Morgunblaðið - 20.07.2012, Blaðsíða 24

24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. JÚLÍ 2012
Rétt norðan við
Sandgerðisbæ er svæði
sem heitir Nátthagi en
þar hafa bæjaryfirvöld
skipulagt 25 lóðir sér-
býla, sem samkv. að-
alskipulagi bæjarins,
geta ýmist verið heils-
ársbústaðir eða hús í
frístundabyggð.
Þarna eru nú risin
nokkur vönduð hús og
er greinarhöfundur eigandi að einu
þeirra.
Allir eigendur húsanna eiga það
sameiginlegt að búa í þeim og hafa
haldið þar sitt heimili, allt frá því
húsin voru byggð fyrir nokkrum ár-
um. Þarna er líka gott að búa, rétt
við bæjarmörkin og sjóinn, innan um
auðugt fuglalífið. Það var tvímæla-
laust góð og gild ákvörðun hjá Sand-
gerðisbæ að skipuleggja þarna
blandaða byggð. Bæj-
aryfirvöld samþykktu
því lögheimilisskrán-
ingu mína og annarra
íbúa í Nátthaganum.
Þjóðskrá Íslands hef-
ur hinsvegar synjað
skráningu á þeirri for-
sendu að þarna sé frí-
stundabyggð og skrán-
ing lögheimilis ekki
leyfð. Af þeim sökum
þurfa íbúar í Nátthaga
að sæta því að vera
„með lögheimili að láni“
annars staðar, jafnvel þar sem þeir
stíga aldrei inn fæti.
Í lögum um lögheimili segir í 1.
grein að lögheimili manns sé sá stað-
ur þar sem hann hefur fasta búsetu.
Þar sem hann hefur bækistöð sína,
dvelst að jafnaði í tómstundum sín-
um, hefur heimilismuni sína og
svefnstaður hans er, þegar hann er
ekki fjarverandi.
Upphafið að þessari óviðunandi
stöðu nú má rekja til samþykktar á
lögum nr 149/2006 þar sem bætt var
við inn í niðurlag 3. gr lögheim-
ilislaga um þau tilvik þar sem lög-
heimilisskráning er ekki leyfð, þann-
ig að á eftir ákvæðinu um dvöl í
gistihúsi,fangelsi o.s.frv. kom: „Og
sama gildir um húsnæði í skipulegri
frístundabyggð.“ Var þessi breyting
á lögunum gerð í tilefni þess að dóm-
ur í Hæstarétti féll í vil fjölskyldu,
sem hafði tekið sér fasta búsetu í
húsi sem hún átti og stóð í frí-
stundabyggð.
Þar var viðkomandi sveitarfélag
andvígt því að leyfa lögheim-
ilisskráningu og vísaði í málsvörn
sinni m.a. til þess ákvæðis í Stjórn-
arskrá „að sveitarfélög skuli ráða
málefnum sínum eftir því sem lög
ákveða“. Dómur Hæstaréttar byggð-
ist á ákvæði 66. gr. stjórnarskrár-
innar, um rétt manna til þess að ráða
búsetu sinni. Einn dómari skilaði þó
sératkvæði þar sem hann vildi dæma
sveitarfélaginu í vil, á þeirri forsendu
að gerð skipulags yrði að taka mið af
hagsmunum sveitarfélags og vera á
valdsviði þess.
Félagsmálaráðherra sá sem mælti
fyrir lagabreytingunni 2006, Magnús
Stefánsson, virðist hafa gert sér fulla
grein fyrir vanköntum á orðalagi
frumvarpsins því hann fylgdi því úr
hlaði m.a. með eftirfarandi at-
hugasemdum:
„Rétt er að benda sérstaklega á að
framangreind lagabreyting mun
ekki hafa þau áhrif að útilokað verði
að fá samþykki fyrir lögheim-
ilisskráningu í skipulagðri frí-
stundabyggð, ef viðkomandi ein-
staklingur hefur þar fasta búsetu,
eða raskar lögheimilisskráningu
þeirra sem þegar eru skráðir með
lögheimili í sumarhúsi.“
En hér hefur framkvæmdin al-
deilis orðið önnur en ráðherra ætlaði,
eftir orðum hans að dæma,
því nú hafa sveitarfélög verið svipt
forræði á þessu sviði. Í nýjum skipu-
lagslögum og mikilli reglugerð eru
fyrirmæli til sveitarfélaga, sem þeim
er ætlað að fylgja. Þar er þess getið
hvar alls ekki megi úthluta íbúðum
en það er á landnotkunarreitum sem
skipulagðir eru sem frístundabyggð,
iðnaðarsvæði, hafnir, grjótnámur
eða ruslahaugar.
Í 2. mgr. 66. gr. stjórnarskrár-
innar segir „að allir sem dvelja lög-
lega í landinu skulu ráða búsetu sinni
og vera frjálsir ferða sinna með þeim
takmörkunum, sem settar eru með
lögum“. Þessum rétti verður því ekki
vikið til hliðar með almennu laga-
ákvæði, nema ríkir almannahags-
munir séu í húfi og þá aðeins þannig
að réttindin séu takmörkuð eins lítið
og hægt er. Þessir skilmálar hafa tví-
mælalaust verið þverbrotnir með nú-
verandi lagaframkvæmd. Helstu rök
sem nefnd voru fyrir breytingu á lög-
heimilislögum 2006, voru þau að
sveitarfélög yrðu að hafa rétt til þess
að skilgreina svæði eftir landnotkun
og aðgreina um leið þá þjónustu sem
þeim bæri að veita. Þann vanda hefði
átt að leysa, með því að veita sveit-
arfélögum lagalega heimild til þess
að skilgreina nánar sín þjón-
ustusvæði og setja þjónustunni þau
takmörk sem þurfti, án þess að
leggja bann við búsetu. Þjónustustig
íbúa er nú þegar afar misjafnt, sam-
anber fjölda meira og minna af-
skekktra sveitarbæja.
Sandgerðisbæ hefur nú verið gert
að velja á milli þess, að skipuleggja
hefðbundna íbúðarbyggð í Nátthaga,
með öllum þeim ýtrustu kvöðum sem
því fylgja, eða sæta því að í sveitarfé-
laginu búi eftirleiðis hópur fólks sem
ekki tilheyrir bænum og ekki eru þar
skattgreiðendur. Öll rök skortir til
þess að réttlæta slíkar lagalegar
kvaðir á sveitarfélög og skerðingu á
réttindum borgaranna.
Sú framkvæmd getur því vart tal-
ist lögleg.
Að búa í litlum sérbýlum utan
þéttbýlis er örugglega kostur sem
sumir kjósa, ekki síst fólk sem komið
er yfir miðjan aldur. Þennan rétt ber
löggjafanum að standa vörð um.
Lögum um lögheimili verður Alþingi
því að breyta.
Með lögheimili að láni
Eftir Óskar Þór
Karlsson » Af þeim sökum þurfa
íbúar í Nátthaga að
sæta því að vera með
„lögheimili að láni“ ann-
ars staðar, jafnvel á
heimili þar sem þeir
stíga aldrei inn fæti.
Óskar Þór Karlsson
Höfundur er atvinnurekandi og býr
í Nátthaga 18 í Sandgerði.
Í öllu umhverfinu er
hægt að finna eiturefni,
svo og í bóluefnum sem
auglýst eru hvað eftir
annað örugg og gefin
eru fólki án upplýsinga
um innihaldsefni og
áhættur. Þrátt fyrir að
vitað sé til þess að
taugaeiturefni (neuro-
toxin) í bóluefnum hafi
valdið sjálfsónæm-
issjúkdómum, og vitað
sé til þess að þessir sjúkdómar hafi
aukist með auknum bólusetningum,
þá veitir Sóttvarnalæknir hér ná-
kvæmlega enga bæklinga, útprent-
aða fylgiseðla eða hvað þá varnaðar-
orð, heldur eingöngu upplýsingar um
meinta gagnsemi bóluefnanna gegn
sjúkdómum og lítið sem ekkert ann-
að. Dr. David Clark og fleiri læknar
vara fólk við þessum hættum er
fylgja Cervarix bóluefninu og öðrum
bóluefnum, þar sem bóluefnin hafa
framkallað sjálfsónæmissjúkdóma
(doctordavidclark.com). Í dag grein-
ast hér á landi að meðaltali 12-14
börn árlega með alvarlega gigt-
arsjúkdóma. Í Bandaríkjunum er vit-
að um 300 þúsund börn með liðagigt á
byrjunarstigi og hafa skráð tilfelli
verið að aukast þar eins og í öðrum
löndum.
Segja að bóluefni hafi valdið
sjúkdómum
Ólíkt öðrum þjóðum þá er fólki hér
ekki sagt neitt um þær áhættur er
geta fylgt bólusetningum, eins og t.d.
Multiple sclerosis (MS), Myasthenia
gravis, Vasculitis, liðagigt, rauðum
úlfum, Guillian Barré
sjúkdóminum og öðr-
um skyldum sjúkdóm-
um og hvað þá að fólki
sé sagt eitthvað varð-
andi alla tauga-
sjúkdómana eins og
mænusótt, heila- og
mænubólgur. Það er
eins og að menn séu
hér að passa upp á að
fólk tengi ekki auka-
verkanir og sjúkdóma
við bólusetningar, eins
og t.d. varðandi Cerv-
arix og Gardasil bólu-
efni er hafa framkallað þessa sjúk-
dóma, að ógleymdum dauðsföllum
m.a. ungbarna sem rekja má beint til
bóluefna. Þrátt fyrir að niðurstöður
hafi bent á að bóluefni hafi fram-
kallað sjálfsónæmissjúkdóma (Vacc-
ine. 2011 jan. 29;29(5):886-9) þá segja
yfirvöld ekkert frá þessum áhættu-
þáttum. Hvað þá að menn minnist á
þessar áhættur varðandi önnur bólu-
efni eins og t.d. Hepatitis B bóluefnið
(J. Autoimmune. 1996 des.; 9(6): 699-
703), MMR bóluefnið (Nippon Jibiin
Gakkai Kai, 1991 ág.; 94(8):1142-5) og
Inflúensu bóluefnið (Dermatology
2010; 221(4):296-9. Epub 2010 nóv. 3.)
því aðalatriðið er bara að koma inn
bóluefnum sama hvað það kostar,
rétt eins og ljótur umboðs- og sölu-
aðili fyrir bóluefnafyrirtækin.
Allt svona fyrir
bóluefnafyrirtækin
Sóttvarnalæknarnir Haraldur og
Þórólfur eru á allt annarri skoðun,
eða hafa lært eitthvað annað hvað
flokkast sem taugaeitur en gefið er
upp hjá National Library of Medic-
ine og Material Safety Data Sheet
varðandi taugaeiturefnin Aluminium
phosphate/ hydroxide, kvikasilfur,
formaldehyde og önnur tengd efni.
Því sóttvarnalæknarnir túlka þessi
eiturefni ekki sem eiturefni (Fbl. 27.
des. sl.). Að halda því svo blákalt
fram í dagblöðum að það séu engin
eiturefni í bóluefnum verður að segj-
ast ósvífið ef ekki lögbrot gagnvart
sóttvarnalöggjöfinni! Umhverfis-
stofnun Bandaríkjanna (EPA) gefur
það hins vegar upp, að aðeins megi
nota um 0,1 míkrógramm af tauga-
eitrinu kvikasilfri á móti einu kílói af
líkamsþyngd í bóluefnum, en miðað
við ummæli embættismanna hér þá
eru það engin takmörk, þar sem allt
er orðað svona á besta veg til að sýna
hollustu við bóluefnafyrirtækin.
Rangt að vara ekki við áhættum
Í Sviss og víða um heim þá þekkist
það að vara fólk við áhættum tengdum
taugaeiturefnum, og að ráðleggja fólki
með undirliggjandi sjálfsónæm-
issjúkdóma frá þessari svínaflensu-
bólusetningu (vaccineriskaware-
ness.com/Swine-Flu-Epidemic-H1N1-
Vaccine-Deaths-and-Injuries). Auk
þess sem fólk er varað við með því að
afhenda fylgiseðla áður yfir bóluefnin.
En ekki komu neinar aðvaranir frá yf-
irvöldum hér, annað en þetta endemis
bull frá þessu lélega Landlæknisemb-
ætti, að bóluefnið er öruggt (Fbl. 6.
sept. 2009). Ewa Kopaca heilbrigð-
isráðherra og heimilislæknir sagði ein-
faldlega: „Pólsk stjórnvöld geta ekki
keypt bóluefni sem ekki eru örugg“ og
að hún hefði skrifað undir samning, ef
bóluefnafyrirtækin væru skaðabóta-
skyld, en ekki undir kaupsamninga þar
sem allri ábyrgðinni er velt yfir á ríkið
með óöruggu bóluefni. Pólverjar komu
mjög vel út úr þessu og voru dauðsföll
af völdum svínaflensu ekki fleiri en
verið hafði vegna árstíðabundinnar
flensu. Þessari ákvörðun með að kaupa
ekki bóluefni var síðan ákaft fagnað af
Evrópuráðinu. Margar þjóðir sitja
núna uppi með að greiða skaðabætur
eftir að hafa hrætt fólk í bólusetningu
gegn vægri flensu. Skv. Lyfjastofnun
Evrópu komu upp 38 Gullían Barré til-
felli, 11 MS tilfelli og skv. Eudravigil-
ance grunninum 281 drómasýkis tilfelli
(narcolepsy). Síðan hafa komið upp
fleiri drómasýkis tilfelli á Írlandi og
víða, og vitað er um átta tilfelli alvar-
lega sjúkdómsins Bulbar ALS (heila-/
mænubólga) í Svíþjóð eftir bólusetn-
ingu. Margir eru á því að þessi ónæm-
isherferð hafi öll verið óþörf og það hafi
verið rangt að auglýsa Pandemrix
bóluefnið öruggt, það var einnig rangt
að vara ekki fólk við hugsanlegum
áhættum. Menn spyrja hvaða tilgangi
þjónar embætti landlæknis-sótt-
varnalæknis ef það getur ekki farið eft-
ir lögum og veitt réttar upplýsingar?
Sjálfsónæmisfaraldurinn
Eftir Þorstein Sch.
Thorsteinsson » Ólíkt öðrum þjóðum
þá er fólki hér ekki
sagt neitt um þær
áhættur er geta fylgt
bólusetningum.
Þorsteinn Sch.
Thorsteinsson
Höfundur er formaður Samstarfs-
nefndar trúfélaga fyrir heimsfriði og
meðlimur í félagi áhugamanna um
bólusetningar.
V i n n i n g a s k r á
12. útdráttur 19. júlí 2012
A ð a l v i n n i n g u r
Kr. 2.000.000 kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
6 7 1 3 6
V i n n i n g u r
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvöfaldur)
2 3 9 4 8 2 4 2 5 7 2 8 1 6 0 7 2 8 0 9
V i n n i n g u r
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvöfaldur)
841 14180 38112 50273 54478 61715
4334 24766 45334 53600 60159 73863
V i n n i n g u r
Kr. 15.000 Kr. 30.000 (tvöfaldur)
1 6 7 5 9 9 6 4 1 9 2 5 5 2 9 6 8 6 3 7 9 5 1 4 7 0 5 0 5 7 4 4 3 6 9 8 1 4
2 9 7 7 1 2 6 4 1 1 9 4 3 8 2 9 9 8 2 3 9 0 1 3 4 7 5 4 1 5 8 3 8 4 7 0 9 7 7
3 2 3 8 1 2 7 5 4 1 9 5 3 5 3 0 3 4 0 3 9 1 9 2 4 7 8 7 6 6 1 3 7 4 7 1 3 8 5
3 3 7 6 1 3 4 1 5 2 3 7 0 7 3 1 1 3 3 3 9 3 6 3 4 9 0 4 5 6 2 8 4 1 7 1 4 9 6
3 7 9 5 1 4 0 2 6 2 4 1 7 3 3 2 7 3 6 4 1 3 6 7 5 1 8 5 7 6 4 2 5 5 7 1 7 5 5
3 8 4 6 1 4 4 1 0 2 4 7 7 4 3 3 4 5 6 4 2 8 8 1 5 2 7 1 9 6 4 2 6 6 7 2 2 1 4
4 4 7 1 1 4 4 9 0 2 6 3 3 0 3 3 9 0 9 4 5 2 3 1 5 3 0 8 6 6 4 5 9 5 7 2 7 8 4
6 0 2 9 1 5 9 2 3 2 7 2 6 6 3 5 5 7 7 4 6 5 1 5 5 3 2 7 6 6 4 6 6 1 7 2 9 8 6
6 9 3 2 1 6 6 5 7 2 7 9 4 5 3 5 8 1 3 4 6 7 3 0 5 4 5 1 3 6 7 3 1 0 7 5 4 1 0
7 1 3 1 1 7 0 9 7 2 8 7 8 3 3 6 5 8 8 4 6 9 7 9 5 6 9 4 6 6 7 9 8 2 7 8 4 2 5
V i n n i n g u r
Kr. 10.000 Kr. 20.000 (tvöfaldur)
1 2 8 2 7 2 8 0 1 7 9 6 5 2 9 6 0 9 4 2 1 1 3 5 1 7 3 1 6 2 2 9 6 7 0 4 9 4
1 2 8 7 8 2 5 8 1 8 0 4 9 3 1 1 1 8 4 2 3 6 4 5 2 5 1 9 6 2 4 7 4 7 0 6 3 6
1 3 3 6 8 3 0 7 2 0 2 3 4 3 1 6 1 3 4 3 1 0 4 5 2 5 3 9 6 2 6 5 4 7 1 3 0 7
1 4 7 7 8 6 8 3 2 0 2 8 5 3 2 2 8 3 4 3 1 2 8 5 2 5 6 4 6 3 7 7 5 7 1 5 5 6
1 8 9 3 9 1 3 4 2 1 0 5 1 3 2 6 2 4 4 3 1 8 9 5 2 7 3 7 6 4 3 3 3 7 1 7 7 2
2 2 0 2 9 5 6 2 2 1 0 9 3 3 3 0 9 1 4 3 3 1 7 5 3 3 2 8 6 4 4 4 5 7 1 8 6 4
2 6 0 7 9 9 4 8 2 2 0 3 1 3 3 6 9 8 4 4 2 7 3 5 3 3 6 9 6 4 6 4 4 7 2 4 8 5
2 6 6 9 9 9 9 1 2 2 9 5 3 3 4 0 3 4 4 4 3 8 7 5 4 3 7 9 6 5 1 1 1 7 3 0 6 2
2 7 8 9 1 0 9 7 8 2 3 3 6 7 3 4 4 7 4 4 4 6 2 1 5 4 6 4 7 6 5 1 7 1 7 3 3 9 6
2 9 5 7 1 1 7 7 4 2 3 4 0 3 3 5 4 8 6 4 4 9 4 7 5 5 3 1 5 6 5 3 1 4 7 3 4 6 1
3 0 6 9 1 2 4 5 5 2 3 6 9 6 3 6 0 0 0 4 5 0 0 1 5 5 5 3 0 6 5 7 3 8 7 4 2 7 7
3 4 9 5 1 2 5 0 1 2 3 7 2 9 3 6 0 1 4 4 5 2 8 9 5 6 1 7 7 6 6 0 8 4 7 4 3 5 8
3 6 2 2 1 2 8 1 9 2 3 7 6 0 3 6 5 2 0 4 5 5 1 5 5 6 2 5 8 6 6 2 6 5 7 4 4 0 9
3 6 7 0 1 2 9 5 0 2 4 6 1 7 3 7 2 2 3 4 5 6 2 7 5 6 2 9 1 6 6 9 2 4 7 4 5 2 3
4 1 6 4 1 3 3 3 6 2 4 6 5 8 3 7 8 2 3 4 5 8 8 4 5 6 6 5 2 6 7 1 2 5 7 5 2 1 2
4 2 5 5 1 3 5 2 0 2 4 6 6 2 3 8 1 8 5 4 6 3 7 6 5 7 0 0 4 6 7 4 3 5 7 5 5 8 4
4 4 2 1 1 3 8 9 4 2 4 7 7 9 3 8 3 7 1 4 6 5 3 9 5 7 3 4 2 6 7 7 8 6 7 5 6 2 4
4 5 0 1 1 4 0 4 4 2 4 9 8 5 3 8 5 6 1 4 6 9 1 0 5 7 5 6 1 6 7 7 9 6 7 5 9 0 7
4 6 2 6 1 4 1 0 0 2 4 9 9 4 3 8 6 2 1 4 7 4 3 3 5 7 8 5 4 6 7 8 4 9 7 7 2 2 4
4 6 7 9 1 4 7 8 0 2 5 0 4 2 3 9 1 2 0 4 7 7 7 5 5 7 8 5 7 6 7 8 5 0 7 7 2 3 2
5 2 0 8 1 4 8 6 5 2 5 2 8 7 3 9 2 1 4 4 8 1 2 4 5 8 8 9 3 6 7 9 5 1 7 7 5 9 7
5 2 2 0 1 5 3 3 0 2 6 0 3 6 3 9 2 8 9 4 9 3 4 4 5 9 3 2 5 6 8 0 6 0 7 8 2 7 7
5 2 2 4 1 5 5 6 6 2 6 9 7 2 3 9 3 9 5 4 9 6 3 7 5 9 4 7 0 6 8 0 8 5 7 8 7 6 5
5 2 4 4 1 5 9 8 2 2 7 0 1 1 3 9 9 9 5 4 9 7 7 8 5 9 5 1 3 6 8 0 8 7 7 9 3 9 4
5 2 9 9 1 6 4 3 6 2 7 0 5 0 4 0 0 1 0 4 9 8 1 3 5 9 7 4 0 6 8 4 5 1 7 9 6 5 2
5 6 2 6 1 6 4 9 9 2 7 0 8 0 4 0 1 8 1 4 9 9 0 8 5 9 7 6 3 6 8 5 1 9 7 9 9 3 0
5 9 5 8 1 6 6 7 8 2 7 3 8 9 4 0 2 4 9 5 0 3 5 1 5 9 9 8 9 6 8 7 5 6
6 0 6 1 1 6 8 3 7 2 7 5 9 1 4 0 3 5 6 5 0 8 4 9 6 0 6 9 4 6 9 6 3 0
6 3 2 3 1 7 0 9 9 2 7 7 1 3 4 0 5 1 1 5 1 0 2 0 6 0 7 3 2 6 9 8 5 4
6 3 4 0 1 7 4 0 4 2 7 7 6 6 4 0 8 3 4 5 1 1 4 9 6 1 2 6 4 7 0 1 6 1
6 5 1 3 1 7 7 5 3 2 8 0 5 2 4 1 5 8 5 5 1 5 7 4 6 1 6 3 9 7 0 4 1 0
6 7 1 4 1 7 9 2 6 2 8 2 5 8 4 1 7 6 7 5 1 6 1 1 6 1 9 6 8 7 0 4 3 2
Næstu útdrættir fara fram 26. júlí & 2. ágúst 2012
Heimasíða á Interneti: www.das.is
Skólavörðustíg 21, Reykjavík
sími 551 4050
Glæsileg
brúðarrúmföt
í úrvali