Morgunblaðið - 30.06.2014, Qupperneq 32
MÁNUDAGUR 30. JÚNÍ 181. DAGUR ÁRSINS 2014
VEÐUR » 8 www.mbl.is
5 6 9 1 1 0 0
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is
Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is | sími 5691100
mbl.is: netfrett@mbl.is
Í LAUSASÖLU 425 ÁSKRIFT 4680 HELGARÁSKRIFT 2900 PDF Á MBL.IS 4470 I-PAD ÁSKRIFT 4470
1. Jóhanna og Geir Sveins í það heilaga
2. Kviknaði í vegna geitungs
3. Dóttir Eminem fetar menntaveginn
4. Mamman missti svefn vegna spennu
»MEST LESIÐ Á mbl.is
FÓLK Í FRÉTTUM
Fjórðu tónleikarnir á tónlistarhá-
tíðinni „Þriðjudagskvöld í Þingvalla-
kirkju“ verða haldnir annað kvöld
klukkan 20.00. Hjónin Hallfríður
Ólafsdóttir flautuleikari og Ármann
Helgason klarínettuleikari leika þá
m.a. frumsamin verk eftir Björgu
Brjánsdóttur og Elínu Gunnlaugs-
dóttur.
Leika frumsamin
verk á Þingvöllum
Kvenréttinda-
félag Íslands og
Meðgönguljóð
efna til ljóðahá-
tíðarinnar „Konur
á ystu nöf“ 2. og
3. júlí. Átta skáld
koma fram; fjögur
íslensk, tvö
finnsk, eitt fær-
eyskt og eitt grænlenskt. Skáldin
lesa upp ljóð á fjórum bókasöfnum í
Reykjavík 2. júlí kl. 17.00 og í Safna-
húsinu 3. júlí kl. 17.
Átta skáldkonur á
norrænni ljóðahátíð
Kvartett bassaleikarans Sigmars
Þórs Matthíassonar kemur fram á
næsta djasskvöldi KEX Host-
els annað kvöld. Fluttir verða
sígildir djass-slagarar í
bland við lög eftir
John Coltrane. Kvart-
ettinn skipa Haukur
Gröndal, saxófón,
Kjartan Valdemars-
son, píanó, og
Magnús Trygva-
son Eliassen,
trommur, auk Sig-
mars Þórs.
Kvartett Sigmars
Þórs á djasskvöldi
Á þriðjudag Sunnan 10-18 m/s og rigning. Talsverð úrkoma um
landið sunnanvert. Hiti 9 til 18 stig, hlýjast norðaustanlands.
Á miðvikudag Breytileg átt 5-13. Skúrir eða rigning víða um land.
SPÁ KL. 12.00 Í DAG Gengur í sunnan 8-13 m/s. Rigning sunnan-
og vestanlands og hiti 10 til 15 stig en bjartviðri á Norðaustur- og
Austurlandi fram á kvöld og hiti 15 til 22 stig.
VEÐUR
Mexíkó var aðeins nokkrum
mínútum frá því að komast í
8-liða úrslit HM í knatt-
spyrnu í Brasilíu í gær.
Mexíkó komst yfir snemma í
seinni hálfleik, en það
var ekki fyrr en á 88.
mínútu sem Holland
jafnaði metin og í upp-
bótartíma venjulegs leik-
tíma sem Hollendingar
skoruðu sigurmarkið úr
vítaspyrnu og fóru því
áfram í 8-liða úrslit HM. »6
Dramatískur sig-
ur Hollendinga
Kylfingarnir Tinna Jóhannsdóttir og
Kristján Þór Einarsson urðu í gær Ís-
landsmeistarar í holukeppni í golfi
þegar keppni lauk á Hval-
eyrarvelli í Hafnarfirði.
Tinna sigraði Karen
Guðnadóttur í úr-
slitum en Kristján
vann Bjarka Pét-
ursson. »2
Tinna og Kristján unnu
holukeppnina í golfi
Sleggjukastarinn Hilmar Örn Jónsson
úr ÍR hefur verið í mikilli framför. Á
föstudag bætti hann sig bæði með 6
kílóa og 7,26 kílóa sleggjum og að-
eins fimm í heiminum í hans aldurs-
flokki hafa kastað lengra í ár með
unglingasleggjunni. Hilmar segist
stefna á verðlaunapall á HM 19 ára og
yngri í frjálsíþróttum í Eugene í
næsta mánuði. »8
Verðlaun hjá Hilmari
raunhæf á HM í Eugene
ÍÞRÓTTIR
Skannaðu
kóðann með
símanum þínum
og fylgstu með
veðrinu á
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Sjóslys þetta á sér ekki hliðstæðu í
Íslandssögunni. Þetta er atburður
sem má ekki gleymast né minning
þeirra sem fórust. Að merkið skuli
sett upp hér er við hæfi, enda er
þetta næsti þéttbýlisstaður við slys-
stað og í beinni sjónlínu við hann,“
segir Jónas Guðmundsson, sýslu-
maður í Bolungarvík.
Næstkomandi laugardag, 5. júlí,
verður í Bolungarvík vígt minnis-
merki um mesta slys sem orðið hef-
ur á sjó við Ísland. Jónas átti frum-
kvæðið að uppsetningu merkisins en
ýmsir hafa lagt málinu lið. Vonast
Jónas til að með þessu fái slysið og
minning þeirra sem fengu vota gröf
þann sess í sögunni sem ber.
Sigldu inn í tundurduflabelti
Það var 5. júlí 1942 sem hluti
skipalestarinnar QP-13 sigldi inn í
belti tundurdufla norður af Aðalvík á
Vestfjörðum. Sex skip fórust og með
þeim um 240 manns. Skipin voru á
leið frá Múrmansk í Rússlandi í
Hvalfjörð. Þar var helsti viðkomu-
staður skipa bandamanna sem
sigldu yfir Atlantshafið, sem þótti
viðsjárvert.
Bræla, þoka, erfiðleikar við
staðarákvarðanir og fleira varð þess
valdandi að breska tundurdufla-
slæðarann HMS Niger, sem fremst-
ur fór, bar af leið. Stefndi skipstjór-
inn óafvitandi inn í tundurduflabelti
sem Bretar lögðu til norðurs frá
Straumnesi, til varnar skipum Þjóð-
verja.
Þegar Niger rakst á eitt duflið
sprakk skipið í loft upp og sökk. Ör-
skömmu síðar sigldu bandarísku
skipin Heffron, Hybert, Massmar og
John Randolph og rússneska skipið
Rodina á önnur dufl og sukku. Um
250 manns, af þeim um 500 sem voru
í skipunum, var bjargað við mjög
hættulegar og erfiðar aðstæður, þar
af 179 um borð í frönsku korvettuna
Roselys.
Sumarið sem líkin rak
Jónas segist hafa grúskað nokkuð
í sögu heimsstyrjaldarinnar en stutt
sé síðan hann vissi fyrst af atburð-
unum úti fyrir Vestfjörðum. Bókin
Dauðinn í Dumbshafi eftir Magnús
Þór Hafsteinsson kom honum á
sporið. „Engar upplýsingar voru
veittar um þennan mikla harmleik á
sínum tíma Það fór þó ekki fram hjá
mörgum Íslendingum að voveiflegir
atburðir höfðu gerst,“ segir Magnús
Þór í bók sinni. Þá vitnar Jónas til
frásagna fólks á Ströndum þar sem
lík bárust í fjörur. Tala sumir
Strandamenn um „sumarið sem líkin
rak,“ eins og Jónas kemst að orði.
Sjóslysið fær sess í sögunni
Minning í Bol-
ungarvík 240
fórust við Aðalvík
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Bolungarvík Jónas Guðmundsson sýslumaður og Magnús Sigurjónsson múrari með minningarskjöld sem komið
verður fyrir á minnismerkinu sem Magnús hlóð. Í baksýn sést Grænahlíð og Djúpið en úti af því varð slysið mikla.
„Þessi skipskaði var bandamönn-
um áfall, þó hann vegi ekki þungt
sé stríðssagan skoðuð heildstætt.
Eigi að síður fór þetta leynt. Eins
og gerist og gengur með svona at-
burði sem lítið er skrifað um þá
verða til sögur eins og sú að í rúss-
neska skipinu hafi verið kynstrin
öll af gulli,“ segir Jónas.
Ómar Smári Kristinsson, mynd-
listarmaður á Ísafirði, gerði skiss-
ur að minnismerki og samkvæmt
því hefur Magnús Sigurjónsson
múrari hlaðið sökkul með skips-
lagi. Á öðrum enda hans er mastur
en á hinum endanum stöpull með
minningarskildi. Við afhjúpunina
flytur sóknarprestur Bolvíkinga,
sr. Ásta Ingibjörg Pétursdóttir,
minningarorð, Bolvíkingurinn Ein-
ar Kr. Guðfinnsson, forseti Alþing-
is, flytur ávarp og skotið verður af
fallbyssum varðskipsins Þórs sem
mun lóna fyrir utan.
Rússagullið er á hafsbotni
LÍTIÐ SKRIFAÐ UM LEYNDARMÁLIÐ MIKLA