Málfríður - 15.10.2005, Side 29

MÁLFRÍÐUR 29
Sagnalist og raddbeit-
ing
Aðalviðfangsefni þessa
dags var annars sagnalist
(story-telling) og raddbeit-
ing. Mario sýndi með ótal
li trík um og eftirminnileg um
dæmum hvernig raddbeit-
ing og líkamsstaða hefur
áhrif á frásögn. Hraði, tón-
hæð, orðaval, þagnir, augn-
samband, hreyfingar og
svip brigði þess sem segir
sög una eru tæki sem sögu-
maðurinn getur notað til að
lita og krydda frásögnina.
Máli sínu til stuðnings sagði Mario okkur brandara,
lygasögur og alls kyns sögur, jafnt af sjálfum sér
og öðrum, og lék sér jafnvel að því að segja sömu
söguna tvisvar með mismunandi rödd eða öðrum
blæbrigðum. Að sjálfsögðu fengum við síðan að æfa
okkur í pörum.
Dagur 3: Sagnalist
Sagnalist var áfram í brennidepli á þriðja degi nám-
skeiðsins, sem hófst á því að þátttakendur skiptust
á að segja brandara. Mario brýndi fyrir okkur þær
staðreyndir að allir upplifa sögur á eigin hátt og að
nemandinn tileinkar sér námsefni betur með því að
persónugera það. Ein leið að því markmiði er að fá
nemendur til að segja sögur.
Ör-ævisögur
Ein tegund frásagna sem flestir ættu að ráða við er
að segja frá afmörkuðum þætti í lífi sínu. Mario kall-
aði þetta „limited autobiographies“ og þuldi upp
langan lista af hugsanlegum frásagnarefnum: ég
og svefn; ég og hárið mitt; ég og lestur; ég og snjór;
ég og eldur; ég og systkini; ég og einvera; ... Þessu
fylgdi að sjálfsögðu sýnishorn frá kennaranum og
síðan fengum við tækifæri til að spreyta okkur í
pörum á því að segja svona sögur.
Saga af sögu
Næsta dæmi um frásögn var nokkuð óvenjulegra.
Sjálfboðaliði úr hópi nemenda var fenginn til að
segja frá einhverri lífsreynslu sinni. Áheyrendur
útskýrðu síðan hvernig þeir sáu atburðarás frásagn-
arinnar og lýstu þeirri mynd sem kom upp í hugann
þegar sagan var sögð, svo sem hvernig birtan var,
hvaða liti þeir sáu fyrir sér og hvaða tilfinningar
bærðust með þeim. Sömu aðferð væri vel hægt að
nota eftir lestur smásögu, þ.e. hvað sá lesandinn
fyrir sér við lestur hennar, hvers kyns hljóð heyrði
hann, hvers kyns lykt fann hann, o.s.frv.
Sagnalist og ritun
Að sjálfsögðu er upplagt að þjálfa ritun í gegnum
það að segja sögu. Nemendur geta vitaskuld skrif-
að sögu frá eigin brjósti, en stundum er gott að fá
aðstoð – jafnvel ramma að sögu – sem nemandinn
getur svo fyllt inn í. Gott dæmi um þetta er æfing
sem Mario kallaði „a sandwiched story“. Til grund-
vallar lagði hann smásögu af manni og einhyrningi,
„The Unicorn in the Garden“ eftir James Thurber.
Hann las valda stuttra og umorðaða búta úr sög-
unni upphátt fyrir okkur. Verkefni nemendanna,
þ. e. okkar, var að skrifa niður söguna eftir honum,
lið fyrir lið, og bæta jafnframt við hana í samræmi
við fyrirmæli kennarans. Sagan og fyrirmælin voru
sem hér segir:
1. The man went to the window and looked out.
(Lýsið manninum)
2. There in the garden he saw a white unicorn
munching white lilies. (Lýsið garðinum)
3. The man turned away from the window and
woke his wife up: „Dear, there’s a unicorn in
the garden, munching lilies“. - „Don’t be silly,
dear. We have no lilies and the unicorn is a
mythical beast.“ (Lýsið konunni)
4. The man went down into the garden and sat
him self down on a bench. Soon he drifted off
to sleep and dreamt about ... (Hvað dreymdi
hann?)
5. In the meanwhile, his wife rang the hospital
who quickly dispatched a psychiatrist with a
straight-jacket. On arrival, the psychiatrist and
the man’s wife went down into the garden.
The doctor woke the man up: „Are you the
Mario Rinvolucri og fleiri.