Málfríður - 15.10.2005, Blaðsíða 28
28 MÁLFRÍÐUR
samræður. Dæmi um spurningar í þessu verkefni
eru:
• Have you ever been stranded late at night with
no transport and had to find some way of gett-
ing home? Describe what happened.
• Do you know anyone who has been paralysed?
Tell me something about them, please, about
how they got paralysed and about how they
cope.
• Are you the kind of person that gets mesmeris-
ed by a book, an event or another person? Do
you know anyone who gets mesmerised in this
way?
• Do you know anyone whose house has been
gutted by fire?
• Have you ever been fined?
Hreyfiskynsæfingar
Nemendur nota ólíkar aðferðir við að læra. Sumir
læra best með sjónrænni nálgun meðan aðrir reiða
sig meira á heyrnina. Svo eru þeir sem læra best
með því að framkvæma hlutina. „They learn by
doing rather than seeing“. Oft er um að ræða fyrir-
ferðarmikla nemendur sem eiga erfitt með að sitja
kyrrir löngum stundum. Hreyfiskynsæfingar (kines-
thetic exercises) henta þeim því vel. Mario leiddi
okkur í gegnum nokkrar æfingar af þessum toga til
að útskýra mál sitt.
Ein æfingin fólst í því að æfa kennimyndir óreglu-
legra sagna með hreyfingum sem við könnumst við
úr laginu „Höfuð, herðar, hné og tær“. Fyrsta kenni-
mynd var æfð með því að teygja hendur í átt að tám,
önnur með því að rétta sig upp til hálfs og leggja
hendur á mjaðmir og sú þriðja með því að teygja
hendur upp yfir höfuð. Þetta á við í tilviki sagna svo
sem go-went-gone eða swim-swam-swum; kenni-
myndirnar þrjár eru mismunandi. Í tilviki sagna
eins og cut-cut-cut eða let-let-let myndi aðeins vera
notuð ein hreyfing, og síðan einungis tvær hreyfing-
ar fyrir sagnir eins og kneel-knelt-knelt eða have-
had-had.
Önnur hreyfiskynsæfing fólst í því að mynda pör
og skrifa síðan orð með einum fingri á bak félagans
sem síðan svaraði með viðeigandi orði á bak þess
fyrri. Svona æfing hentar til að æfa ýmislegt sem
kemur í tvenndum, s.s. andstæð lýsingarorð (hot
– cold, tall – short) eða óregluleg fleirtala nafnorða
(child – children, corpus – corpora).
Enn ein æfingin fólst í því að tíu nemendur
voru fengnir til að standa sem fulltrúar fyrir jafn-
margar borgir í Bretlandi. Þeir byrjuðu á að raða
sér upp þannig að þeir mynduðu kort af Bretlandi:
Aberdeen stóð að sjálfsögðu nyrst, þá Edinburgh og
Glasgow, ... og svo Exeter og Southampton syðst.
Síðan gekk Mario á milli þeirra og spurði hvern
og einn leiðandi spurninga sem miðuðu að því að
miðla fróðleik og ýmsum upplýsingum um hverja
borg fyrir sig.
Dagur 2: Sagnalist, raddbeiting,
óhefðbundnar orðaforðaæfingar o.fl.
Skynjun orðaforða
Hvernig látið þið nemendur ykkar vinna með nýjan
orðaforða? Þurfa þeir að þýða nýju orðin á íslensku?
Eða nota þau í setningum? Eða greina þau eftir orð-
flokkum? Hvað með að skynja orð? Þetta var meðal
þess sem Mario kenndi okkur á öðrum degi nám-
skeiðsins. Nemandinn skiptir blaði í fjóra dálka með
fyrirsögnunum I see, I hear, I smell og I feel. Kenn-
arinn les 20–30 orð upphátt og nemandinn skipar
þeim í dálka eftir því hvernig hann upplifir orðin.
Orðin sem lesin eru upp eru gjarnan orð sem hefur
verið unnið með nýlega, t.d. í lestexta, og æfingin
er því hugsuð sem frekari vinna með þessi orð eða
upprifjun. Áhersla er lögð á tengsl einstaklingsins
við orðin, sem gerir þau eftirminnilegri fyrir nem-
andann.
Tökum sem dæmi örfá orð úr 6. kafla í First
Certificate Reading (bls. 38). Dálkaskiptingin og
flokkun orð anna er mín.
Mér finnst ég sjái fólk fagna, aðrir vilja ef til vill frek-
ar heyra fögnuðinn. Aðalatriðið í þessari aðferð til
að læra orðaforða er það að hver og einn búi til sína
eigin orðalista sem hafa persónulega merkingu.
Önnur æfing af svipuðum toga felst í því að leggja
tilfinningalegt mat á orð/orðasambönd sem standa
fyrir ákveðnar aðgerðir eða viðfangsefni. Enn á ný
hefst æfingin á upplestri : „Buying shoes, writing
emails, getting washed, listening to music, reading
non-fiction, having my hair cut, creating disord-
er“... og um leið og nemendurnir skrifa niður orðin,
merkja þeir við þau með plúsum eða mínusum eftir
því hvernig þeir upplifa þessi viðfangsefni.
I see
celebrate
matched
shopping spree
investment-account
I hear
pounding
dialled
bet
predicting
I smell
success
a meal
I feel
dazed
jealous
frustrated
tempted
determined