Félagsbréf - 01.01.1956, Blaðsíða 19
FÉLAGSBRÉF
17
verið beitt frekar en í Rússlandi og öðrunt kommúnískum ríkjum. Þar
liefur kjörorðið verið: Allt réttarfar er ekkert annað en pólitík. Rétt-
arglæpir liafa verið óþekkt hugtak þar, nenia ef þau undur liefðu
getað gerzt, að réttarúrskurður væri gagnstæður vilja og boði flokks-
forustunnar, en slíkt getur einmitt ekki gerzt.
Kunnar eru þær kosningar, sem fram fara öðru hverju í hinum nýju
lýðveldum til þess að auglýsa hinn samstillta þjóðarvilja. 99% atkvæða
styðja liinn eina flokk og staðfesta gjörðir hans, það bregzt aldrei.
Svo má heita að ríkið segi móðurinni, hvað hún eigi að tala við barnið
sitt og vísindamanninum, hvað hann eigi að finna á rannsóknarsviði
sínu og flytja í heyranda liljóði. Það hefur band um pensil málarans
og penna tónsmiðsins og tungu skáldsins í hafti. Hver andstaða, liver
jafnvel ósjálfráð frjáls hræring er kyrkt í fæðingu, því að hundrað-
höfðuð Ekidna þessara Hadesarheima sér og lieyrir allt. Því að þrátt
fyrir þá eindrægni, sem liinar furðulegu kosningar eiga að auglýsa,
er það alkunna, að völd flokksins, tilvera alræðisins, byggist á lygilega
fjölmennri og meistaralega skipulagðri leynilögreglu, á njósnakerfi,
sem spennir yfir allt. Ekkert sannar betur að það ólgar undir, alræðið
situr á glóðum. Tryggast er það, þegar liáski steðjar að utan frá, því
að þá dvínar andstaðan, þjóðin samstillist ósjálfrátt. Það sannaðist í
stríðinu, bæði í Þýzkalandi og Rússlandi. Þar skjátlaðist Hitler rnest,
þegar hann hélt, að uppreisn myndi verða í Rússlandi, undir eins og
þýzki lierinn kæmist inn yfir landainærin. Stríðsliætta, stríðsógnun er
alræðisstjórn styrkur og þess vegna er vestrænn vígbúnaður og kjarn-
orkuhótanir næsta tvíbentar ráðstafanir.
V.
Við slíkt stjórnarfar liafa Rússar búið í fast að fjórum áratugum og
eftir síðari heimsstyrjöld urðu nágrannar þeirra hlessunarinnar að-
njótandi að komast með þeim inn í anddyri hins fullkomna þjóðfélags.
Og yfir öllu þessu hefur lengst af mynd eins manns skinið eins og
árdegissól, ásýnd Jóseps Stalins, sem er „æðsta skepna jarðarinnar“, „salt
sögunnar, súrdeigið í brauði mannlífsins“, svo að vitnað sé í íslenzka
útgáfu lielgisögunnar um þann mann. En í ævisögu hans, sem sjálf
Marx-Engels-Lenin-stofnunin liefur gefið út, segir svo að lyktum: „Á
mörgum tungumálum yrkja þjóðir Ráðstjórnarríkjanna Ijóð um Stalin.
Þessi ljóð eru skuggsjá þeirrar djúpu ástar og takmarkalausu elsku,
sem þjóðir Ráðstjórnarríkjanna bera í brjósti til síns mikla foringja,
fræðara og vinar. I skáldskap þjóðarinnar rennur nafn Stalins saman