Fréttablaðið - 28.11.2013, Qupperneq 6

28. nóvember 2013 FIMMTUDAGUR| FRÉTTIR | 6
1. Hvaða dómstóll hefur ákveðið að
taka fyrir mál Geirs H. Haarde gegn
íslenska ríkinu vegna Landsdóms-
málsins?
2. Í hversu mörgum löndum eru ís-
lensk fyrirtæki og stofnanir með jarð-
varmaverkefni?
3. Hvaða sundkona segist alltaf vera
svöng?
SVÖR:
1. Mannréttindadómstóll Evrópu. 2. Í 40
löndum. 3. Eygló Ósk Gústafsdóttir
FERÐAÞJÓNUSTA Stjórn Ferða-
málasamtaka Íslands leggur til að
höggvið verði á hnútinn um fyrir-
hugaða gjaldtöku af ferðamönnum
með tímabundinni frjálsri fjölda-
fjármögnun (crowd funding). Hug-
myndin snýst um að fá almenn-
ing, fyrirtæki og ferðamenn til
að kaupa ígildi náttúrupassa og
styðja með því samfélagsverkefni
sem snýst um uppbyggingu ferða-
mannastaða um land allt.
Ásbjörn Björgvinsson, formaður
FÍ, segir hugmyndina vera leið út
úr því öngstræti sem umræðan um
náttúrupassa er komin í.
„Meðan engin samstaða er um
eina tiltekna leið þá væri þetta
millileikur sem hægt væri að
byrja á strax næsta vor. Við sjáum
fyrir okkur að þetta yrði valkvætt
og ekki þröngvað upp á einn eða
neinn. En það er með þetta eins
og allt annað sem þú ert að selja
að ef það er gert nægilega fýsi-
legt, áhugavert, þá er hægt að ná
árangri,“ segir Ásbjörn.
Útfærsla verkefnisins yrði sú
að kynningin færi fram í gegn-
um erlendar sem innlendar ferða-
skrifstofur og aðra ferðaþjón-
ustuaðila. Komið yrði fyrir lógói
á heimasíðum þar sem hægt væri
að leita upplýsinga og fróðleiks
um til hvers átakið væri ætlað.
„Þar velur hver og einn það sem
honum hentar og fyrir vissa upp-
hæð fengist lykill á leiki og fjöl-
breytta kosti til að vinna til verð-
launa. Eins mætti hugsa sér að
hægt væri að fá afslátt af þjónustu
hjá ferðaþjónustunni, svona svo
fátt eitt sé nefnt,“ segir Ásbjörn
og bætir við að netið yrði vett-
vangur átaksins en einnig þyrfti
að virkja stóra aðila eins og olíu-
félögin til að styðja verkefnið. Eins
næði þetta til allra upplýsingamið-
stöðva ferðamála út um land. „Við
verðum að fá alla greinina til leiks
og að taka þátt í kynningunni.“
Spurður um fordæmi segir
Ásbjörn að ekki þurfi annað en að
gúgla „crowd funding“ til að átta
sig á að þetta fyrirkomulag er að
ryðja sér til rúms um allan heim
þar sem ótrúlegustu hlutir eru
fjármagnaðir.
Það sem FÍ telur ekki síst skipta
máli er að átakið gæti, ef vel tekst
til, nýst hér innanlands til að auka
skilning og velvild almennings
gagnvart því að vernda viðkvæma
ferðamannastaði og gefa þjóðinni
kost á að vera virkir þátttakendur í
verkefni með jákvæðum formerkj-
um. svavar@frettabladid.is
Fjöldafjármögnun
lausn til bráðabirgða
Ferðamálasamtök Íslands gera það að tillögu sinni að reyna fjöldafjármögnun við
uppbyggingu ferðamannastaða á meðan álitamál um gjaldtöku eru til lykta leidd.
Ótrúlegustu hlutir eru fjármagnaðir með þessum hætti um heim allan.
HUGMYNDASMIÐUR Telur að hugsa verði út fyrir rammann á meðan bestu varan-
legu lausnar á gjaldtöku af ferðamönnum er leitað.
Ferðamálasamtökin sjá fyrir sér að söfnunarféð myndi renna í sjóð sem
lyti sérstakri fagstjórn. Fjármunum yrði síðan deilt út til uppbyggingar,
þróunar nýrra áfangastaða, til sveitarfélaga, landeigenda og annarra. Við
þennan hluta verkefnisins er litið til tillögu Boston Consulting Group
(BCG) sem kynnt var fyrir stuttu. Að mati BCG væri tekjunum af nátt-
úrupassa best varið þannig að fjórðungi yrði útdeilt sem styrkjum en
sama upphæð rynni í lágvaxta lánasjóð fyrir ferðaþjónustuna. Tíu prósent
myndu fara til umsýslu en 40% rynnu beint til ferðamannastaðanna í
hlutfalli við aðsókn.
Framkvæmdin undir stjórn fagfólks
LETTLAND, AP Valdis Dombrovskí,
forsætisráðherra Lettlands, sagði
af sér í gær. Ástæðan er harm-
leikurinn sem varð í Riga í síð-
ustu viku þegar þak stórverslunar
hrundi með þeim afleiðingum að 54
manns létu lífið og tugir slösuðust.
„Varðandi þennan harmleik og
allt sem honum tengist, þá þarf
landið ríkisstjórn sem hefur meiri-
hlutastuðning á þingi og getur
komið með lausn á þeirri stöðu
sem komin er upp í landinu,“ sagði
Dombrovskí við blaðamenn eftir
að hann hafði gengið á fund And-
ris Berzins forseta til að tilkynna
honum um afsögn sína.
Lögreglan rannsakar þakhrunið
sem sakamál og skoðar í þeim
tengslum hugsanlegar orsak-
ir hrunsins. Nefnt hefur verið að
hönnunargallar gætu hafa verið
á húsinu eða byggingarefnin hafi
ekki verið nægilega vönduð, og
einnig hefur verið nefnt að spill-
ing kunni að hafa átt sinn þátt í því
hvernig fór.
Dombrovskí varð forsætis-
ráðherra árið 2009, þegar djúp
efnahagskreppa var að skella á í
Lettlandi. Hann hefur verið gagn-
rýndur fyrir harkalegar aðhalds-
aðgerðir, bæði skattahækkanir og
niðurskurð á ríkisútgjöldum, sem
hann taldi óhjákvæmilegt til að
ráða við kreppuna. - gb
Forsætisráðherra Lettlands segir af sér vegna þakhrunsins í Riga:
Forsætisráðherra axlar ábyrgð
VALDIS DOMBROVSKÍ Segir að Lett-
land þurfi nú ríkisstjórn sem hafi meiri-
hlutastuðning á þingi. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA
SVEITARSTJÓRNIR „Enn þann dag í
dag hafa hvorki borist formlegar
né óformlegar óskir um viðræður
eða skoðanaskipti frá Smyril-Line,
þrátt fyrir munnlegt boð bæjar-
stjóra Seyðisfjarðar til forstjóra
Smyril-Line í símtali um slíkt,“
segir bæjarstjórn Seyðisfjarðar
vegna umleitana skipafélagsins
um nýja viðkomuhöfn fyrir ferj-
una Norrænu.
Smyril-Line hefur átt í viðræðum
við Fjarðabyggðarhafnir um við-
komu fyrir Norrænu að vetrarlagi
á Eskifirði eða Reyðarfirði. Ástæð-
an er ótrygg leið yfir Fjarðarheiði.
„Þessi ákvörðun stjórnenda
Smyril-Line var tekin án þess að
ræða við eða tilkynna Hafnarsjóði
Seyðisfjarðar, aðila samnings um
hafnaraðstöðu á Íslandi, svo sem
kveðið er á um samkvæmt samn-
ingnum,“ segir bæjarstjórnin og
minnir á að ferjulægið á Seyðisfirði
sé sérstaklega byggt til að þjóna
ferjusiglingum Norrænu. Það hafi
verið fjármagnað af ríkissjóði og
Hafnarsjóði Seyðisfjarðar. - gar
Seyðfirðingar ósáttir við leit að nýrri viðkomuhöfn fyrir ferjuna Norrænu:
Boði um viðræður ekki svarað
NORRÆNA Á SEYÐISFIRÐI Mikil fjár-
festing er í ferjuhöfninni á Seyðisfirði.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
HEILBRIGÐISMÁL Náttúrulækninga-
félag Akureyrar mótmælir áform-
uðum 5 prósenta niðurskurði á
framlagi ríkisins til Heilsustofn-
unar NLFÍ í Hveragerði.
„Þeim niðurskurði er bætt við
ótæpilegan niðurskurð liðinna
ára þegar stofnunin hefur mátt
þola meiri lækkun framlaga en
aðrar heilbrigðisstofnanir þrátt
fyrir að viðurkennt sé að stofnun-
in veiti góða þjónustu gegn lægra
verði en aðrar stofnanir,“ segir í
ályktun félagsfundar. - gar
Mótmæli frá Akureyri:
Skeri ekki niður
í Hveragerði
VEISTU SVARIÐ?
ATVINNUMÁL Ísfisktogari HB
Granda, Helga María AK, er nú
á heimleið eftir umfangsmiklar
breytingar og endurbætur sem
gerðar voru á skipinu í Alkor-skipa-
smíðastöðinni í Gdansk í Póllandi.
Er reiknað með því að heimsigl-
ingin taki rúma fimm sólarhringa
þannig að ef allt gengur að óskum
er von á Helgu Maríu til hafnar í
Reykjavík nú um miðja viku, eins
og segir á heimasíðu fyrirtækisins.
Stjórn HB Granda tók þá ákvörð-
un fyrr á þessu ári að láta breyta
Helgu Maríu úr frystitogara í
ísfisktogara og var samið við
Alkor-skipasmíðastöðina um verk-
ið. Var skipið komið til Póllands um
mánaðamótin júní og júlí.
Að sögn Gísla Jónmundssonar,
skipaeftirlitsmanns HB Granda,
sem haft hefur eftirlit með fram-
kvæmd verksins í Póllandi fyrir
félagið, eru breytingarnar á Helgu
Maríu umfangsmiklar og þótt skip-
ið sé farið frá Póllandi muni enn
nokkur tími líða þar til það kemst
á veiðar. Helgast það m.a. af því að
eftir er að setja niður nýtt vinnslu-
dekk í skipið.
Það verk munu starfsmenn 3X
Stáls (3X Technology) sjá um en
að auki koma fleiri fyrirtæki að
lokafrágangi á Helgu Maríu. - shá
Skip HB Granda á heimleið eftir breytingar:
Úr frystingu á ísfisk
HELGA MARÍA AK Skipið hefur tekið
stakkaskiptum eftir breytingar í Alkor-
stöðinni í Póllandi.
MYND/RÓSA MARÍA TÓMASDÓTTIR.