Þjóðhagsreikningar 1973-1984 - 01.07.1985, Side 62

60
vegar verið talað um "hreinar þjóðartekjur" á verðlagi
hvers árs og hins vegar "vergar þjóðartekjur" á föstu
verði. "Hreinar þjóðartekjur" hafa þá verið notaðar i'
merkingunni verg þjóðarframleiðsla að frádregnum
afskriftum og óbeinum sköttum en að viðbættum
framleiðslustyrkjum. Hins vegar hafa "vergar
þjóðartekjur" á föstu verði verið notaðar i'
merkingunni verg þjóðarframleiðsla að viðbættum
viðskiptakjaraáhrifum.
24) Þjóðarútgjöld (National Expenditure), einnig nefnd
verðmætaráðstöfun i' i'slenskum
þjóðhagsreikningaskýrslum, er samtala einkaneyslu,
samneyslu, fjármunamyndunar og birgðabreytinga.
25) r sambandi við verðlagningu vöru og þjónustu
þjóðhagsreikningakerfinu með tilliti til óbeinna skatta
og framleiðslustyrkja skipta þrjú hugtök mestu máli i'
þjóðhagsreikningakerf inu, en það eru verð frá
framleiðanda (producers’ value), markaðsverð eða verð
til kaupanda (purchasers1 value), og þáttaverð (factor
value). Með verði frá framleiðanda er átt við
verðmæti vöru og þjónustu eins og það er verðlagt af
framleiðanda, og eru þá meðtaldir þeir óbeinu skattar
sem þá leggjast á vöruna. Athygli skal vakin á þvi',
að þetta hugtak var til skamms ti'ma kallað
markaðsvirði i' atvinnuvegaskýrslum Þjóðhagsstofnunar.
Með markaðsverði eða verði til kaupanda er hér
aftur á móti átt við það verð, sem kaupandi borgar
fyrir vöruna. Mismunur þess verðs og verðsins, sem
framleiðandi fær fyrir vöruna, er sú verðmætisaukning
sem á sér stað frá þvi' varan fer frá framieiðanda og
þar tii hún kemur til kaupanda. Þessi munur er
flutningskostnaður og verslunarálagning auk þeirra
óbeinu skatta, sem leggjast á vöruna á þvi' stigi.
Með þáttaverði er aftur á móti átt við verð frá
framleiðanda að frádregnum þeim óbeinu sköttum en
viðbættum framleiðsiustyrkjum sem koma á vöruna, áður
en hún fer frá framleiðanda.
Framangreind skilgreining hugtaka varðandi
verðlagningu vöru og þjónustu nær einnig til
vinnsluvirðis og þáttatekna. Þannig má segja, að
vinnsluvirði sé ávallt á verði frá framleiðanda, en
vergar þáttatekjur á þáttaverði, og er það raunar eini
munur þessara hugtaka.