Morgunblaðið - 24.05.2014, Blaðsíða 26

26 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. MAÍ 2014
BAKSVIÐ
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Úrslit forkosninga Repúblikana-
flokksins sem fóru fram í vikunni
hafa almennt verið túlkuð sem
skipbrot Teboðshreyfingarinnar
sem hefur hrist upp í flokknum
undanfarin ár. Kjósendur í for-
kosningunum höfnuðu frambjóð-
endum hreyfingarinnar og kusu
sér þeirra í stað fulltrúa sem eru
hefðbundnari öflum innan flokks-
ins þóknanlegir.
Á þriðjudag völdu repúblikanar í
sex ríkjum sér fulltrúa til þing-
kosninga sem fara fram í nóvem-
ber. Þá verður kosið um öll sæti í
fulltrúadeild Bandaríkjaþings og
um þriðjung sæta í öldungadeild-
inni. Í forkosningnunum nú var
meðal annars kosið um frambjóð-
endur repúblikana til öldunga-
deildarinnar í þremur lykilríkjum,
Kentucky, Georgíu og Oregon.
Hefðbundnari frambjóðendur
flokksins fóru með sigur af hólmi í
þeim öllum, þar á meðal Mitch
McConnell, leiðtogi flokksins í öld-
ungadeildinni.
Vonbrigði fyrir demókrata
Teboðshreyfingin hrærði upp í
Rebúblikanaflokknum í forkosn-
ingum árið 2010 og 2012 þegar lítt
þekktir frambjóðendur frá ysta
hægrinu höfðu sigur í nokkrum
ríkjum. Helstu baráttumál hennar
voru andstaða gegn útþenslu rík-
isins sem jaðraði við efasemdir um
sjálfan tilverurétt alríkisstjórnar-
innar. Þá var frambjóðendum
hennar mjög uppsigað við heil-
brigðistryggingafrumvarp Baracks
Obama forseta. Talið er að öfgar
teboðsframbjóðendanna hafi kost-
að Repúblikana nokkur þingsæti í
kosningunum þá.
Úrslitin í forkosningunum nú
eru því demókrötum vonbrigði,
sérstaklega í Kentucky og Georgíu
þar sem þeir voru vongóðir um að
vinna sæti í öldungadeildinni þar
sem þingmenn repúblikana eru
fyrir á fleti. Þeir höfðu legið á bæn
um að teboðsframbjóðendur hefðu
sigur sem myndi fæla hófsamari
kjósendur frá því að kjósa repú-
blikana.
Ekki eru þó allir sammála að
niðurstaðan sé ósigur fyrir Te-
boðshreyfinguna, jafnvel þó að
frambjóðendum hennar hafi verið
hafnað. Eugene Robinson, pistla-
höfundur Washington Post, segir
þannig að úrslitin séu heldur
merki um uppgjöf ríkjandi afla í
Repúblikanaflokknum sem hafi
gleypt róttæka stefnu teboðsins
heila.
Þingmenn flokksins haldi til að
mynda áfram að reyna að draga
heilbrigðistryggingalögin til baka,
yfir fimmtíu tilraunir hafa þegar
verið gerðar til þess, þrátt fyrir að
það sé vonlaus barátta. Enginn
sjáanlegur munur sé á svonefndum
hefðbundnum frambjóðendum og
teboðsfólki. Frambjóðendurnir
megi hreinlega ekki virðast hóf-
samir í augum kjósenda sinna
vegna áhrifa hreyfingarinnar.
„Allir fara fram eins og teboðs-
frambjóðendur núna. Allir eru á
móti Obamacare og gegn umfram-
útgjöldum í Washington. Það var
ekki alltaf þannig með flokksstofn-
unina í Repúblikanaflokknum. Ég
þekki ekki einu sinni [Mitch]
McConnell frá því hvar hann stóð
fyrir nokkrum árum,“ segir Matt
Kibbe, forseti Freedom Works,
hóps sem fjármagnar starfsemi
Teboðshreyfingarinnar.
„Allir fara fram eins og
teboðsframbjóðendurnir“
 Hugmyndafræði teboðsins sigrar þó að frambjóðendum þess hafi verið hafnað
AFP
Sigur Mitch McConnell, leiðtogi repúblikana í öldungadeildinni, fagnar sigri í forkosningum í Kentucky ásamt eig-
inkonu sinni á þriðjudag. Hann og aðrir hefðbundnir frambjóðendur báru sigurorð af frambjóðendum teboðsins.
Skoðanakönnun
sem CBS-
sjónvarpsstöðin
birti á miðviku-
dag sýnir að
stuðningur við
Teboðshreyf-
inguna hefur
aldrei verið minni
á meðal Banda-
ríkjamanna. Aðeins um 15% þeirra
lýsa stuðningi við hana, sam-
anborið við rúm 30% eftir þing-
kosningarnar árið 2010 þegar repú-
blikanar náðu meirihluta í
fulltrúadeildinni.
Þó að forvalið í Mississippi fari
ekki fram fyrr en 3. júní þá var nið-
urlæging Teboðshreyfingarinnar
líklega hvergi meiri en þar í vikunni.
Þar hafa nokkrir meðlimir hreyfing-
arinnar sem styðja sitjandi öld-
ungadeildarþingmann ríkisins,
Chris McDaniel, gegn Thad Cochran
verið handteknir síðustu daga.
Handtökurnar tengjast því að
bloggari úr röðum hreyfingarinnar
hafi farið á hjúkrunarheimili þar
sem eiginkona Cochrans, sem þjá-
ist af elliglöpum, liggur og tekið
myndir af henni án samþykkis. Að
minnsta kosti ein mynd var svo birt
í myndskeiði á bloggsíðunni.
McDaniel og framboð hans hafa
fríað sig allri ábyrgð á málinu en
engu að síður hafa öll önnur mál
fallið í skuggann af hneykslinu í að-
draganda forkosninganna.
Mynduðu eiginkonu andstæðings
STUÐNINGURINN VIÐ TEBOÐIÐ HEFUR HRUNIÐ
Thad Cochran
Hópur barna sem
eru ónæm fyrir
malaríu frá nátt-
úrunnar hendi
gæti verið lykill-
inn að því að
hægt verði að
þróa bóluefni
gegn sjúkdómn-
um. Um 600.000
manns létust úr malaríu árið 2012,
um 90% í löndum Afríku sunnan Sa-
hara.
Vísindamenn vinna nú að rann-
sóknum á hópi um þúsund barna
frá Tansaníu. Um 6% þeirra fram-
leiða mótefni sem ræðst á sníkju-
dýrið sem veldur malaríu þrátt fyr-
ir að sjúkdómurinn sé algengur í
heimahögum þeirra.
Tilraunir til þess að sprauta af-
brigði af mótefninu í mýs hefur
vakið vonir um að hægt verði að
þróa bóluefni. Áður en það getur
orðið þarf hins vegar að prófa efnið
á öpum og loks mönnum.
TANSANÍA
Ónæm börn lykill að
malaríubóluefni
Rannsókn á leka
á geislavirku efni
í neðanjarðar-
kjarnorku-
úrgangsgeymslu
í Nýju-Mexíkó í
Bandaríkjunum í
febrúar bendir
til þess að katta-
sandur hafi verið
orsökin. Sandurinn er notaður til
að pakka úrganginum inn en hann
er afar rakadrægur. Kenningin er
að efnahvörf á milli nýrrar teg-
undar af sandi sem var notuð og úr-
gangsins hafi valdið því að tunna
með úrgangi lak. 22 starfsmenn
fengu minniháttar geislaeitrun.
Talið er að gengið hafi verið frá um
500 tunnum með sama hætti og
gæti hætta stafað af þeim.
BANDARÍKIN
Kattasandur talinn
vera orsök geislunar
Ríkisstjórn Ekva-
dors hefur gefið
út umhverfisleyfi
fyrir olíuboranir
á Yasuni-
verndarsvæðinu í
Amazon-
skóginum. Rafael
Correa, forseti
landsins, bauðst
til þess að undan-
skilja svæðið olíu-
vinnslu gegn því að iðnríkin greiddu
stjórnvöldum fyrir það. Ekkert
þeirra hafði þó áhuga á því og því
gætu framkvæmdir hafist árið 2016.
EKVADOR
Leyfa olíuvinnslu á
verndarsvæði
Frumbyggjar mót-
mæla áformunum.