Morgunblaðið - 24.05.2014, Blaðsíða 24
BAKSVIÐ
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Efnahagsbatanum á Íslandi miðar
vel og útlit er fyrir að hagvöxtur
verði um 3% á komandi árum. Þrátt
fyrir að fjármagnshöftin hafi stutt
við aðlögun efnahagslífsins á und-
anförnum árum þá hafa þau nei-
kvæð áhrif á möguleika landsins til
að nýta sér til fullnustu viðskipta-
sambönd við umheiminn. Losun
hafta sé því forgangsatriði fyrir Ís-
land og nú er góður tími fyrir stjórn-
völd til að uppfæra þá áætlun sem
sett var fram árið 2011 um afnám
hafta.
Þetta var á meðal þess sem kom
fram í máli Peter Dohlman, yfir-
manns sendinefndar Alþjóðagjald-
eyrissjóðsins (AGS), þegar hann
kynnti yfirlýsingu nefndarinnar á
fréttamannafundi á Kjarvalsstöðum
í gærmorgun. Sendinefndin lauk
tveggja vikna heimsókn sinni til Ís-
lands í gær en hún tengist eftir-
fylgni við efnahagsáætlun íslenskra
stjórnvalda og sjóðsins sem lauk í
ágúst 2011.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn er
bjartsýnn á horfur í íslenskum efna-
hagsmálum en innlend eftirspurn
hefur aukist á síðustu misserum og
atvinnuleysi fer enn lækkandi. Verð-
bólga er jafnframt í samræmi við
2,5% verðbólgumarkmið Seðlabanka
Íslands en í ljósi þess að slakinn sem
hefur verið í hagkerfinu frá banka-
hruni er nánast horfinn, þá er reikn-
að með því að verðbólga taki að
aukast á næsta ári.
Arðgreiðslur takmarkaðar
Þrátt fyrir ýmis jákvæð teikn í
efnahagslífinu þá má lítið út af bera.
Þannig gæti minni hagvöxtur í
helstu viðskiptalöndum Íslands haft
neikvæð áhrif á framvindu efna-
hagsmála hérlendis með hærri lán-
tökukostnaði og minni vexti í út-
flutningi. Sömuleiðis þarf að gæta
þess við framkvæmd losunar hafta
að fara að með gát, enda gæti afnám
þeirra að öðrum kosti haft neikvæð
áhrif á þróun efnahagsmála.
Sjóðurinn bendir á að frá því að
stjórnvöld settu fram áætlun um af-
nám hafta 2011 hefur orðið til meiri
skilningur á því hversu umfangs-
mikill og flókinn vandinn er og því
þurfi að uppfæra áætlunina. Um
þessar mundir séu stjórnvöld að
vinna að slíkri endurskoðun með því
að greina mögulegt útflæði fjár-
magns við losun hafta. AGS telur
mikilvægt að horft verði til lausna
sem hafi jákvæð áhrif til lengri tíma
fyrir íslenska hagkerfið en í þeim
efnum skipti miklu efnahagstengsl
við erlenda markaði. Nauðsynlegt er
að afnám hafta fari fram þannig að
stöðugleiki verði tryggður.
Fram kom í máli Dohlman að ís-
lensku bankarnir ættu að takmarka
arðgreiðslur til hluthafa í því skyni
að tryggja að þeir geti staðið af sér
þann óróleika sem gæti myndast við
losun hafta. Bankarnir þurfi að
breikka fjármögnun sína með því að
reiða sig í minna mæli á innlán við-
skiptavina. Varnarorð AGS um arð-
greiðslur bankanna eru af sama toga
og fram hefur komið í riti Seðla-
bankans um fjármálastöðugleika.
Hefði mátt nýta í annað
Dohlman lagði áherslu á að við
boðaða endurskoðun á lögum um
Seðlabanka Íslands yrði það haft að
leiðarljósi að viðhalda sjálfstæði,
ábyrgð og fjárhagslegu heilbrigði
bankans. Mælir sjóðurinn með því
að þeim breytingum sem voru gerð-
ar á árinu 2009 – peningastefnu-
nefnd, aðferðum við ráðningu æðstu
stjórnenda og gegnsæi við ákvarð-
anatöku – verði viðhaldið í því skyni
að tryggja trúverðugleika stefnu-
mótunar Seðlabankans. AGS telur
jafnframt að styrkja eigi Fjármála-
eftirlitið. Endurskoða ætti innri
verkferla og reglur varðandi
áhættumat og að fjárfest sé meira í
þjálfun starfsfólks stofnunarinnar.
Eigi hún að geta sinnt lögbundnu
hlutverki sínu með sem áhrifarík-
ustum hætti þá sé mikilvægt að
tryggja fjárhagslegt sjálfstæði
FME og efla eftirlitsvald.
Þrátt fyrir að skuldaniðurfelling-
ar á verðtryggðum lánum íslenskra
heimila muni styrkja fjárhagsstöðu
þeirra og hafi ekki neikvæð áhrif á
stöðu ríkisfjármála þá bendir sjóð-
urinn á að hægt hefði verið að nýta
þá fjármuni sem verður aflað með
bankaskattinum í aðrar og meira að-
kallandi aðgerðir.
Efnahagsbatanum miðar vel
Morgunblaðið/Þórður
AGS Peter Dohlman, yfirmaður sendinefndar sjóðsins á Íslandi.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn telur að horfur í efnahagsmálum séu góðar Losun
hafta er forgangsatriði Heppilegur tími til að uppfæra áætlun um afnám hafta
Taki á fortíðarvandanum
» ASG segir að efnahags-
batanum á Íslandi miði vel
en til að halda áfram á sömu
braut þurfi stefna stjórn-
valda að miða að því að
leysa þann fortíðarvanda
sem varð við bankahrunið.
» Nú sé góður tími fyrir
stjórnvöld til að uppfæra
áætlun um afnám hafta sem
var sett fram árið 2011.
» Takmarka ætti arð-
greiðslur bankanna til hlut-
hafa.
» Þótt skuldaniðurfellingar á
verðtryggðum lánum bæti
fjárhagsstöðu íslenskra
heimila þá hefðu stjórnvöld
mátt nýta fjármunina í aðrar
og meira aðkallandi aðgerðir.
24 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. MAÍ 2014
þegar þú vilt
kvarts stein
á borðið
Blettaábyrgð
Viðhaldsfrítt yfirborð
Slitsterkt
Bakteríuvörn
Viðarhöfða 1, 110 Reykjavík | Sími 566 7878 | www.rein.is
By Cosentino
● Salt Investments, fjárfestingarfélag í
eigu Róberts Wessman, og slitabú Glitn-
is hafa gert með sér samkomulag um
uppgjör og þar með ákveðið að jafna
ágreining sinn utan dómstóla. Ágrein-
ingur hefur verið á milli þessara tveggja
aðila um uppgjör á eftirstandandi skuld-
um Salts, eftir að Glitnir tók yfir stærstu
eignir félagsins árið 2009. Þær eignir
voru 9,76% hlutur í Actavis, fyrir yf-
irtöku Watson á félaginu, og helmings-
hlutur í þýska lyfjafyrirtækinu Mainsee
Pharma. Í raun snerist því deila aðila um
verðmæti þeirra eigna sem Glitnir tók
yfir og hefur nú náðst samkomulag um
það.
Salt Investments er nánast eignalaust
félag en skuldir þess námu um 4,8 millj-
örðum króna samkvæmt síðasta árs-
reikningi frá árinu 2012. Árni Harðarson,
forstjóri Salts, staðfesti við Morg-
unblaðið að samkomulag væri í höfn eft-
ir fimm ára viðræður, en það fæli í sér
trúnað um uppgjörsfjárhæð. sn@mbl.is
Glitnir og Róbert
Wessman semja
!
" #!
$ $
"#!
"
$%#
!!
&'()* (+(
,-&.&+/0 -'+(1(23& 45+(2/5
"%
%%
!
" !$!
%%
#$
"!%
!
$%"
!!
$
#!
" #!
%!!
$ "
"#!
$
! "
" !% "!
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
Greiningardeild Arion banka og IFS
greining voru ekki vongóð um að
uppgjör Eimskips yrði gott á fyrsta
fjórðungi. Það kom á daginn að upp-
gjörið var töluvert verra en grein-
ingardeildirnar höfðu búist við.
Þetta kemur fram í orðsendingum til
viðskiptavina sem Morgunblaðið
hefur undir höndum. Reiknuðu þær
með að Eimskip yrði rekið að með-
altali með 850 þúsund evra hagnaði
en reyndin var að félagið tapaði
næstum 800 þúsund evrum eða 124
milljónum króna.
Gylfi Sigfússon, forstjóri Eim-
skips, sagði í tilkynningu að afkoma
á fyrsta ársfjórðungi hefði verið í
samræmi við væntingar stjórnenda
og ánægjulegt að flutningsmagn í
kerfum félagsins væri að aukast.
IFS segir að ekki megi einblína
um of á rekstrartölur fjórðungsins
heldur þurfi að gefa jákvæðum þátt-
um gaum, líkt og að aukning hafi
verið í flutningsmagni í frystimiðlun
félagsins um 13% á milli ára og í
áætlunarsiglingum um 3%.
Arion banki bendir á að fyrsti árs-
fjórðungur sé jafnan sá versti í af-
komu félagsins og félagið hafi orðið
fyrir skakkaföllum vegna veðurs
sem stuðlaði að lækkun framlegðar.
Fram kemur í orðsendingu frá bank-
anum að tilkynning Eimskips beri
með sér að ágætur gangur sé á öllum
markaðssvæðum nema Íslandi. Inn-
flutningur sé að aukast en samdrátt-
ur hafi verið í útflutningi, t.d. vegna
minni loðnuveiði. Jafnframt hafi
lækkað verð í frystiflutningsmiðlun
vegið á móti góðum vexti í magni.
Eimskip veldur
vonbrigðum
Uppgjör undir spám greinenda
Afkoma Eimskips og spár greiningardeilda
í milljónum evra
Raun 1F 2013 Raun 1F 2014 Spá Arion Spá IFS
Tekjur 105,3 104,2 106,8 106,4
EBITDA 7,2 6,0 7,6 6,4
Hagnaður 2,5 -0,8 1,5 0,2