Fréttablaðið - 28.11.2013, Blaðsíða 20

28. nóvember 2013 FIMMTUDAGUR| FRÉTTIR NEYTENDUR | 20
Aukning í sölu á
íslensku smjöri, rjóma
og ostum í haust er án
fordæma, samkvæmt
tilkynningu frá Mjólk-
ursamsölunni (MS).
Meira en fimmtungs-
söluaukning er sögð
hafa verið á haustmán-
uðum.
„Við venjulegar kring-
umstæður er söluaukning
mjólkurafurða yfirleitt á
bilinu eitt til þrjú prósent,“ segir í tilkynningu MS.
Haft er eftir Einari Sigurðssyni, forstjóra MS, að
líkja megi þessu við sprengingu á markaðnum.
„Þetta hefur verið tengt nýjungum í mataræði
á borð við lágkolvetnakúrinn, breyttu viðhorfi til
mettaðrar fitu í umræðu um næringarmál og loks
sýna þessar tölur áhrif af fjölgun ferðamanna,“ er
eftir honum haft.
Einar segir mjólkuriðnaðinn mæta þessum
fréttum með því að ganga á birgðir af smjöri og
ostum og öðrum vörum sem framleiddar séu með
rjóma yfir þessa haustmánuði þegar mjólkur-
framleiðslan í landinu er í lágmarki og með því
að hvetja bændur til aukinnar framleiðslu.
„Til að treysta öryggismörk í birgðahaldi
munu fyrirtæki í mjólkuriðnaði einnig í
takmörkuðum mæli nýta innflutta smjör-
fitu nú í desember í nokkrar vinnsluvör-
ur á borð við kálfafóður, nýmjólkurduft og
osta sem fara mest í fram-
haldsvinnslu eða til mat-
argerðar,“ segir Einar
í tilkynningunni.
„Innflutt smjör
er dýrara en
innlent, en
þess mun ekki
sjá merki í
verði þessara
vara og uppi-
staðan í þeim
verður eftir sem
áður íslensk kúa-
mjólk.“
- óká
Sala á smjöri hefur á haustmánuðum verið fimmtungi meiri en alla jafna:
Grípa til innfluttrar smjörfitu
Neytendastofa gerði könnun í
sumar á ástandi verðmerkinga
hjá 78 matvöruverslunum á höf-
uðborgarsvæðinu og var verð-
merkingum ábótavant hjá 36
verslunum.
Könnuninni var fylgt eftir í
október og voru þá enn 22 versl-
anir sem höfðu ekki bætt verð-
merkingar.
Samkvæmt Neytendastofu er
ljóst að eftirlit er nauðsynlegt til
að halda verslunareigendum við
efnið svo verðmerkingar séu í
samræmi við lög og reglur. Vök-
ulir neytendur veiti góða hjálp
við eftirlitið í formi ábendinga.
- ebg
Verðmerkingum ábótavant:
Helmingur
fékk áskorun
VERÐMERKING Enn eru 22 verslanir
sem ekki hafa bætt verðmerkingar þrátt
fyrir áskorun Neytendastofu.
FRÉTTABLAÐIÐ/HEIÐA
„Markaðurinn hefur áhuga á að
kaupa betri vörur hérna heima.
Framleiðendur þurfa bara að
fara að hlusta á það,“ segir Arn-
dís Thorarensen, framkvæmda-
stjóri Lifandi markaðar.
Sala á lífrænum kjúklingi úti í
heimi hefur aukist jafnt og þétt á
undanförnum árum, þar á meðal í
Skandinavíu. Hér á landi eru slík-
ir kjúklingar ekki framleiddir og
hefur Arndís því þurft að panta þá
frosna frá Danmörku fyrir versl-
un sína. „Það hefur verið tekið
ágætlega í þetta. Viðskiptavinir
okkar sækjast eftir svona vörum.
Ef við myndum auglýsa almenni-
lega er ég viss um að það væri enn
meiri áhugi,“ segir Arndís.
Hún segir að færri fuglar séu á
hvern fermetra í lífrænu ræktun-
inni en hinni hefðbundnu, eða tíu
á hvern fermetra í búinu þar sem
hún kaupir frosna kjúklinginn á
móti nítján sem kjúklingabú hafa
leyfi fyrir hér heima.
Auk þess eru dönsku kjúkling-
arnir á lífrænu fóðri, fá að fara
út undir bert loft og eru ekki í
gluggalausum rýmum. Þeir mega
ekki heldur þyngjast meira en 35
grömm á dag. „Þetta eru eðlilegri
aðstæður fyrir dýrin og þarna er
bæði verið að hugsa um heilnæmi
fæðunnar og meðferð dýranna.“
Að sögn Arndísar er meira
kjötbragð af lífrænum kjúkling-
um en venjulegum og mjölbragð-
ið er minna. „Við segjum oft að
ódýr matur sé dýrasta blekkingin
í dag. Ef þú kaupir lífræna vöru
ertu að kaupa vottun um gæði.
Fólk er orðið miklu upplýstara um
að það er verið að bæta efnum í
mat sem það kærir sig ekki um.“
Hún viðurkennir að lífræni
kjúklingurinn sem hún selur sé
dýrari en hinn hefðbundni. Þann-
ig kostar 1.200 gramma lífrænn
kjúklingur 1.449 krónur á til-
boði hjá henni. „Það væri miklu
betra ef þetta væri framleitt á
Íslandi,“ segir hún og hvetur
framleiðendur til að stíga skref
í átt að lífrænni framleiðslu.
freyr@frettabladid.is
Markaðurinn vill
lífrænan kjúkling
Sala á lífrænum kjúklingi hefur aukist víða erlendis. Engin slík framleiðsla er hér
á landi. Arndís Thorarensen hjá Lifandi markaði vonast til að breyting verði á því.
KAUPIR FRÁ DANMÖRKU Arndís Thorarensen kaupir frosna lífræna kjúklinga frá
Danmörku. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Lífrænt svínakjöt ekki heldur framleitt
Lífrænt svínakjöt er heldur ekki framleitt á Íslandi nema í tilraunaskyni.
„Ég veit að margir sem eru lífrænt þenkjandi sneiða hjá svínakjöti af því
að það er ekki hægt að kaupa það lífrænt,“ segir Arndís.
Franska lyfjafyrirtækið HRA
Pharma hefur varað við því að
neyðarpilla fyrir getnaðarvarnir
sem það framleiðir virki hugsan-
lega ekki á þyngri konur.
Samkvæmt rannsókn við
háskólann í Edinborg árið 2011
virkaði pillan Norlevo ekki vel
á konur sem voru yfir 75 kíló að
þyngd og ekkert á konur sem voru
yfir 80 kíló. Í rannsókninni kom
fram að konur sem þjáðust af
offitu og notuðu pilluna voru fjór-
um sinnum líklegri til að verða
þungaðar en þær sem voru léttari.
Í viðtali við BBS segir talsmað-
ur HRA Pharma niðurstöðurnar
koma á óvart og að þær hafi leitt
til þess að efast sé um virkni efn-
isins levonorgestrel sem er í pill-
unni. - fb
Neyðarpillan Norlevo:
Virkar ekki á
þyngri konur
NORLEVO Getnaðarvarnarpillan virkaði
ekki á konur sem þjáðust af offitu.
Munur á ódýrustu fargjöldum
félaganna þriggja sem fljúga til
London upp úr miðjum febrú-
ar er núna rúmar tvö þúsund
krónur, að því er segir á vefnum
turisti.is. Icelandair er sagt vera
með lægsta verðið, 40.790 krónur
en könnunin var gerð síðastliðinn
þriðjudag, 26. nóvember.
Á sama degi í fyrra var munur-
inn tæpar 24 þúsund krónur en þá
var WOW air með ódýrasta farið,
35.825 krónur.
Ferð til Kaupmannahafnar upp
úr miðjum febrúar kostar næst-
um því jafnmikið núna og í fyrra.
Fargjaldið með WOW air er núna
35.301 króna en 39.440 krónur
með Icelandair.
Könnun Túrista:
Lítill munur á
fari í febrúar
Í KAUPMANNAHÖFN Ferð til borgar-
innar kostar næstum því jafnmikið og í
fyrra. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Þriðja farfuglaheimið á Íslandi
hlaut Svaninn, umhverfismerki
Norðurlandanna, þegar farfugla-
heimilinu Loft var veitt vottun
norræna umhverfismerkisins.
Á fréttavef Umhverfisstofn-
unar segir að Loft sé nýtt og
glæsilegt farfuglaheimili í miðbæ
Reykjavíkur en vottunin staðfesti
framúrskarandi árangur þess í
umhverfismálum. Athygli veki
hve Farfuglaheimilin í Reykjavík
standa sig vel í að vinna að sam-
félagslegri ábyrgð.
Farfuglaheimilið Loft:
Hlýtur
Svansvottun
Þórarinn Sveinsson
sérfræðingur í krabbameinslækningum
opnar hinn 5. desember nk.
stofu í Læknasetrinu
Sigfús Gizurarson
sérfræðingur í lyflækningum
og hjartasjúkdómum
opnar hinn 7. janúar n.k.
stofu í Læknasetrinu
Læknasetrið
Þönglabakka 1 og 6, 109 Reykjavík.
Tímapantanir í síma 535 7700
Það getur verið skynsamlegt að nýta
gjafabréf sem fyrst, að því er segir á
vef Neytendasamtakanna. Bent er á
að andvirðið geti rýrnað eftir því sem
tíminn líður auk þess sem alltaf sé sú
hætta fyrir hendi að seljandi hætti
starfsemi eða verði gjaldþrota. Fari
svo sé krafan í flestum tilfellum töpuð.
Seljendur eru hvattir til að hafa
í huga að kaupandi hafi greitt fyrir
gjafabréfið og að inneignin sé í vörslu
seljandans þar til eigandi bréfsins
tekur út vöru eða þjónustu. Stuttur
gildistími sé engin afsökun.
Kaupendur eru hvattir til að
kanna alltaf gildistíma gjafabréfa
og kaupa ekki gjafabréf með stutt-
um gildistíma.
Eigendur eru hvattir til að hafa
í huga að seljandinn sé búinn að fá
greitt fyrir gjafabréfið. Neiti hann
um þjónustu jafngildi það því að
hann taki gjöfina og stingi henni í
vasa sinn. Eigendur eru hvattir til að
gera kröfu um að fá að nýta gjafa-
bréfið. Fái þeir neitun eigi þeir að
leita til Neytendasamtakanna.
- ibs
Neytendasamtökin ráðleggja seljendum, kaupendum og eigendum jólagjafabréfa:
Skynsamlegt að liggja ekki á gjafabréfum
GJAFABRÉF
Neytenda-
samtökin
hvetja selj-
endur til að
hafa í huga
að kaup-
endur hafa
greitt fyrir
gjafabréfin.
NORDICPHOTOS/
GETTY