Sveitarstjórnarmál - 01.12.1960, Blaðsíða 22

18
SVEITARSTJÓRNARMÁL
veg var horfið frá því að binda greiðsluna
við nokkra skrá. Var það í samræmi við til-
lögur sænskra læknasamtaka (sem m. a.
nefndu hættu á letjandi áhrifum á lyfja-
iðnaðinn). Aðalrökin, sem í'ærð voru fyrir
þessu, voru, að vitað væri, að skyld lyí gætu
oft haft aðrar verkanir á einn sjúklinginn
en annan, að oft myndi erfitt að ákveða
hvort sparnaður yrði að því að nota eitt lyí
fremur en annað, þar sem verðið eitt skæri
ekki altaf úr, skráin yrði að fela í sér kröft-
ugan niðurskurð, ef umtalsverður sparnað-
ur ætti að nást og loks að hún yrði að vera
sífelldum breytingum háð. Ennfremur var
lögð áherzla á, að ströng skrá myndi aila
skyldutryggingunni, sem innleidd var um
sömu mundir, óvinsælda.
Vafalaust er, að verðmunur á lyfjum, til-
búnum til notkunar, sem almennt eru tal-
in jafngild, getur verið mjög mikill. I
hinni íslenzku lyfjaverðskrá koma fyrir
tilfelli með allt að 150% verðmismun1) jafn-
gildra lyfja, sem mikið eru notuð. Athugun
á lyfseðlum eins mánaðar í Reykjavík sýndi
t. d., að samlagið greiddi fyrir aðeins einn
flokkinn af fúkkalyfjum um kr. 56.000.00,
sem að vísu var um 29.000 kr. minna en
(lang-)dýrasta tegundin hefði kostað, en
líka 20.000.00 meira en fá hefði mátt jafn-
mikið fyrir af ódýrustu tegundinni. Það þarf
sterk rök fyrir því að slíkt megi líða. Að
vísu verður að játa, að varasamt er að úti-
loka ýmis viðurkennd lyf frá greiðsluskrám
sjúkratrygginga, vegna hlutfallslegs dýr-
leika þeirra, en athugandi er að ákveða há-
marksþátttöku samlaga í verði slíkra lyfja
og miða hana við einhverja hinna ódýrari
tegunda.
Islenzku skránni, sem bæði nær til ein-
1) Síðan erindið var samið, hefur verðmunur
á sumum sviðum orðið miklu stórfelldari.
stakra efna og tilbúinna lyfja, er aðallega
ætlað að útiloka samsett lyf, sem ekki liafa
hlotið upptöku í löggilta lyfjaskrá eða við-
urkennt lyfseðlasafn, svo og þau ný lyf, sem
enn eru á reynslustigi. Auk þess sneiðir hún
hjá mörgum lyfjum, samsettum á vafasam-
an hátt, þ. á m. lyfjum, sem ætlað er að hafa
almennt styrkjandi áhrif, með því að l'æra
líkamanum fjölda ólíkra efna í sömu inn-
tökunni, — og loks hjá nokkru af „hand-
kaups“-lyfjunum.
Danska skráin, ásamt undanþágureglun-
um, sem jafnframt henni gilda, er í sér-
flokki. Þar er stefnt að lausn, bæði eftir
læknisfræðilegum sjónarmiðum og trygg-
ingasjónarmiðum. Bæði í álitsgjörð sænsku
heilbrigðisstjórnarinnar og í danska ritinu:
„Félagsleg trygging í veikindum" er að
finna rökstuðning fyrir slíkri skipan. Sam-
kvæmt honum ber að taka á skrá öll lyf,
sem hafa bein, læknandi áhrif á alvarlega
sjúkdóma, eða losa sjúklinginn við alvarleg
óþægindi. Hins vegar má ætla hinum
tryggðu að greiða að fullu þau fjiilmörgu
lyf, sem einkurn eru ætluð til að vinna bug
á óverulegri sjúkdómseinkennum ogsjaldan
eru notuð lengi í einu, og lyfjum, sem eru
svo ódýr, að kostnaðurinn af þeim er ekki
tilfinnanlegur fyrir hina tryggðu. — I und-
antekningartilfellum ætti þó að greiða slík
lyf, og eftir dönsku reglunum er það gert,
þegar læknir telur að maður þurfi — vegna
alvarlegs, langvinns sjúkdóms — að nota að
staðaldri svefnlyf, róandi, hita- og verkja-
stillandi, slímlosandi, hóstastillandi og sýru-
bindandi lyf, svo og lyf til áburðar á húð
eða slímhúð. (Hefði þessi upptalning ekki,
fyrir svo sem 30 árum, náð yfir býsna mikið
að lyfjaneyzlunni?) í reynd nálgast hin
danska skipan þau sjónarmið, sem haldið
var fram í inngangskaflanum, um skynsam-
legt jafnvægi milli læknisfræðilegra og