Sveitarstjórnarmál - 01.01.2004, Blaðsíða 27
Næstu skref Vertu til!
Fyrri hluta ársins 2004 verður aðaláhersla lögð á eftirfarandi
þætti:
1. Eftirfylgd við sveitarfélög landsins í kjölfar kynningarfunda á haustmán-
uöum. Verkefnisstjórar heimsækja sveitarfélög sem óska eftir því, til dæm-
is til að:
• Aðstoða við stefnumótun í forvarnastarfi
• Halda námskeið
• Benda á hugsanlegar leiðir til að efla ákveðna þætti í forvörnum
• Auka samvinnu og koma á tengingu milii aðila innan sveitarfélags eða
á milli sveitarfélaga og fleira
2. Þjónusta við höfuðborgarsvæðið
• Frekari kynning á verkefninu á því svæði
• Aðstoð við ákveðna hópa sem vinna að málefnum ungs fólks
• Auka samvinnu aðila
3. Upplýsingamiðlun
• Heimasíða og spjall
• Póstlisti
4. Fundur á vordögum með fólki ór sem flestum sveitarfélögum
• Hópur myndaður
• Upplýsingamiðlun
• Stefnumótun; markmið, aðferðir og færar leiðir
• Reynslu deilt
• Næstu skref ákveðin sameiginlega - hvað vantar helst?
5. Ráðgjöf frá verkefnisstjórum og öðrum eftir þörfum
Nafngift verkefnisins, Vertu tiH, endurspeglar áhersluna á hið
góða og jákvæða í lífinu; á nauðsyn þess að ungt fólk njóti lífsins
án vímugjafa. Lífið er svo skemmtilegt eins og það er - því segj-
um við: Vertu til!
Samantekt um
unglingarannsóknir
Menntamálaráðuneytið hefur gefið út ritið ísienskar unglinga-
rannsóknir 1991-2002. í ritinu er heimildayfirlit um rann-
sóknir, tímaritsgreinar, bókakafla, bækur og skýrslur, innlend-
ar og erlendar námslokaritgerðir, fyrirlestra og handrit kynnt
á ráðstefnum ásamt fleiru sem skrifað hefur verið í fræðileg-
um og hagnýtum tilgangi um æskulýðsmál og unglinga.
Menntamálaráðuneytið og Æskulýðsráð ríkisins ákváðu að
taka saman upplýsingar um rannsóknir og rit sem skrifuð
hafa verið um unglinga og var Elín Þorgeirsdóttir félagsfræð-
ingur fengin til að vinna verkið. Þetta er í annað sinn sem
slík heimildasamantekt er gerð en fyrirmynd ritsins er bæk-
lingur sem Guðríður Sigurðardóttir, Hrönn Jónsdóttir og Þór-
oddur Bjarnason tóku saman og menntamálaráðuneytið,
Rannsóknastofnun uppeldis- og menntamála og Æskulýðsráð
ríkisins gáfu út 1991 undir heitinu Athuganir á íslenskum
unglingum 1970-1990. Það rit var uppurið og var ákveðið að
gefa það út á ný sem viðauka með þessu riti.
Með í ráðum
Samráð við íbúa
Gefur kosningarétturinn almenningi nægilega
möguleika til að hafa áhrif á umhverfi sitt og
samfélag, eða vilja íbúar fá að hafa meira að
segja um mikilvæg málefni? Er einhver trygging
fyrir því að kjörnir fulltrúar geti metið hver er
vilji íbúanna, án formlegs samráðs?
Áhersla á íbúalýðræði fer vaxandi í löndun-
um í kringum okkur sem helgast af minnkandi
áhuga á pólitísku starfi en jafnframt aukinni
kröfu íbúa um að fá að hafa áhrif. Þessarar þró-
unar gætir einnig hér á landi og æ fleiri stjórn-
endur sveitarfélaga hafa gert sér grein
fyrir því að samráð við íbúa getur komið í veg
fyrir deilur. Með þessum pistli hefst pistlaröð
sem hefur það að markmiði að varpa Ijósi á
hugtakið samráð við íbúa, í hverju það felst,
hverju það getur skilað og að hverju þarf að
huga.
Almennt er samráð skilgreint sem ferli þar
sem einstaklingum og samtökum er gefið tæki-
færi til þess að vera virkir þátttakendur í stefnu-
mótun og ákvarðanatöku. Dæmi um málefni þar sem samráð get-
ur skilað góðum árangri eru skipulagsmál, Staðardagskrá 21 og
stefnumótun í einstökum málaflokkum sem varða þjónustu sveit-
arfélagsins, s.s. í æskulýðs- og íþróttamálum og fræðslumálum.
Samráð skilar betri lausnum
Ávinningurinn af samráði fæst vegna þess að
leitað hefur verið eftir sjónarmiðum íbúa og
hagsmunaaðila áðuren ákvarðanir eru teknar.
Sótt er í þann þekkingarbrunn sem er að finna í
samfélaginu og aflað upplýsinga um viðhorf til
tiltekinna mála. Hefðbundnir borgarafundir
geta sjaldnast flokkast undir samráð og hafa oft
sett sveitarstjórnir í vanda. Lykilatriði er að
beita þarf nýjum aðferðum. Til eru ýmsar slíkar
aðferðir og verður fjallað um nokkrar þeirra á
þessum vettvangi síðar.
Harkaleg viðbrögð íbúa við ákvörðunum
sveitarstjórnar, eftir að þær hafa verið teknar,
geta skapað erfiðar aðstæður. Slíkum málum
getur fylgt mikill fjárhagslegur kostnaður, tafir
og þau geta valdið mórölskum skaða í samfé-
laginu. Samráð við íbúa breytir þó ekki því að
eftir sem áður eru endanlegar ákvarðanir og
ábyrgð á höndum sveitarstjórnar. Markvisst
samráð skilar hins vegar meiri skilningi og
auknu baklandi við ákvarðanir sveitarstjórnar og getur aukið
traust milli almennings og yfirvalda. Þegar upp er staðið hlýtur
það að skila betri lausnum og farsælla og sterkara sveitarfélagi.
Sigurborg Kr.
Hannesdóttir,
verkefnisstjóri hjá
Alta.
Frá íbúaþingi á Selfossi. - Mynd: Alta
Hildur Kristjáns-
dóttir, ráögjafi hjá
Alta.
27