Frúin - 01.02.1963, Blaðsíða 46

Ólöf Loftsdóttir ríka
Framh. af bls. 9.
ingum og giltu um hana strangar
reglur. Suður á Frakklandi var
almenningi bannað að bera nema
kvartelsrana á skóm sínum, borgar-
ar máttu bera hálfa alin, riddarar
þrjú kvartel, greifar og lénsmenn
heila alin, en æðstu stéttirnar máttu
hafa lengd ranans að vild sinni. Mér
er ókunnugt um ranalengdarákvæði
á Norðurlöndum. Þessi fótabúnaður
hefur hlotið að verða til lítillar prýði
utan halla og steinlagðra stræta. Þess
vegna hefur raninn e. t. v. aldrei
náð fullum heldrimanna vexti þar
um slóðir, en hans sjást glögg merki
á myndum bæði hérlendis og ann-
ars staðar frá fyrri helmingi 15. ald-
ar.
Hitt tízkufyrirbrigðið var hettu-
strúturinn. Hettan var oft svipuð
og hetturnar á úlpunum okkar, en
menn skreyttu þetta ágæta höfuðfat
með skotti, og fór lengd þess og
breidd eftir lengd ranans. Strúturinn
var orðinn svo gamall í hettunni,
þegar hér var komið sögu, að
Skálholtsbiskup hafði orðið að
setja um hann sérstök ákvæði árið
1359. Þá bannaði hann prestum
sínum og djáknum að bera lengri
strúta en álnar langa og tveggja
þumlunga breiða. Strútar hurfu úr
tízku og urðu gamaldags á dögum
Ólafar, en annar höfuðbúnaður leysti
þá af hólmi. Strúturinn var undan-
fari trefilsins, eins og á því sést, að
enn er talað um að binda trefil í
strút um hálsinn, og að vera með
strút er að vera með vafðan trefil.
Við verðum að minnast þess, að
tízkan var oftast sein í förum fram
eftir ’ öldum, og það var yfirstéttin,
sem bar hana uppi, en almenningur
fetaði í slóðina og reyndi að fylgjast
með, eftir því sem efni og ástæður
leyfðu. Hér voru það höfðingjarnir,
sem fóru utan, helztu tízkumiðlend-
urnir, og svo auðvitað kaupmenn,
sem fluttu vörur til landsins. Snemma
á 15. öld tók fjöldi Englendinga að
sigla hingað með alls konar varning
og þar á meðal með tilbúinn fatnað,
sem auðvitað hefur fylgt tízku þeirri,
sem þá ríkti í Englandi, en við það
hefur stertimennsku fleygt fram hér-
lendis.
Á dögum Ólafar settu firna víðar
ermar og hátypptur höfuðbúnaður
kvenna einkum svip sinn á klæða-
burðinn.
Framh. í næsta blaði.
Utfítct ccf afotcppuh
í þessum næstsíðasta þætti af hvíldar- og afslöppunaræfingum Ingrid
Prahms, sýnum vér þrjár góðar æfingar fyrir hnakka- og hryggvöðva. Æf-
ingumun lýkur í næsta hefti.
19. Flestir hafa tilhneigingu
til að skjóta hökunni fram og
halla höfðinu aftur. Við það
styttast hnakkavöðvarnir og
verða of harðir, Takið eftir,
livernig smábörn halda höfðinu
réttu á hálsinum, en í skóla fá
þau strax skakkan höfuðburð af
að sitja og stara á töfluna. Gegn
því má vinna þannig: Leggist á
s bakið og hafið hringinn eins og
; myndin sýnir. (Bezt að nota
minni hringinn.) Látið hann
nema hátt við hnakkann, hand-
leggirnir hangi máttlausir. Það
teygir vel á hnakkavöðvunum og
hakan sígur niður á brjóstið. Slakið á öllum vöðvum, og þeir munu liðkast,
meðan á hvíldinni stendur.
20. Hafið hringinn eins
og á myndinni til hægri.
Styðjið vel með olnbog-
um og slakið vel á, eink-
um á þindinni. Gætið þess
að höfuðið hnígi ekki aft-
ur. Slakið einkum á í
hnésbótunum. Leitist við
að gera æfinguna með
beinum fótleggjum. Hall-
ið yður nú hægt á bakið,
enn með annan fót á lofti.
Gætið þess, að fótarvöðv-
ar sé ekki spenntir. Slak-
ið á þindinni, hálsi og
hnakka. Ilvílist eftir hverja æfingu. Þegar þér eruð orðin vön þessari æf-
ingu, getið þér nuddað hnakkann með því að halla höfðinu sitt á hvað.
Haldið höndunum um hringinn, gefið eftir fyrir þrýstingi á hnakkann og
hreyfið höfuðið undurhægt, svo að hreyfingin sjáist vart. Hafið augun lok-
uð, og slakið alveg á vöðvum í hnakka, og hálsi.
21. Liggið í hringnum, svo að
hann snerti hnakka og hnén
utanverð. Reynið að finna hvíld
í stöðunni. Þegar þér hafið leg-
ið með handleggina máttlausa,
Iyftið þá framhandleggjum ör-
lítið og látið þá síðan síga al-
veg slappa. Látið eins og lóð sé
í úlnliðunum, sem falla alveg
að gólfinu og lyfta með því
framhandleggjunum, svo að
þeir verði lóðréttir. Slakið á
úlnliðunum. Látið framhand-
leggina síga. Takið eftir hinum
veiku sveiflum upp um handleggina, sem myndast þegar framhandleggirnir
síga. Hugsið yður, að sveiflurnar haldi áfram alla leið inn í brjóskassann.
Gerið hlé milli þess sem þér lyftið handleggjunum, og reynið að framkvæma
æfinguna með lokuðum augum.
46
FRÚIN