Læknablaðið : fylgirit - 15.06.1996, Síða 16

16
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 32
Byggðin á Djúpavogi er í sérkennilegu og fögru
umhverfi. Þorpið er í smá hverfum og klettar á
milli, skemmtilegt umhverfi fyrir börn. Mannlífið
var gott. Trillukarlarnir fóru á sjó þegar þá vant-
aði í soðið en voru svo rólegir þess á milli. Kaup-
félagið var eina verslunin og þar innanbúðar var
Gútti, Ágúst hét hann. Hann var ekki að skera
utan af hlutunum. Kunningja minn vantaði einn
daginn salt í grautinn og þá var að fara í Kaupfé-
lagið. Saltið var í stórum skúffum, Gútti dró út
skúffuna en kunningi minn leit þá yfir afgreiðslu-
borðið og sagði: „Er það nú hreint saltið?“
„Hreint, nei, biddu Guð fyrir þér, það er ekki
hreint, þeir spýta í það, þeir míga í það og þeir
skíta í það. Hvað viltu mikið?"
í Berufirði voru þrjú heimili. Berufirðingar
voru frekar seinteknir en greindarfólk, skylt Vil-
mundi landlækni. Séra Trausti spurði mig eitt sinn
hvort Berufirðingar væru ekki gestrisnir. Ég dró
aðeins svarið en sagði svo: „Hundarnir eru gest-
risnir." Þannig var mál með vexti að það voru
margir hundar á bæjunum enda búendur fjár-
margir.
Þegar fyrir Streit er komið opnast Breiðdalur-
inn. Þar voru menn eins og Sigurður Sigurðsson
áður bóndi á Skjöldólfsstöðum í Breiðdal. Hann
átti bróður sem líka hét Sigurður Sigurðsson, það
var nefnilega nokkuð algengt að tveir eða tvær
hétu sama nafni í einni og sömu fjölskyldu. Þetta
var gert til að hafa fyrir afföllum. Barnadauðinn
var oft svo mikill og börnin hrundu niður ef far-
sóttir herjuðu svo sem barnaveiki og kíghósti.
Sigurður bjó góðu búi meðan hann var við bú-
skap, hann var nokkuð hávaðasamur og tók undir
í fjöllum þegar hann var að smala. Það var eitt
sinn að vori að þeir í dalnum smöluðu til rúnings.
Heitt var í veðri og var Sigurður vel klæddur að
vanda, svitnaði mikið og tók af honum innan
læra. Bar hann sig illa þegar á réttina kom. Ein-
hver ráðhollur náungi sagði honum að bera joðá-
burð á sig, sem hann svo gerði. En ef Sigurður
hafði verið slæmur til gangs gangnadaginn var
hann algjörlega ganglaus næsta dag.
Sigurður gamli var forsjáll, hann vildi hafa
heima hjá sér verkjatöflur og einhverjar mixtúrur
viðkvefi. Eitt sinn hringdi hann til mín ogbað mig
að senda sér verkjatöflur. Ég tók til magnyltöflur,
30 stykki, og sendi honum. Næst þegar ég kom til
Breiðdalsvíkur var Sigurður mættur fyrstur
manna. Hann dregur þá upp úr vasa sínum öskj-
urnar með töflunum í, rétti þar fram höndina og
segir: „Hvað sendir þú mér lceknir, þetta er þrí-
krossað eitur, hvað meinar þú eiginlega með
þessu?“ „Öllum getur nú yfirsést", sagði ég við
Sigurð og stakk töflunum í vasa minn. Sendi hon-
um svo töflurnar til baka, ég hafði nefnilega skrif-
að 30 með rómverskum tölum á pakkann.
Okkur vegnaði vel á Djúpavogi og margar
ánægjustundir eru bundnar við þann stað. En eftir
sex ára veru sótti ég um Norður-Egilsstaðahérað
og fékk það. Þrátt fyrir að ég og fjölskylda mín
hafi haft það gott öll þessi árin þá fannst mér að ég
hefði of lítið að gera og myndi forpokast og lang-
aði til að takast á við verkefni á Héraði. Friðbjörg
lagðist ekki gegn þessu en ég hygg að hún hafi séð
meira eftir því að fara frá Djúpavogi en ég.
Friðbjörg var forkur dugleg og féll varla verk úr
hendi, enda var nóg að gera á stóru heimili en þó
virtist hún hafa tíma til hannyrða og garðyrkju
auk annars. Drengirnir okkar urðu fimm. ívar og
Þórhallur ásamt Jóni sem kornabarn, komu með
okkur til Egilsstaða frá Djúpavogi. Á Egilsstöð-
um fæddust þeir Þorsteinn Hróar árið 1958 og
Finnur 1961. Allir voru drengirnir hraustir og fóru
að vinna fyrir sér er þeir höfðu aldur til. Friðbjörg
hafði sárasjaldan húshjálp og ekki nema stuttan
tíma í senn. En svo dró ský fyrir sólu, hún veiktist
af krabbameini í ristli, sem var fjarlægður. Eftir
það komu nokkur góð ár sem gáfu von um varan-
legan bata. En það var tálvon því hún veiktist á ný
og úrslitaatlaga var gerð í Lundi í Svíþjóð en þar
lést hún 26. apríl 1986.
Sjúkraflug í öllum veðrum
Ég hef ekki verið sérstaklega hrifinn af því að
fljúga um dagana, en hef oft þurft að fljúga með
sjúka og slasaða til Reykjavíkur eða Akureyrar.
Það kom fyrir að ég þurfti að hafa blóðgjöf í
öðrum handlegg og jafnvel báðum ef um mikinn
blóðmissi var að ræða.
Þegar ég var héraðslæknir á Djúpavogi var ég
eitt sinn með sjúkling sem nauðsynlega þurfti að
komast á sjúkrahús. Enginn flugvöllur var á
Djúpavogi og þurfti ég sjóflugvél til þess arna.
Flugvélin lenti innarlega í Berufirði og ég fór með
sjúklinginn á báti inn á fjörðinn, talsverð alda var
á firðinum en allt gekk vel. Frekar kalt var í veðri
enda vetur. Þegar upp í loftið kom óx kuldinn inni
í vélinni og sögðu flugmennirnir mér að þarna inni
væri 12 gráðu frost og veitti ekki af öllum þeim
teppum sem tiltæk voru í vélinni til þess að halda
hita á sjúklingnum. Flugvélin hækkaði sig mikið
og var flogið beint eftir það til Reykjavíkur og var
svartamyrkur mikið af leiðinni. Þegar yfir Mos-
fellssveitina kom var eins og skothríð dyndi á
vélinni. Þetta var klaki sem komið hafði á hana á
leiðinni að austan og var nú að tætast af.
Löngu síðar fékk ég flugvél hjá Birni Pálssyni,
flugmaðurinn var Guðjón Guðjónsson frá Norð-
firði. Hafði ég sjúkling með allmikla blæðingu frá