Morgunblaðið - 22.08.2014, Blaðsíða 1
F Ö S T U D A G U R 2 2. Á G Ú S T 2 0 1 4
Stofnað 1913 195. tölublað 102. árgangur
KANÍNAN SEM
HANN VEIDDI
ÁSÆKIR HANN
FRÁBÆRT
LOKAKVÖLD Á
DJASSHÁTÍÐ
HLAUPIÐ UM
ÓBYGGÐIR
ÍSLANDS
AF DJASSI 30 BLAÐAUKI UM HEILSUPURE EVIL 10
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Íslenskt eldsneyti hefur keypt vara-
aflstöðvar Landsvirkjunar við
Straumsvík og á Rangárvöllum á Ak-
ureyri. Fyrirtækið er þegar búið að
ganga frá samningum við fyrirtæki í
Aserbaídsjan og Suður-Afríku um að
selja stöðvarnar þangað.
„Við erum í samstarfi við fyrirtæki
í Lettlandi, Rússlandi og Aserbaíd-
sjan. Þessir aðilar voru að leita sér að
rafstöð til að setja upp,“ segir Sig-
urður Eiríksson, stjórnarformaður
Íslensks eldsneytis. Rafstöðin í
Straumsvík er gufuaflstöð upp á rúm
34 MW. Rafstöðin á Akureyri er dís-
ilrafstöð upp á um 8 MW. Íslenskt
eldsneyti hefur til þessa einbeitt sér
að því að setja upp afgreiðslustöðvar
fyrir vistvænt eldsneyti um landið.
Aðspurður hvers vegna fyrirtækið sé
að ráðast í það verkefni að selja raf-
stöðvarnar úr landi segir Sigurður
að verið sé að víkka út starfsemina.
Koma sér fyrir í Straumsvík
„Samhliða erum við að koma upp
ráðgjafarfyrirtæki,“ segir Sigurður
og bætir við. „Það þarf sérfræði-
þekkingu í að taka þetta niður. Okk-
ar kaupendur vilja að þetta sé sett
upp af sömu aðilum og taka það nið-
ur. Við munum sjá um það ásamt er-
lendum sérfræðingum á okkar veg-
um,“ segir Sigurður. Að sögn hans
verður byrjað að taka stöðvarnar
niður í desember og lýkur því verki í
febrúar. Afhendingartími er sex
mánuðum síðar. Sigurður segir að
fyrirtæki með aðsetur í Moskvu hafi
haft milligöngu um viðskiptin í
Aserbaídjan en dísilrafstöðin á Ak-
ureyri verður seld beint til aðila í
Suður-Afríku. Samhliða hefur Ís-
lenskt eldsneyti gengið frá kaupum á
tveimur 4.000 tonna tönkum í
Straumsvík og á um 1.000 fermetra
svæði auk fasteigna. Eins hefur fyr-
irtækið gengið frá kaupum á um 800
fermetra svæði auk fasteigna á
Rangárvöllum.
Ekki náðist í Hörð Arnarson, for-
stjóra Landsvirkjunar, við vinnslu
fréttarinnar í gær.
Varaaflstöðvar Landsvirkjunar til útlanda
Landsvirkjun seldi Íslensku eldsneyti
tvær varaaflstöðvar Stöðvarnar seld-
ar áfram til Aserbaídsjan og S-Afríku
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Straumsvík Önnur varaaflstöðin
sem Landsvirkjun hefur selt.
Mývetningar smöluðu Veggjasvæðið austan við Nýjahraun í gær vegna
hugsanlegs jökulhlaups í Jökulsá á Fjöllum. Fénu var smalað saman við
gangnamannaskálann Péturskirkju og eitthvað á fjórða hundrað fjár sett á
vagna og flutt til byggða. Gangnaforingi segir að búið sé að flytja kúfinn af
fénu af mesta hættusvæðinu. Bændur við Öxarfjörð smöluðu einnig sand-
ana í sama tilgangi. »4
Smala fé af mesta hættu-
svæðinu við Jökulsá
Morgunblaðið/Birkir Fanndal
Bændur búa sig undir hugsanlegt jökulhlaup
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Bændasamtök Íslands hafa óskað eft-
ir því við almannavarnadeild ríkislög-
reglustjóra að gerðar verði öskufalls-
spár vegna hugsanlegs eldgoss í
norðanverðum Vatnajökli. Einar
Ófeigur Björnsson, bóndi í Lóni II í
Kelduhverfi og stjórnarmaður í
Bændasamtökunum, segir að verið
geti ráðlegt að smala ákveðna afrétti
til að draga úr hættu á vandræðum í
öskufalli.
Einar Ófeigur segir að reynslan
sýni að ef aska fellur á afrétti geti ver-
ið of seint að fara til að smala fé. Það
geti verið ófært og óverandi fyrir fólk
á slíkum svæðum og erfitt að færa til
skepnur.
Vindurinn ræður mestu um hvar
öskufall verður í eldgosi. „Allir bænd-
ur óttast öskufall. Það getur orðið á
afréttum hér fyrir norðan, í Múla-
sýslum eða Skaftafellssýslum. Það já-
kvæða er að stutt er í að sláturhús
verði opnuð og nóg er af heyjum ef við
þurfum að taka fullorðna féð snemma
á gjöf,“ segir Einar Ófeigur.
Vonast hann til að fyrsta ösku-
fallsspáin verði gerð fljótlega og stað-
an verði þá metin út frá þeim upplýs-
ingum sem hún veitir.
Meginhluti íbúa mætti
Um 120 manns var á íbúafundi al-
mannavarna í Öxarfirði í gærkvöldi.
Sagt var frá umfangi hugsanlegs jök-
ulhlaups í Jökulsá og rýmingaráætl-
unum stjórnvalda. Svavar Pálsson
sýslumaður taldi eftir fundinn að
hann hefði náð tilgangi sínum. Fund-
armenn hafi meðal annars spurt um
ógnina og fyrirkomulag rýmingar.
Skjálftavirkni í kringum Bárðar-
bungu er enn mikil. Aðalvirknin er
bundin við innskotið undir Dyngju-
jökli, líkt og undanfarna daga. Þar
telja jarðvísindamenn að hafi mynd-
ast berggangur sem kvika flæði um.
Óttast afleið-
ingar öskufalls
á afréttunum
Bændasamtök Íslands hafa óskað eft-
ir öskufallsspá vegna mögulegs eldgoss
MMinnir mjög á Kröfluelda »4
Tólf fastráðnum starfsmönnum
Umboðsmanns skuldara (UMS) í
Reykjavík hefur verið sagt upp. Hjá
embættinu vinna 38 manns og er
því verið að segja upp um 25% allra
þeirra. Gert er ráð fyrir rúmlega
40% niðurskurði á framlögum
gjaldskyldra aðila til embættisins á
næsta ári og legið hefur ljóst fyrir
um nokkurt skeið að embættið þarf
að draga úr rekstrarkostnaði. Auk
þess verður lagt niður útibú Um-
boðsmanns skuldara í Reykjanesbæ
og eini starfsmaður útibúsins færð-
ur til Reykjavíkur.
Svanborg Sigmarsdóttir, upplýs-
ingafulltrúi UMS, segir að verið sé
að aðlaga stærð embættisins að
þeim verkefnum sem það hefur
með höndum, en málum sem hafa
komið þar inn á borð hefur fækkað.
Búið er að vinna úr nánast öllum
fjölda mála sem kom inn 2010, 2011
og 2012, segir Svanborg. isb@mbl.is
12 sagt upp hjá Um-
boðsmanni skuldara
Forskráningu fyrir Reykjavík-
urmaraþon Íslandsbanka lauk í gær
og hafa nú alls 13.003 hlauparar
boðað komu sína. Er þetta 9% aukn-
ing á milli ára. Fleiri met féllu í for-
skráningu þetta árið því aldrei hafa
jafnmargir verið skráðir og nú í
heilt maraþonhlaup, hálfmaraþon
og tíu kílómetra hlaup. Erlendir
þátttakendur, sem skv. forskrán-
ingu eru 2.226 talsins, hafa heldur
aldrei verið eins margir. Svava
Oddný Ásgeirsdóttir hlaupastjóri
segir hlaupamenningu hér á landi
vera í mikilli sókn. „Það eru fleiri
farnir að tileinka sér þann lífsstíl að
hlaupa allt árið,“ segir hún. »18
Öll met verið slegin
í maraþoninu
Útihlaup Enn er hægt að skrá sig í Reykja-
víkurmaraþonið sem fram fer á morgun.
Morgunblaðið/Eggert
Heimafólk á hugsanlegu flóðasvæði í Kelduhverfi og Öxarfirði hefur
áhyggjur af því að fá ekki fréttir af hugsanlegu eldgosi og jökulhlaupi í
tíma, vegna þess hvað útsendingar RÚV nást illa í sveitunum.
Kom þetta fram á fundi ríkislögreglustjóra og annarra yfir-
manna almannavarna með viðbragðsaðilum á Húsavík í
gær. Haraldur Johannessen ríkislögreglustjóri segir að fyr-
irspurn hafi verið beint til RÚV um möguleika á úrbótum
vegna þeirra aðstæðna sem nú eru, en það svar hafi borist
um hæl að það væri ekki hægt vegna fjárskorts. Haraldur seg-
ir að þetta ástand valdi áhyggjum og bendir á að Rík-
isútvarpið hafi hlutverki að gegna í almannavörnum.
RÚV næst illa á flóðasvæðinu
ÁHYGGJUR Í KELDUHVERFI OG ÖXARFIRÐI
Haraldur
Johannessen