Fréttir - Eyjafréttir - 02.11.2000, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 2. nóvember 2000
Fréitir
11
íðal þess sem kom fram hjá frummælendum
eigin verkum
vörn í sókn íVestmannaeyjum
ALLT var gert tila ð auðvelda fólki að mæta á ráðstefnuna og var meðal annars boðið upp á barnagæslu sem
mæltist mjög vel fyrir.
tengdar, ýmist með ljósleiðara,
thickwire kapli eða örbylgjusambandi.
Flest þessara kerfa hafa tengst sjávar-
útveginum og það væri nærtækast
fyrir Eyjamenn að líta til aukinnar
tæknivæðingar í sjávarútvegi, hvað
varðaði ný verkefni.
Snæbjöm Guðni sagði það
staðreynd að ungu fólki hefði fækkað
í Vestmannaeyjum og að loknu námi,
sem oftast er stundað í Reykjavík eða
erlendis ættu margir erfitt með að fá
vinnu sem hæfir menntun og metnaði
einstaklinganna. Það væri því alveg
ljóst að mjög sérhæfð störf yrðu ekki
unnin í litlum bæjum úti um landið og
að sérfræðingar fýndu því oft einungis
atvinnu við sitt hæfi á höfúðborgar-
svæðinu. Við þessu væri í sjálfu sér
ekkert að gera. Þess í stað væri rétt að
beina athyglinni að störfum sem hægt
væri að vinna hvar sem er, jafnvel þó
markhópurinn (viðskiptavinurinn)
væri staðsettur í öðrum landshluta eða
jafnvel í öðru landi.
Guðni varpaði einnig fram spum-
ingunni um hvert væri hlutverk
bæjaryfirvalda í atvinnumálum og
sagði að oft heyrðust þær raddir að
bæjaryfirvöld ættu að hafa frumkvæði
varðandi ný atvinnutækifæri. Bæjar-
yfirvöld gætu að sjálfsögðu komið að
slíkum málum með ýmsum hætti, t.d.
með lækkun gjalda tímabundið á
meðan ný fyrirtæki kæmu undir sig
fótunum. Hins vegar yrði driftin og
fmmkvæðið að koma frá einstakl-
ingunum, því aðeins ef drifkrafturinn
kemur innan frá getur draumurinn
ræst. Guðni sagði og að benda mætti á
mörg dæmi urn misheppnaðar til-
raunir þar sem drifkraftinn vantaði og
allir hefðu beðið þess að hið opinbera
tæki fmmkvæðið. Fjarvinnsla úti um
land (t.d. á Vestfjörðum) væri og yrði
aðeins draumur stjómmálamannsins,
ef ekki væm til staðar drifkraftar
(fmmkvöðlar) á staðnum sem vinna
ötullega að verkeftiaöflun og markaðs-
setningu.
Um möguleika tölvuvinnslu í
framtíðinni í Eyjum sagði Guðni að
hana væri hægt að auka. Bætti hann
og við að Tölvun hefði fengið nýtt
hlutafé inn í fyrirtækið og sett á stofn
hugbúnaðardeild sem fengi verkefni
meðal annars frá stóm hugbúnaðar-
fyrirtækjunum í Reykjavík. Ljóst væri
að verkefni kæmu frá Tölvumyndum
og að fleiri aðilar hefðu tekið vel í
hugmyndir um að Tölvun gerist undir-
verktaki í stærri verkefnum.
Guðni sagðist bjartsýnn á að hjá
Tölvun yrði starfsaðstaða, verkefni og
laun sambærileg því sem gerðist í
Reykjavik. Strax á þessu ári myndi hin
nýja hugbúnaðardeild ráða fimm
starfsmenn og ef færi sem horfði
myndi þeim fjölga vemlega á næstu
ámm.
Guðni sagði að ef vel gengi væri
ekkert því til fyrirstöðu að í Eyjum
starfaði öflugt hugbúnaðarfyrirtæki
með fjölda starfsmanna. Samkvæmt
eðli starfseminnar yrði mest fjölgun í
hugbúnaðargerð, en einnig mætti
reikna með að í framtíðinni þyrfti
fyrirtækið á markaðs- og viðskipta-
menntuðu fólki að halda.
Hann lauk síðan máli sínu á því að í
dag væm margar leiðir færar til öfl-
unar fjármagns. Til væm ýmsir sjóðir,
sem hefðu að markmiði að styrkja ný
fyrirtæki eða gerðust hluthafar í þeim.
Allt sem þyrfti væri góð hugmynd,
dugur og þor.
Hverra er ábyrgðin
Andrés Sigurvinsson leikari og kenn-
ari er nýlega fluttur aftur heim til Eyja.
Hann fyallaði að mestu um menningu
og mannlíf fyrr og nú, og tók nokkuð
annan pól í hæðina í framsöguerindi
sínu en aðrir frummælendur. Bæði var
að hann hélt upp nokkurri gagnrýni á
hvemig komið væri fyrir Eyjum, og
hvemig þróunin hefði orðið niður á
við, en einnig hvað gera mætti til
úrbóta til að efla byggð og drifkraft í
Eyjum. Framsaga hans var og á
stundum blandin nokkuð kaldhæðnis-
legum húmor, sem reyndar oft hefur
verið talinn eitt af einkennum Eyja-
manna. Þrátt fyrir kaldhæðnina var
hann þó uppfullur af fortíðarþrá og leit
með nokkurri velþóknun úl fyrri tíma,
en hann hafði líka húmor fyrir
fortíðarþráhyggju sinni, sem gerði
framsögu hans bæði áheyrilega og
vissulega tímabæra þegar höfð er í
huga framtíðarsýn ungs fólks.
Andrés benti á að úl þess að byggja
eitthvað nýtt þyrfti að byggja á því
gamla, þannig væri fortíð, nútíð og
framtíð alltaf samtvinnað. Hann kall-
aði einnig eftir ábyrgð, hveijir bæm
hana í því samfélagi sem nú væri til
staðar og þeirri samfélagssýn sem
menn vildu hafa til framtíðar. I raun
væm Eyjar samfélag allra og engra, en
það versta sem menn gerðu væri að
láta tímann líða í stað þess að fram-
kvæma sjálfir. Enn og aftur væri
framtíðin í höndum þeirra sem byggju
á staðnum og vildu vera þar, hvaða
áhugaverðar leiðir væm svo til
miðaðist ekki bara við Eyjamenn,
heldur ekki síður, hvað það væri sem
önnur byggðarlög byðu upp á, sem
freistaði manna til þess að dvelja á
öðmm stöðum frekar.
Reyndar var Andrés nokkuð
lítillátur varðandi vem sína í pontu á
ráðstefnunni og benti á að betra hefði
jafnvel verið að sér yngri maður hefði
haft þar framsögu í sinn stað, enda
væri það unga fólkið sem kæmi til
með að erfa landið.
Andrés leit með söknuði til gamla
Samkomuhússins sem hefði verið
ákveðinn kjami í skemmtana- og sam-
komuhaldi á sinni tíð og í framhaldi af
því fagnaði hann byggingu fjölnota
ráðsteftiuhúss, sem nú væri komið vel
á veg, hver svo sem framtíð þess yrði.
Einnig lýsti hann eftir miðbæ í Vest-
mannaeyjum sem orðið gæti kjami
menningarstarfsemi í bænum, því
væri því miður ekki að heilsa eins og
staðan væri nú.
Andrés var eini framsögumaðurinn
sem tók sér orðið list í munn, sem einn
þeirra þátta sem nauðsynlegir væm til
þess að fólk fyndi fullnægju í því sam-
félagi sem það byggi. Aðrir fram-
sögumenn töluðu frekar á nótum
afþreyingar, hvort einhver gjá er þama
á milli þeirra sem skapa listina og
þeirra sem eingöngu njóta hennar, skal
ósagt látið, en menn meti það hver
fyrir sig.
Skilgreinum nýsköpun mjög
vítt
Úlfar Steindórsson framkvæmdastjóri
Nýsköpunarsjóðs atvinnulífssins fjall-
aði um hlutverk og stefnu Ný-
sköpunarsjóðs og velti fyrir sér mark-
aðslausnum í atvinnuþróun. Hann var
spurður að því hvað nýsköpun væri
samkvæmt skilgreiningu sjóðsins.
„Það sem er augljósast í því efni er
það þegar menn em að finna upp á
einhveiju nýju,“ sagði Úlfar. „Mönn-
um dettur eitthvað í hug sem engum
öðmm hefur dottið í hug. Nýsköpun
getur hins vegar verið ýmislegt fleira.
Til dæmis einhver tækni sem er til
staðar, sem verið er að betrumbæta,
eða útfæra á nýjan hátt. Það er einnig
ákveðin nýsköpun í því að bjóða upp á
nýja þjónustu á ákveðnu svæði, sem
gæti þó verið til staðar einhvers staðar
annars staðar. Þannig getur nýsköpun
náð yfir mjög breitt svið og hægt að
skilgreina hana mjög vítt.“
Úlfar sagði að þeir hjá Nýsköp-
unarsjóði væm kannski aðallega að
horfa til þessarar víðu skilgreiningar á
nýsköpun. „Við teljum til dæmis
ákveðna nýsköpun í því ef íslenskt
fyrirtæki er að fara með einhveija vöm
á markað erlendis, jafnvel þó að sú
vara sé til og hafi verið úl í fjölda ára.“
Er þá hægt að setja þetta forskeyti -
NÝ - innan gæsalappa þegar það
stendur með orðinu sköpun?
„Að mörgu leyti er hægt að segja
það, vegna þess að ef að menn em að
gera eitthvað em þeir að skapa eitt-
hvað sem aldrei hefur verið gert áður.
Nýsköpun þýðir þá að það sé það eina,
en við tökum þetta - NÝ- svolíúð frá,
eins og þú lýsir því og breikkum þar
með skilgreininguna á því.“
Verkefni sem Nýsköpunarsjóður
tekur að sér að fjármagna, með láns-
eða hlutafé þurfa þess vegna ekkert
endilega að fela í sér frumleika? „Nei
alls ekki og hefur í sjálfu sér ekkert
með fmmleika að gera.
Auðvitað getur nýsköpun byggst á
ákveðnum fmmleika, þó að við
leggjum ekki upp með frumleika í
þeirri merkingu að verið sé að skapa
eitthvað sem engum hefur dottið í hug
áður.“
Nú hefur Nýsköpunarsjóður að mestu
styrkt verkefni sem snúa að
framleiðslu og markaðssetningu sem
tengjast fyrirtækjarekstri, hvemig er
með huglægari framleiðslu, eins og á
sviði menningarmála?
„Við höfum í raun og vem ekki liúð
á hlutverk sjóðsins að sfyrkja menn-
ingarmál. Við höfum samt komið að
verkefnum eins og kvikmyndagerð og
tónlist með ákveðnum hætti. En að
öllu jöfnu getum við sagt að okkur
finnist það vera hlutverk annarra aðila
en okkar, til dæmis ríkisvaldsins í
hverju landi. Þó að aðili eins og
Nýsköpunarsjóður væri hugsanlega
tilbúinn að fara inn í slík verkefni að
einhverjum hluta, þá yrði það alltaf
erfitt. Við emm aldrei að fjármagna
neitt hundrað prósent og menn þurfa
að koma með peninga á móti framlagi
sjóðsins. Það er svo erfitt að draga
einkaframtakið með fjármagn að
þessum þáttum, þar af leiðandi verður
það alltaf erfitt."
Úlfar segir að í öllum verkefnum
sem Nýsköpunarsjóður komi að, sé
gert ráð fyrir að einhver hagnaður sé
af þeim. „Við emm reyndar í verk-
efnum þar sem hagnaðurinn er ekki
beint sjóðsins. Eins og verkefnin
Nýsköpun 2000 þar sem við reynum
að ýta undir að fólk komi hugmyndum
á framfæri, búi til viðskiptaáætlun og
sendi í samkeppnina. Við emm svo
sem ekki að hafa beinan hagnað af
því, en vonandi emm við að fá einhver
verkefni sem gætu skilað okkur
einhverju síðar. Nú, fyrir utan það
emm við að hjálpa og uppfræða,
þannig að líta má á það verkefni sem
hag samfélagsins sem auðvitað er
erfitt að mæla. Við höfum séð okkur
meira á þessum kanti en ekki verið að
ýta undir leiklist, bókmenntir og slíka
hluti.“
Úlfar segist ekki í fljótu bragði sjá
að sjóðurinn muni með neinu móti
styrkja slíka starfsemi. „Það er mjög
erfitt. í lögum og reglum sjóðins er
hann skilgreindur með þeim hætti að
mjög erfitt yrði að nálgast slíka fram-
kvæmd og persónulega er ég mjög
ánægður með að sjóðnum skuli ekki
vera ætlað að fást við slíka hluti.“
Benedikt Gestsson