Morgunblaðið - 25.06.2013, Qupperneq 25

UMRÆÐAN 25Bréf til blaðsins
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. JÚNÍ 2013
Horfðu í spegil. Í
augun á sjálfum þér og
taktu síðan afstöðu til
þess hver þú ert. Taktu
afstöðu til lífsins.
Hvaðan komstu eig-
inlega? Hver ertu?
Hvert viltu stefna? Er
sú vegferð örugglega
sjálfum þér og um-
hverfi þínu, börnum og
barnabörnum til far-
sældar og heilla?
Er það ekki umhugsunarvert
hvers vegna það er svo að okkur
tekst einhvern veginn svo allt of oft
að gera lítið úr sjálfum okkur og
særa með ólíklegasta hætti þau sem
standa okkur næst og við elskum
mest?
Sjáðu með hjartanu
Sjáðu, opnaðu augun fyrir lífinu,
sjálfum þér og umhverfi þínu. Sjáðu
svo fólkið í kringum þig með hjart-
anu.
Allt of oft gerist það að fólki er
ekki sýndur sómi, umhyggja og virð-
ing fyrr en eftir að það er farið. Er
það ekki umhugs-
unarverð staðreynd og
reyndar dálítið nöt-
urlegt að fólk fái ekki
áhuga á öðru fólki,
kunni ekki að meta það
og sýna því virðingu
fyrr en það er horfið því
sjónum, farið yfir móð-
una miklu?
Elskum
Elskum því á meðan
við lifum. Elskum fólkið
okkar á meðan það lifir.
Það er nefnilega þannig
að þegar fólkið okkar er farið er of
seint að sýna því umhyggju, virðingu
og ást svo það fái notið þess.
Að uppörva, hvetja og gleðja er list
sem þarf að temja sér, rækta með sér
og æfa svo hún verði fölskvalaus,
þakkarverð og öðrum til eftirbreytni.
Hefur þú áttað þig á því að með
veru þinni getur þú nefnilega fært
sálir fólks upp úr hinum dimmustu
kjöllurum og upp á björtustu svalir?
Stráðu fræjum kærleika
og umhyggju
Fegraðu því umhverfi þitt með
gjöfum. Stráðu fræjum kærleika og
umhyggju. Og þín verður minnst sem
þess sem elskaði. Þess sem bar raun-
verulega umhyggju fyrir fólki.
Láttu því engan og ekkert verða til
að blása á ljósið sem í hjarta þínu log-
ar. Stattu vörð um það, hlúðu að því
og leyfðu því að tendrast frá hjarta til
hjarta. Svo það verði að eilífu
óslökkvandi báli.
Virðing, umhyggja
og elskusemi
Eftir Sigurbjörn
Þorkelsson
Sigurbjörn
Þorkelsson
» Stráðu fræjum kær-
leika og umhyggju
því að með veru þinni
getur þú fært sálir fólks
upp úr dimmustu kjöll-
urum og upp á björtustu
svalir.
Höfundur er ljóðskáld og rithöf-
undur.
ÚTSALA HAFIN
50% AFSLÁTTUR AF Ö
LLUM VÖRUM
HLÖKKUM TIL AÐ SJÁ ÞIG!
Opið alla virka daga 12-18 og laugardaga frá 11-16
Tískuvöruverslun fyrir konur á öllum aldri
Suðurlandsbraut 50 (Bláu húsin við Faxafen) ◊ 108 Reykjavík ◊ Sími 588 4499 ◊ mostc.is ◊ Möst.C
Talið er að 300-500 mismunandi
óþurftarefni finnist nú í venjulegum
manni á Vesturlöndum, efni sem ekki
var að finna fyrir
1920! Þótt ein-
hver reykmengun
hafi verið fyrrum
í híbýlum manna
höfðu sótt-
kveikjur í sorpi
oft valdið því að
flust var til nýrra
og ómengaðri
staða. Í BNA var
íbúatalan 31 milljón fyrir rúmum 150
árum og varla nokkur mengun. Þá
var að byrja flutningur úr sveitum og
borgir uxu en iðnaður fór ört vaxandi
í nágrenni þéttbýlisins. Nú var það
skólpið og sorpið frá byggð og úr-
gangur frá iðnaði sem óheft var beint
í ár og vötn eða fargað í jörðu og út-
blástur frá allri brennslu, einkum
kolum, fór út í andrúmsloftið. Smám
saman kom olía í stað hluta kolanna
og vaxandi mengun frá ört fjölgandi
bílum sem hafa bara 100 ára sögu.
Strax á millistríðsárunum fór að bera
á mengun, stærsta vatnið Erie varð
súrefnislaust og þar með fisklaust. Á
tímum seinni heimsstyrjaldarinnar
óx iðnaðurinn mjög og eftir stríðið
voru íbúarnir orðnir rúmar 200 millj-
ónir. Var mönnum nú ljóst að meng-
un láðs, lagar og lofts var orðið stórt
og vaxandi vandamál. Stjórn-
málamennirnir þrefuðu lengi vel um
hver ætti að borga og gerðu enda-
lausar málamiðlanir vegna hags-
munaárekstra. Um miðjan sjöunda
áratuginn komu síðan lög um vernd-
un lofts og vatns.
En hvernig er ástandið í dag?
Óvíða er ómengað vatn og bara helm-
ingur þjóðarinnar sem er 315 millj-
ónir hefur hreint loft. Þessi tæp 5%
jarðarbúa mynda 30% alls úrgangs á
jörðinni og nýta 25% hráefna hennar!
Þá er útslepp gróðurhúsalofttegunda
gífurlegt en Kína er þó í dag jafn-
stórt og bæði Kanada og BNA til
samans. Útsleppið frá Kína hefur
áhrif á veðurfar í N-Ameríku. Meng-
un er hið neikvæða við iðnbyltinguna
sem breiddist í fyrstu út frá Bret-
landi til næstu nágranna í Evrópu og
svo til BNA. Muna má Lundúnaþok-
una og súrt regn í Skandinavíu frá
brennslu kola í Bretlandi. Það má
segja að mengun hafi verið óveruleg
fyrir aðeins 150 árum en sé orðin að
mesta heimsbölinu. Hlýnun jarðar er
vegna bruna kola og olíu sem oxast í
koltvíoxíð sem leggst utan um jörð-
ina og hindrar sólargeislunina í að
kastast út í geiminn aftur. Þetta veld-
ur hlýnun og bráðnun íss heimskaut-
anna og höfin munu hækka og flæða
yfir lægstu þurrlendin. Höfin taka í
sig hluta koltvíoxíðsins og verða
smátt og smátt súr, nokkuð sem get-
ur haft mikil áhrif á lífríki þeirra auk
þess sem seltan minnkar vegna
bráðnunar íss og getur haft áhrif á
hafstrauma. Meðan ríkustu þjóð-
irnar reyna ekki að lágmarka meng-
un sína vegna tolls á peningalega vel-
megun er borin von að þær fátækari
geri það. Eitt óhugnanlegt dæmi frá
Stóra-Bretlandi er að þriðjungur
fiska í mörgum ám séu að verða kyn-
skiptingar vegna getnaðarvarna-
hormóna fyrir konur sem berst í árn-
ar með skólpinu. Margir halda því
fram að mannskepnan geti nú hæg-
lega tortímt sjálfri sér svipað og gerl-
ar við bruggun drukkna að lokum í
eigin úrgangi, þeir að vísu í vatns-
lausn sem verður meir og meir mett-
uð vínanda eftir því sem þeim fjölgar,
þeir nærðust þó á hreinum sykri allt
til loka.
PÁLMI STEFÁNSSON,
efnaverkfræðingur.
Stærsta og örlagaríkasta vandamál
mannkynsins á þessari öld
Frá Pálma Stefánssyni
Pálmi Stefánsson
Móttaka aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lifandi umræðu í landinu og birtir aðsendar grein-
ar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega beðnir að nota
innsendikerfi blaðsins. Kerfið er auðvelt í notkun og tryggir öryggi í sam-
skiptum milli starfsfólks Morgunblaðsins og höfunda. Morgunblaðið birtir
ekki greinar sem einnig eru sendar eru á aðra miðla.
Kerfið er aðgengilegt undir Morgunblaðslógóinu efst í hægra horni forsíðu
mbl.is. Þegar smellt er á lógóið birtist felligluggi þar sem liðurinn "Senda inn
grein" er valinn. Í fyrsta skipti sem innsendikerfið er notað þarf notandinn að
nýskrá sig inn í kerfið. Ítarlegar leiðbeiningar fylgja hverju þrepi í skráning-
arferlinu. Eftir að viðkomandi hefur skráð sig sem notanda í kerfið nóg að slá
inn kennitölu notanda og lykilorð til að opna svæðið. Hægt er að senda grein-
ar allan sólarhringinn. Nánari upplýsingar veitir starfsfólk Morgunblaðsins
alla virka daga í síma 569-1100 frá kl. 8-18.