Stefnir: tímarit um þjóðmál og fleira. - 01.12.1930, Side 10

488
dinand Rosner að nafni, nýjan
texta. Þessi texti var fram úr
hófi smekklaus, fullur af óvið-
eigandi gamanyrðum og glamri
í smekk tímans, þegar þessir
sjónleikar voru að ganga úr sér
til fulls. Fóru þá að koma skip-
anir um að hætta þeim. Árið
1762 var bannað að leika nema
á morgnana, og í marzmánuði
1770 var loks tekið alveg fyrir
þetta eftir eindregnum áskorun-
um kirkjunnar.
Ibúunum í Ober-Ammergau
brá heldur en ekki við. Bannað?
Var þeim þá bannað að efna
þetta heilaga heit við guð al-
máttugan, þetta heit, sem hafði
bjargað þeim í svarta dauða?.
Allan þennan tíma höfðu þeir
haldið heit sitt trúlega. — Árið
1630 höfðu þeir flýtt leikjunum
um 4 ár, til þess að leikárið stæði
á tug. Og að þessu sinni, 1770
sluppu þeir, því að samgöngur
voru ekki betri en það, að bann
ið komst ekki til þeirra fyrri en í
júní, og þá voru þeir búnir að
leika tvisvar. Nú sendu þeir inni-
legar áskoranir um að þeim væri
veitt undanþága vegna heitsins,
sem á þeim hvíldi. Ekkert svar.
Þá skrifuðu hinir sex og tólf bæj-
arstjórar og allir borgararnir
aðra umsókn, og nú fengu þeir
[Stefnir
svar. Það var skýrt og afdráttar-
laust nei.
En þegar næsti áratugur var
liðinn, var nýr fursti kominn, og
hann veitti nokkrum bæjum í
Suður-Bajern leyfi til þess að
leika. En allir misbeittu þessu
leyfi, og sýndu hneykslanlega
leika, nema Ober-Ammergaubú-
ar. Og svo fór, að leyfið var tek-
ið af öllum árið 1780 nema þeim.
Þetta ár, 1780, var textinn end-
urskoðaður, en hvernig, sem á
því hefir staðið, var mörgum
smekkleysunum haldið. En árið
1810 komu tveir menn til skjal-
anna, sem unnu ágætt verk fyr-
ir leikinn. Það voru þeir Ott-
mar Weiss, sem verið hefir munk-
ur í Ettal-klaustrinu þar til það
var lagt niður, og Rochus Ded-
ler, skólakennari í Ober-Am-
mergau. Weiss endurbætti text-
ann, en Deidler samdi lög við all-
an leikinn og þykja þau afar fög-
ur þótt einföld sé.
Þegar Ober-Ammergau var
orðið eitt um hituna, óx að-
streymið að píslarsjónleikunum
þar afskaplega mikið og yfir-
leitt breiddist nú yfir þá helgi-
blæja sú, sem fylgir að jafnaði
því, sem er sjaldgæft. Árið 1850
ritaði Eduard Devrient, sem var
sérfræðingur í sögu leiklistarinn-
Píslarsjónleikarnir í Ober-Ammergau.