Morgunblaðið - 13.11.2012, Blaðsíða 16

16 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. NÓVEMBER 2012
SVIÐSLJÓS
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
„Íbúar geta áfram fengið liðveislu og
utanaðkomandi aðila til að sinna
henni en liðveislan í búsetukjörn-
unum og á sambýlunum hefur verið
endurskoðuð til að hafa þjónustuna
heildstæðari,“ segir Björk Vilhelms-
dóttir, formaður velferðarráðs
Reykjavíkurborgar. Nokkur umræða
hefur skapast um að taka eigi lið-
veisluna af fötluðum og þroskaheft-
um í Reykjavík. Björk segir svo ekki
vera, breytt fyrirkomulag á liðveisl-
unni hafi tekið gildi en hún hafi ekki
verið tekin af. „Það er alls ekki ætl-
unin að skerða þjónustuna við íbúana
heldur að skipuleggja hana þannig að
hún verði betri. Það voru settar nýjar
reglur í vor og í þeim segir að íbú-
arnir eigi að geta haldið utanaðkom-
andi stuðningi eins og kostur er.“
Breytingar á reglunum gengu í
gildi 1. september sl. Þær voru sam-
þykktar í velferðarráði 30. maí og í
borgarráði í júní. Fjármagnið sem
fór áður í gegnum liðveisluna bætist
við annan rekstrarkostnað í búsetu-
kjörnunum og á sambýlunum. Fé-
lagslegi stuðningurinn er þá skipu-
lagður þar. „En það er ekki búið að
ganga frá því hvernig fjármagnið
mun fylgja með. Það er því miður
nokkrum skrefum á eftir,“ segir
Björk.
Endurmetnir í þjónustuna
Í svari frá velferðarsviði
Reykjavíkurborgar segir að fyrir
fjölmarga notendur liðveislu í
Reykjavík verði engar breytingar á
þjónustu. „Þeir munu halda áfram að
fá þjónustu eins og áður séu þeir end-
urmetnir í þörf fyrir hana. Fyrir
suma notendur verða breytingar á
fyrirkomulagi þjónustu. Þetta á við
um notendur sem búa í búsetuúrræð-
um á vegum borgarinnar. Hvernig
útfærslan er á hverjum stað er í
höndum forstöðumanns og þjónustu-
miðstöðvar í viðkomandi hverfi. Í
sumum tilvikum munu starfsmenn
sem þegar vinna á staðnum sinna lið-
veislunni en í öðrum verða ráðnir sér-
stakir starfsmenn.“ Þá segir að flest-
ir þeirra sem eru með liðveislu búi í
sjálfstæðri búsetu.
Ekki hafa verið gerðar breyt-
ingar á fjármagni því sem ætlað er til
stuðningsþjónustu í Reykjavík vegna
þessara reglna.
Mótmæla skerðingunni
Fyrir helgi sendu Lands-
samtökin Þroskahjálp og Átak, félag
fólks með þroskahömlun, frá sér til-
kynningu þar sem þau mótmæla
skerðingu á lífsgæðum og þjónustu
við fatlað fólk sem felast í nýlegum
breytingum velferðarsviðs Reykja-
víkurborgar á fyrirkomulagi liðveislu
við fatlað fólk. „Félagsleg liðveisla
felur í sér persónulegan stuðning og
aðstoð sem einkum miðar að því að
rjúfa félagslega einangrun, t.d. að-
stoð til að njóta menningar og fé-
lagslífs. Slík þjónusta er mikilvæg til
að stuðla að virkni fatlaðs fólks og
þátttöku í samfélaginu og hefur veru-
leg áhrif á lífsgæði fólks,“ segir í til-
kynningunni.
Friðrik Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Þroskahjálpar, segir
að samtökin gagnrýni hvernig að
breytingunni var staðið, að fyrra fyr-
irkomulag hafi verið fellt úr gildi án
þess að nokkur viti hvað eigi að taka
við. „Það var byrjað á öfugum enda.
Þjónustan var lögð niður í fyrri mynd
og forstöðumönnum sagt að þeir
ættu að ráða fólk í liðveisluna en þá
hefði verið eðlilegt að búið væri að
færa fjármunina sem eiga að fara í
verkefnið til,“ segir Friðrik og bætir
við að þessi breyting hafi ekki verið
samþykkt af Þroskahjálp með nein-
um hætti. Hann er ekki hrifinn af því
að starfsfólk sambýla og búsetu-
kjarna sinni líka liðveislunni, segir að
hópur íbúa sé allt öðruvísi samsettur
en hópur starfsmanna.
Liðveislan ekki lögð
niður í Reykjavík
Morgunblaðið/Kristinn
Stuð Eitt hlutverk liðveislu er að fara með skjólstæðing á jólaball fatlaðra.
 Breytt fyrirkomulag fyrir heildstæðari þjónustu
Hörður Jónasson, faðir 22 ára
þroskahefts drengs sem dvelur
á sambýli, segir að liðveislan
hafi verið hans besta úrræði og
það skipti miklu máli að hún
skerðist ekki. „Þetta snýst um
að fara út og á aðra staði en far-
ið er á með foreldrum eða
starfsmönnum sambýla. Það
kemur nýr vinkill og hann kynn-
ist fleira fólki. Sonur minn er fé-
lagslyndur og hefur gaman af
því að fara á kaffihús, í leikhús
og í verslunarmiðstöðvar og
slíkt,“ segir Hörður.
Hann hefur áhyggjur af því að
þjónustan skerðist eða leggist
af með nýja fyrirkomulaginu og
það dragi þá verulega úr mögu-
leikum fatlaðra og þroskaheftra
einstaklinga að nýta frítíma
sinn. „Ég veit ekki um sambýli
sem er svo vel mannað að það
geti bætt liðveislunni á sig. Þá
eru þetta líka sömu starfs-
mennirnir sem eru að stýra all-
an daginn og eru með þeim í fé-
lagslífinu. Fjölbreytileikinn
tapast og þau komast ekki út úr
umhverfinu sem þau búa í.“
Liðveislan
besta úrræðið
FORELDRI
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
Gera þarf kröfu um að ferlið að baki
nýrri stjórnarskrá standi undir til-
tölulega skýrum kröfum um að fyrir
liggi góðar upplýsingar og að reynt
sé að ná fram hámarkssamstöðu ef
ferlið á að virka sem almennt upp-
gjör við hrunið og sem tækifæri til
þess að fólk geti skoðað sig um og
velt því fyrir sér hvert það vilji
stefna, segir Gunnar Helgi Kristins-
son, stjórnmálafræðingur, en hann
flutti erindi um stöðu stjórnarskrár-
vinnunnar á fundi sem fram fór í há-
tíðarsal Háskóla Íslands síðastliðinn
föstudag. „Ef við keyrum þetta fram
án upplýsinga og án þess að reyna að
ná fram samstöðu þá erum við aug-
ljóslega ekki að gera upp við hrunið
með einhverjum sannfærandi
hætti,“ segir Gunnar Helgi.
Á fundinum fluttu einnig stjórn-
málafræðiprófessorarnir Ólafur Þ.
Harðarson og Indriði H. Indriðason
auk lagaprófessorsins Bjargar Thor-
arensen erindi en umræðuefni fund-
arins var það hvort þingmenn væru
bundnir af niðurstöðu þjóðarat-
kvæðagreiðslu um breytingar á ís-
lensku stjórnarskránni.
Þá bendir Gunnar Helgi á að vel
unnin skoðanakönnun hefði getað
reynst gagnlegri en þjóðfundurinn
og þjóðaratkvæðagreiðslan um til-
lögur stjórnlagaráðs. „Ef það sem
menn vildu fá fram voru skýrar upp-
lýsingar um hvað kjósendur væru að
hugsa þá hefði í báðum þessum til-
vikum góð og vönduð skoðanakönn-
un verið mun árangursríkari aðferð
til þess að afla þeirra upplýsinga,“
segir Gunnar Helgi og bætir við:
„Þjóðaratkvæðagreiðslan, í þessu
tilviki, er að mínu viti gott dæmi um
misnotkun á þjóðaratkvæðagreiðslu.
Þar sem þú heldur þjóðaratkvæða-
greiðslu áður en hin efnislega um-
ræða hefur farið fram og reynir síð-
an að nota niðurstöðurnar til að
þagga niður umræðuna.“
Úrtak úr þjóðskrá heppilegra
Þá gagnrýnir Gunnar Helgi kosn-
ingafyrirkomulagið að baki stjórn-
lagaþingskosningunni. „Kosninga-
fyrirkomulagið sem var valið við
stjórnlagaráðið var þannig að það
hefði í raun og veru heppilegra að
taka tilviljunarúrtak upp úr þjóðskrá
eða tilviljunarúrtak þess vegna úr
hópi frægs fólks á Íslandi, sem er
kannski nær lagi,“ segir Gunnar
Helgi.
Að sögn Bjargar Thorarensen eru
niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðsl-
unnar ekki lagalega bindandi fyrir
þingmenn. „Það er ekki búið að fara
efnislega yfir tillögurnar hjá löggjaf-
anum og þingmenn hafa þá skyldu
samkvæmt stjórnarskrá að ræða
þær efnislega. Síðan er rétti stjórn-
skipulegi farvegurinn að bera þetta
undir þjóðina þegar búið er að vinna
málið á þinginu,“ segir Björg.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Stjórnarskrárfundur Fjöldi fólks fylgdist með fundinum sl. föstudag.
Misnotkun á
þjóðaratkvæði
 Lagaprófessor segir niðurstöðuna
ekki bindandi fyrir alþingismenn
Stjórnarskrármál
» Gunnar Helgi segir að vel
unnin skoðanakönnun hefði
getað reynst betur en þjóð-
fundurinn og þjóðaratkvæða-
greiðslan.
» Björg Thorarensen segir
niðurstöðurnar ekki lagalega
bindandi fyrir þingmenn.
Íslensk málnefnd stendur að mál-
tækniþingi þriðjudaginn 13. nóv-
ember í Þjóðmenningarhúsinu frá kl.
15-16.15. Heiti málþingsins er Ís-
lenska á 21. öld.
Þingið hefst á ávarpi Katrínar Jak-
obsdóttur, mennta- og menningar-
málaráðherra. Eiríkur Rögnvaldsson
kynnir nýútkomna skýrslu um stöðu
íslenskrar tungu í tölvu- og upplýs-
ingatækni. Málnefndin veitir árlegar
viðurkenningar sínar fyrir það sem
vel hefur verið gert til eflingar tung-
unni. Guðrún Kvaran, formaður Ís-
lenskrar málnefndar, kynnir þennan
lið. Fluttar verða tvær kynningar,
annars vegar um nýjan talgervil og
hins vegar um nýjan talgreini. Krist-
inn Halldór Einarsson, formaður
Blindrafélagsins, kynnir íslenska tal-
gervilinn en Jón Guðnason, lektor við
HR, og Trausti Kristjánsson tölv-
unarfræðingur kynna talgreininn.
Ræða um
íslensku á
21. öldinni
Jólavörurnar er komin í Álnabæ
JÓLAGARDÍNUR, JÓLADÚKAR OG JÓLAEFNI
Álnabær
Allt fyrir gluggann… úrval, gæði og þjónusta.
Síðumúla 32, Reykjavík ▪ Tjarnargötu 17, Keflavík ▪ Glerárgötu 32, Akureyri
alnabaer.is ▪ Opnunartími: mán -fös 11-18
Lítið við og
skoðið úrva
lið