Læknablaðið - 15.03.1992, Blaðsíða 17
LÆKNABLAÐIÐ
91
sjúkdómar í hjartalokum. Þótt þessir
sjúkdómar geti valdið hjartsláttaróreglu frá
gáttum reyndust þeir, að ósæðarlokusjúkdómi
undanskildum, ekki hafa forspárgildi fyrir
árangur rafvendingar. Sjúklingar með
lungnasjúkdóm fóru hins vegar marktækt
færri í sinustakt og er það í samræmi við
niðurstöður nýlegrar rannsóknar (7).
Saga unt mikla áfengisneyslu kom
fram hjá sjö sjúklingum. Skammtíma
áfengisneysla getur ein sér valdið taktóreglu
frá gáttum og langtíma ofnotkun að auki
valdið hjartavöðvasjúkdómi (alcoholic
cardiomyopathy) og gáttatifi af þeim orsökum
(13). Sjúklingar þar sem enginn ákveðinn
grunnsjúkdómur fannst fóru, með einni
undantekningu, allir í sinustakt (17 af 18).
Langtíma árangur hjá þeim er óþekktur í
núverandi könnun, en slíkir sjúklingar geta
haft slakan langtíma árangur af rafvendingu
þó að frumárangur virðist góður (14).
Hjartastærð á röntgenmynd hafði ekki
marktæk áhrif á frumárangur rafvendingar
og er þetta í samræmi við niðurstöður annarrar
rannsóknar (7).
Því hefur verið lýst að sjúklingum með
takttruflanir frá gáttum sé 5-17 sinnum hættara
við segareki til heila, allt eftir því hvaða
hjartasjúkdómur býr að baki (2,15). Aðeins
fjórir sjúklingar höfðu sögu um segarek fyrir
rafvendingu, þar af tveir segarek til heila.
Hugsanleg skýring er val rannsóknarhópsins,
t.d. er mögulegt að sjúklingar sem þegar
hafi fengið segarek til heila og vandamál
því fylgjandi hafi ekki þótt heppilegir til
rafvendingar.
Tveir þriðju sjúklinganna fengu dígoxín
fyrir rafvendingu. Dígoxín og skyld lyf hafa
lengi verið notuð við gáttatifi. Lyfið hægir
á sleglasvörun hjá sjúklingum með gáttatif
með því að torvelda leiðni um gáttasleglahnút.
Hins vegar hefur ekki verið sýnt fram á að
dígoxín sé árangursríkt til þess að venda
bráðu gáttatifi yfir í sinustakt, né til þess að
hindra endurkomu gáttatifs eftir rafvendingu
(16). Endurkoma takttruflana frá gáttum eftir
árangursríka rafvendingu er enn verulegt
vandamál. Nýleg samantektarrannsókn sýndi
að 50% sjúklinga sem fengu kínidín eftir
rafvendingu voru í sinustakti ári síðar (17).
Hins vegar reyndist dánartíðni sjúklinga sem
fengu kínidín vera allt að þrefalt hærri en
hjá þeim sem fengu lyfleysu (17). I annarri
rannsókn kom fram að tvö önnur lyf við
hjartsláttartruflunum, flekainíð og enkainíð,
virtust auka hættu á skyndidauða (18).
Sótalól, sem er beta-hemjari með séráhrif
á takttruflanir, virðist viðhalda sinustakti
eftir rafvendingu vegna gáttatifs ekki síður
en kínidín (19). Allir sjúklingar sem fengu
amíódarón fyrir rafvendingu fóru í sinustakt.
Rannsóknir hafa sýnt að amíódarón hefur
ýmsa kosti sem meðferð við gáttatifi. Hjá
sjúklingum sem fengu amíódarón fyrir
rafvendingu virðist stækkuð vinstri gátt,
varanleiki gáttatifs og aldur sjúklings ekki
skipta höfuðmáli fyrir viðhald sinustakts
eftir rafvendingu (20,21). Örfáir sjúklingar
í núverandi rannsókn fengu disópýramíð, en
lyfið hefur reynst ágætlega hjá sjúklingum
með gáttatif (12). Ekki er ólíklegt að á næstu
árum muni draga úr notkun lyfja eins og
kínidíns og flekainíðs, en þess í stað muni
notkun lyfja eins og sótalóls og amíódaróns
gegn takttruflunum frá gáttum aukast.
Eftirtektarvert er hversu margir sjúklingar
í núverandi rannsókn fengu heparín
fyrir rafvendingu, eða 41 (51%). Slík
blóðþynningarmeðferð fyrir rafvendingu
er óalgeng, almennt er warfarín notað.
Alls fóru 11 sjúklingar í rafvendingu án
þess að vera á blóðþynningarmeðferð, þar
af höfðu átta sjúklingar gáttatif og hafði
það staðið lengur en eina viku hjá fjórum
þeirra. Sterk tengsl eru á milli langvinns
gáttatifs og segareks. Rafvending eykur enn
á hættuna á segareki, en formeðferð með
blóðþynningarlyfjum virðist minnka áhættuna
(22,23). Blóðþynning fyrir rafvendingu með
warfaríni hefur verið ráðlögð hjá öllum
með gáttatif sem varað hefur lengur en í
tvo daga, en hún er ekki talin nauðsynleg
hjá sjúklingum með gáttatif sem varað hefur
skemur en tvo daga, gáttaflökt, eða ofanslegla
hraðtakt (supraventricular tachycardia) (24).
Mælt er með blóðþynningu í allt að fjórar
vikur eftir árangursríka rafvendingu vegna
hættu á segareki, því að bið getur orðið á
að samdráttarhæfni gátta lagist þó rafvirkni
í gáttum sé aftur orðin eðlileg (25,26). Hjá
þeim sem hafa lokusjúkdóma, gerviloku eða
sögu um endurtekin segarek er hins vegar
mælt með langtíma blóðþynningu (27). Þeir
sem eru áfram með gáttatif eftir rafvendingu
eru áhættuhópur fyrir segarek til heila. Nýleg