Búskapur hins opinbera 1945-1980 - 01.01.1983, Qupperneq 9

7
í þeim yfirlitstöflum um þjóðhagsreikninga og samsetningu þeirra, sem
Þjóðhagsstofnun birtir reglulega, er farið með hugtökin óbeinir skattar, styrkir
og samneysla með nokkrum öðrum hætti en gert er í þessari skýrslu.
Hugtakanotkunin í yfirlitsskýrslum þjóðhagsreikninga er einkum frábrugðin því,
sem hér kemur fram, hvað varðar eftirtalin atriði og er þá átt við eldra formið.
1. Við samneyslu er bætt afskrift af opinberum byggingum auk hluta af afskrift
samgöngumannvirkja.
2. Við styrki er bætt hluta af afskrift samgöngumannvirkja. Á árunum 1951 til
1960 er einnig misræmi í meðferð útflutningsbóta, en þar er um að ræða
tilfærslur milli ára sem eiga rót sína að rekja til ósamræmis í meðferð
greiddra og tilfallinna útflutningsbóta.
3. Meðferð á Verðjöfnunarsjóði fiskiðnaðarins er önnur í þessari skýrslu en í
yfirlitum þjóðhagsreikninga. f yfirlitstöflum Þjóðhagsstofnunar hafa verð-
jöfnunarsjóðsgreiðslur til þessa verið teknar þannig að innborganir umfram
útborganir í sjóðinn hafa verið teknar með óbeinum sköttum en útborganir
umfram innborganir teknar með styrkjum. í þessari skýrslu er aðeins sá
hluti sem ríkissjóður greiðir færður sem styrkur.
4. Óbeinir skattar. Á árunum 1951 til 1960 eru tekjur bátagjaldeyriskerfis,
Framleiðslusjóðs og Útflutningssjóðs taldar með óbeinum sköttum í þjóð-
hagsreikningayfirlitum en ekki með í þeim reikningum sem hér eru settir
fram. Einnig myndast misræmi vegna Verðjöfnunarsjóðs fiskiðnaðarins
eins og áður er getið varðandi styrki.
Áformað er að samræmi verði milli uppgjörs á opinbera búskapnum og
þjóðhagsreikningagerðar varðandi þessa liði þegar ísland hefur tekið upp
þjóðhagsreikningakerfi Sameinuðu þjóðanna frá 1968.
Að síðustu skal tekið fram að fjármunamyndun hins opinbera í þjóð-
hagsreikningagerð er ekki unnin upp eftir þessari úrvinnslu.
3. Búskapur ríkisins.
Búskapur ríkisins árin 1945-1959, eins og hann birtist í töflum 9 og 10, hefur
verið unninn upp úr 9. og 12. hefti ritsins „Úr þjóðarbúskapnum" útgefnu af
Framkvæmdabanka íslands á árunum 1960 og 1962. Önnur ár eru nær eingöngu
unnin upp úr ríkisreikningi.
Frá árinu 1963 er ríkisreikningi skipt í A og B-hluta. í A-hluta eru færðar
skatttekjur og ráðstafanir á þeim, en í B-hluta fyrirtæki ríkisins og ýmsar
stofnanir o.fl. Sú úrvinnsla sem hér er gerð nær fyrst og fremst yfir A-hluta
þ.e.a.s. skatttekjur og ráðstöfun á þeim.
Þótt leitast hafi verið við að samræma framsetningu reikninganna allt það
tímabil sem skýrslan nær yfir þá hafa átt sér stað breytingar á meðferð ýmissa
þátta. Skal nú getið þeirra helstu, ásamt frekari skýringum þó að þær geti aldrei
orðið tæmandi.