Læknablaðið : fylgirit - 15.06.1996, Blaðsíða 7

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 32
7
handar og fékk ígerð í fingurinn. Mér leið mjög
illa, fingurinn stokkbólgnaði þar sem rispan var.
Ég þorði ekki að láta nokkurn vita af þessu og hélt
að þá myndi læknir koma. Það kom læknir þegar
elsta systir mín veiktist af barnsförum og dó.
Læknirinn hafði líka komið til móður minnar
þegar hún dó, þannig að koma læknis á heimilið
hlaut að boða dauðsfall einhvers í fjölskyldunni.
Ég herti því upp hugann og brýndi vel vasahnífinn
sem ég aldrei skildi við mig. Ég þurfti aðeins að
stinga svolítið á og gröfturinn bullaði út, svo tók
ég spotta sem ég var með og vafði utan um fingur-
inn, ég byrjaði efst og gröfturinn tæmdist út.
Um haustið var ég skyndilega rifinn út úr mín-
um hugarheimi. Ég átti að fara að heiman, til
Þorsteins móðurbróður og Sigurjónu, sem þá
voru flutt til Akureyrar. Ekki var um annað að
ræða en að fara með skipi frá Reyðarfirði. Við
fengum afleitt veður. Ég hafði aldrei á sjó komið
og hélt ég að svona væri alltaf á sjónum. Sá sem
átti að líta eftir mér reisti ekki höfuðið frá kodd-
anum, hann var svo sjóveikur. En fyrir sjóveiki
fann ég ekki, ég var uppi um allt skip, þetta var
svo nýtt fyrir mér. Það var ekki fyrr en á Vopna-
firði að ég komst að því, að veður var ekki alltaf
svona vont á sjó. Þá heyrði ég á tal þernanna og
önnur sagði: „Mér fer nú ekki að lítast á mig og
mína“. En skipið sneri aftur inn á Vopnafjörð
vegna veðurs.
Þorsteinn frændi minn
Þorsteinn frændi minn var gáfaður maður og
vinnuþrek hans var með ólíkindum og vinnudag-
urinn oft langur. Hann var ágætur kennari og naut
þess að kenna ungu fólki. Hann sagði mér að
Anna systir hans, móðir mín, hefði verið mikill
stærðfræðingur að upplagi, hún gat leyst úr erfið-
um reikningsdæmum sem hann skólagenginn
lagði fyrir hana, og það í huganum. Hann var
snjall samningamaður og yngstur allra sem kjörn-
ir voru í Sambandslaganefndina 1918 til samninga
við Dani. Svo mikils trausts naut hann á Alþingi.
Ég spurði hann einhverju sinni um störf hans á
Alþingi. Hann sagði mál ekki vinnast í þingsölum
heldur á göngunum. Helgi Gíslason á Helgafelli í
Fellum stakk eitt sinn að mér eftirfarandi vísu sem
fram kom á kjörseðli við kjör þingmanna fyrir
Norður-Múlasýslu líklega á árinu 1923.
Ég vil kjósa inn á þing,
íturmennin harla slyng,
Porstein okkar Útnyrðing
og hann Halldór þvergyrðing.
Þetta voru þeir Halldór Stefánsson, sem var
þingmaður 1923 til 1934 og Þorsteinn frændi, þing-
maður 1916 til 1923.
Þegar ég kom til Akureyrar var mér vel tekið.
Ég var fljótur að samlagast börnum Sigurjónu og
frænda míns enda sum á svipuðum aldri og ég.
Mér var yfirleitt vel tekið af hinum börnunum í
barnaskólanum og lenti lítið í útistöðum við þau.
Ég var kannski dálítið öðruvísi klæddur en þau og
með rauðan krullaðan lubba niður á herðar.
Þegar í ljós kom að ég hafði lesið allar íslendinga-
sögurnar óx ég talsvert í áliti hjá bekkjarsystkin-
um mínum.
Þennan vetur gekk mislingafaraldur á Akureyri
og lögðust margir, þar á meðal ég og börn Þor-
steins frænda. Þá voru heimilin sett í sóttkví og
rauður miði á útidyr húsa þar sem mislingarnir
voru. Ég svaf í bókaherbergi frænda míns og hafði
nóg að lesa. Um vorið fór ég austur aftur. Lauga
systir hélt áfram að kenna mér og á vorin mætti ég
til prófs. Fullnaðarpróf tók ég hjá Sigfúsi frá
Gunnhildargerði.
Fljótlega eftir fermingu var ég látinn fara í
vegavinnu á vorin og oftast með Grána, harðdug-
legan kerruklár og góðan dráttarhest. Hann var
líka röskur reiðhestur en hastur. Ég reið eitt sinn
á honum milli Reyðarfjarðar og Egilsstaða á rösk-
um fjórum tímum, þá var hann orðinn 24 vetra. í
vegavinnunni var notast við hestakerrur og skófl-
ur. Svo fóru bílarnir að koma. Ef vinnan var
skammt frá heimilum manna, var oftast skrínu-
kostur og matur tekinn með til vikunnar. Þegar
tíð var góð og heitt í veðri vildi maturinn skemm-
ast en þá var bara að skera mygluna utan af kjöt-
inu. Ég hafði stundum hrátt hangikjöt með mér,
það skemmdist ekki. Ég fékk nokkuð snemma
leyfi til að sprengja með dýnamíti og sprengdi til
dæmis úr klettum við brýr á nokkrum stöðum.
Um tíma vann ég við rafveitu fyrir Kvennaskól-
ann á Hallormsstað. Stöðulónið var hátt uppi í
fjallinu og þurfti að sprengja fyrir öllum rörum.
Þarna var mjög jarðgrunnt og voru notuð trérör.
Verkið var nokkuð erfitt þar sem allt var hand-
borað. Jón Guðmundsson rafvirki stóð fyrir verk-
inu. Hann var skemmtilegur en dálítið ýkinn og
sagði tröllasögur af sér og öðrum. Hann var bróð-
ir doktors Kristins Guðmundssonar, sem síðar
varð þýskukennari minn. Ég var einnig oft í
brúarvinnu hjá Karli Friðrikssyni. Hann var góð-
ur stjórnandi og oft var rösklega að verki gengið
hjá honum, enda hafði hann hóp af völdum
mönnum, sem unnu hjá honum ár eftir ár. Ekki
var venja á þessum árum að unglingar fengju þá
peninga, sem unnið var fyrir, heldur runnu þeir til
heimilisins. Alltaf fór ég heim til mín þegar að
slætti kom til þess að heyja með föður mínum.