Morgunblaðið - 24.05.2014, Blaðsíða 1
L A U G A R D A G U R 2 4. M A Í 2 0 1 4
Stofnað 1913 122. tölublað 102. árgangur
Sjö ár og
sex tímar
10 RÁÐTILAÐ HALDAHREINU
Borðedikvirkar vel semhreinsilögur
*
*Betra er aðryksuga í dagsbirtuen myrkri 16
PAVLOVURSIGURLAUGARMARGRÉTAR
LANDIÐ OG MIÐIN 12
MATARBOÐ 32
PRJÓNASYSTUR ÍÓANUM GEFA ÚT BÓK
MAÍ
Hversu velþekkirðufugl ?
25.
JÓHANNA GUÐRÚN 2
ALLARMÖMMUR ÞURFAAÐ DJAMMA
L
2
SUNNUDAGUR
F
ALDREIAFTUR
MEGRUNEBBA GUÐNÝ 34
RASISMI ERVANDAMÁLÁ ÍSLANDIKNATTSPYRNUMAÐURINN PAPEMAMADOU FAYE VARÐ OFT FYRIRAÐKASTI FRÁ FORELDRUM MÓTHERJAÍ YNGRI FLOKKUM. HANN NÝTTIMÓTLÆTIÐ OG ER STERKARI FYRIRVIKIÐ EN VILL AÐ ÍSLENDINGARHORFIST Í AUGU VIÐ VANDANN 50
*
60 ÁR FRÁ
FYRSTU
PLÖTUNNI
ERÓTÍSK MYND-
LISTARSÝNING Í
KUNSTSCHLAGER
ALGJÖR BOMBA 49RAGGI BJARNA 12
Morgunblaðið/Kristinn
Fordómar Pape Mamadou Faye, Víkingi.
„Það er rasismi á Íslandi og
löngu tímabært að við horfumst í
augu við það vandamál. Ég hef
hins vegar aldrei látið mótlæti af
þessu tagi brjóta mig niður, þvert
á móti hef ég notað það sem
hvatningu og til að standa mig
ennþá betur. Rasisminn hefur
gert mig sterkari.“
Þetta segir Pape Mamadou Fa-
ye, leikmaður Víkings, í samtali
við Sunnudagsblað Morgunblaðs-
ins. Pape er fæddur í Senegal en
hefur búið hér frá ellefu ára
aldri.
„Þegar ég var þrettán eða fjór-
tán ára fór að bera á fordómum í
minn garð. Inni á vellinum kom
fyrir að andstæðingar mínir fóru
yfir strikið og í áhorfendastúk-
unni létu foreldrar og aðrir
áhorfendur ekki sitt eftir liggja.
„Það var mjög sárt að upplifa
þetta en í miðjum leik var lítið
sem ég gat gert. Kári Jónasson
þjálfari tók hins vegar upp
hanskann fyrir mig á hliðarlín-
unni og lét áhorfendur gjarnan
hafa það óþvegið. Ég er honum
þakklátur fyrir það.“
Rasismi er vanda-
mál á Íslandi
AGS sé bjartsýnni
» Sigmundur Davíð Gunn-
laugsson forsætisráðherra
segir AGS telja horfurnar í hag-
kerfinu bjartari en áður.
» Hann boðar frekari aðgerðir
í byggðamálum á næstu árum.
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Bjarni Benediktsson, fjármála- og
efnahagsráðherra, segir brýnt að
gæta áfram aðhalds í ríkisfjármálum
á næstu árum og tryggja að fjármál
ríkisins ýti ekki undir verðbólgu.
Nýir kjarasamningar séu innan
settra verðbólgumarkmiða.
„Við getum á mjög skömmum
tíma sveiflast úr samdráttarskeiði
yfir í þess háttar uppgangstíma, að
við þurfum að fara að gæta að okkur,
að valda ekki beinlínis verðbólgu
með því að slaka á aðhaldinu,“ segir
Bjarni og bendir á að hagvaxtartölur
fyrir 2013 og 2014 séu jákvæðari en
„hægt var að gera ráð fyrir fyrir ári“,
þegar ný ríkisstjórn tók við.
Bjarni segir aðspurður ekki sjálf-
gefið að ríkisskuldir muni minnka
jafnhratt á næstu árum og nýlegar
spár hafa gefið til kynna.
„Það gerist ekki af sjálfu sér að
mikið svigrúm skapist til að greiða
niður skuldir. Það er hins vegar for-
gangsatriði í mínu ráðuneyti að finna
leiðir til að lækka skuldir og draga úr
mikilli vaxtabyrði ríkissjóðs. Í því
samhengi er sala á hlut ríkisins í
Landsbankanum ein lykilaðgerðin,“
segir Bjarni sem telur brýnt að
tryggja áfram sátt á vinnumarkaði.
MÞjóðarskútan komin á ... »4
Ríkið ýti ekki undir þenslu
Fjármálaráðherra boðar áfram aðhald í ríkisfjármálum Aukin umsvif ríkis
geti kynt undir verðbólgu Ekki sjálfgefið að ríkisskuldir lækki hratt næstu ár
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Framtíð Lilja Sigríður Einarsdóttir
og Sólrós Vaka Birkisdóttir með ný-
borin lömb á Móeiðarhvoli.
Nýtt, stórt fjós sem byrjað er að
byggja á bænum Móeiðarhvoli II í
Rangárþingi eystra er hannað með
það í huga að þar sé hægt að hýsa
stærri kýr en þær íslensku, einhvern
tímann á líftíma hússins. Básarnir
eru lengri og breiðari en hefðbundið
er. Birkir Arnar Tómasson bóndi
segir að íslensku kýrnar mjólki ekki
nógu mikið og þurfi að kynbæta þær
með innfluttu erfðaefni.
Meiri framkvæmdahugur er í kúa-
bændum en verið hefur undanfarin
ár. Aukin sala mjólkur á innlenda
markaðnum og tækifæri til útflutn-
ings ýta undir það. Fá ný fjós hafa
verið byggð síðan fyrir bankahrun.
Nú er hafin bygging nokkurra
stórra og meðalstórra fjósa á Suður-
og Norðurlandi. Fjósið á Móeiðar-
hvoli er byggt yfir 130 kýr og tvo
mjaltaþjóna og gert ráð fyrir þeim
möguleika að tvöfalda kúafjöldann
og nota fjóra mjaltaþjóna.
„Mér finnst bjart framundan. Það
hlýtur að verða vöxtur í matvæla-
framleiðslu og meiri markaður en er
í dag,“ segir Birkir Arnar. »14
Byggt yfir stærri kýr
Framkvæmdahugur í kúabændum Byrjað á fjósum
„Það kom fjöldi fólks og opnunin lukkaðist ákaf-
lega vel,“ sagði Kristín Jóhannsdóttir, forstöðu-
maður Eldheima í Vestmannaeyjum. Safnið var
opnað formlega í gær og verður opnað almenn-
ingi klukkan 11.00 í dag. Safnhúsið er alls 2.000
fermetrar og var byggt yfir hús sem stóð að
Gerðisbraut 10 og grófst undir vikri í gosinu en
var síðar grafið upp.
Auk minja um Heimaeyjargosið 1973 er sýn-
ing um Surtseyjargosið 1963 og um jarðsögu
Vestmannaeyja í Eldheimum. Gert er ráð fyrir
um 15.000 gestum á þessu ári. »20
Safn um eldsumbrotin á Heimaey og í Surtsey
Morgunblaðið/Ómar Garðarsson
Gosminjasafnið Eldheimar var opnað í Vestmannaeyjum í gær
Afar misjafnt
er eftir sveit-
arfélögum á
sunnanverðu
landinu hvaða
málefni einkenna
helst kosninga-
baráttuna. Í
Reykjanesbæ eru
það einkum at-
vinnu- og húsnæðismál, í Árborg er
áhersla á velferðarþjónustuna og í
Vestmannaeyjum eru samgöngu-
mál ofarlega á baugi. »22-23
Mörg mál brenna á
Sunnlendingum
Nýjasta verk myndlistarmannsins
Matthews Barneys, kvikmyndin
RIVER OF FUNDAMENT, verður
sýnd á Listahátíð á þriðjudaginn.
Listamaðurinn mun sjálfur kynna
myndina, sem er í grunninn róttæk
endursköpun á Ancient Evenings,
skáldverki Normans Mailers um
egypska guði, en sögusviðið er
bandarískar stórborgir.
Myndin er samstarfsverkefni Bar-
neys og tónskáldsins Jonathans
Beplers en í einkaviðtali við Morg-
unblaðið sagði Barney að þegar hann
las Ancient Evenings hefði honum
liðið eins og hann
væri með óperu í
höndunum. Hann
segir verkið í
kjarna sínum
fjalla um um-
breytingu.
„Þarna er á
ferð útskiptan-
leiki landslags og
persóna, á ólíku
ástandi, sem er fyrir hendi í tiltek-
inni persónu og í breytilegu lands-
lagi, sem mér finnst mjög heillandi.“
»52
Nýjasta verk Matthews
Barneys sýnt á Listahátíð
Matthew Barney