGUR
Hjartsláttartruflanir frá gáttum eru ekki
óalgengar. Þannig er talið að gáttatif (atrial
fibrillation), algengasta tegund takttruflana frá
Frá lyflækningadeild Landspítalans. Fyrirspurnir og
bréfaskriftir: Ragnar Danielsen.
gáttum, sé fyrir hendi hjá allt að 4% þeirra
sem komnir eru yfir sextugt (1). Þó að gáttatif
þolist í mörgum tilfellum vel hefur verið
sýnt fram á að það getur aukið hættuna á
segareki til heilans (2,3). Einnig getur gáttatif
valdið einkennum eins og brjóstverk vegna
blóðþurrðar í hjarta, hjartabilun og yfirliðum
(4,5). Það er því til nokkurs að vinna að
meðhöndla slíkar hjartsláttartruflanir.
Rafvendingu (DC cardioversion) við
hjartsláttartruflunum frá gáttum var fyrst lýst
af Lown og samstarfsmönnum fyrir tæpum
þremur áratugum (6). Rafvending hefur ýmsa
kosti fram yfir lyfjameðferð. Verkun fæst strax
fram og komist er hjá langtíma lyfjameðferð
sem oft hefur óæskilegar aukaverkanir. Talið
er að langvinnar takttruflanir, tilvist lungna-
eða hjartavöðvasjúkdóms hafi neikvætt
forspárgildi fyrir árangur rafvendingar (7).
Sumar athuganir hafa sýnt að sjúklingar sem
hafa stækkaða vinstri gátt fari síður í sinustakt
við rafvendingu (8,9), en aðrar rannsóknir
hafa ekki sýnt það sama (7). Þeir sem hafa
stækkað hjarta á röntgenmynd virðast ekki
hafa verri árangur af rafvendingu en þeir sem
hafa eðlilega stórt hjarta (7).
Tilgangur þessarar rannsóknar var að
kanna frumárangur af rafvendingu vegna
hjartsláttartruflana frá gáttum. Jafnframt var
kannað hvort einhverjir þættir segðu fyrir
um hvaða sjúklingar færu ekki í sinustakt við
rafvendingu.
SJÚKLINGAR OG AÐFERÐIR
Gerð var afturvirk könnun á sjúkraskrám
þeirra sjúklinga sem gengist höfðu undir
rafvendingu vegna hjartsláttartruflana
frá gáttum á Landspítalanum á fjögurra
ára tímabili, 1986-1989. Sjúklingamir
fundust með því að athuga tölvuskrá yfir
sjúkdómsgreiningar og aðgerðir spítalans.