Fréttablaðið - 04.12.2013, Blaðsíða 12

4. desember 2013 MIÐVIKUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is HELGAREFNI: Kjartan Guðmundsson kjartan@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
DÆGURMÁL: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VÍSIR: Kristján Hjálmarsson, kristjan@visir.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
„Útvarpið er dásamlegur hlutur, það
lætur rætast drauma kynslóðanna um
hrafna Óðins, Mímisbrunn, viskustein.“
Þetta voru orð Arnar Arnarsonar skálds
á upphafsárum útvarpsins. Fögnuður
alþýðu manna yfir útvarpinu átti sér lítil
takmörk og gleðin yfir því sem það miðl-
aði hungruðum hugum landsmanna hefur
verið lýst svo víða að fyllt gæti marga
hillumetra.
Í tímans rás hefur nýnæmið og tilfinn-
ingahitinn tvístrast og dofnað sem eðli-
legt er með tilkomu sjónvarps og fleiri
rása.
Nú held ég að kominn sé tími til að
skerpa hugsunina á ný. Rás 1 hefur
löngum haft sérstöðu hvað snertir tengsl
og skyldleika við skýr og háleit markmið
útvarps í árdaga. Fjölbreytni, vönduð dag-
skrárgerð og öflug nýliðun meðal kvenna
hefur enda skapað henni traust umfram
aðrar rásir.
Enginn getur séð fyrir hvaða óaftur-
kræf áhrif það mun hafa ef menn lama
útvarpið, fæla frá og segja upp mennt-
uðu, þjálfuðu og fágætu starfsfólki sem
er kjarni starfseminnar í dag. Án kjarna
– ekkert líf.
Ef að líkum lætur skapast með þeim
aðgerðum meira svigrúm fyrir ódýrt
og innihaldsrýrt efni og innistæðulausa
æsingaþætti, sem nóg er af fyrir og efla
varla skilning okkar eða ratvísi um menn-
ingarlendur nútíðar eða fortíðar.
Útvarpið er sterkur þáttur í samvitund
þjóðarinnar og lifandi afl í mótun og varn-
arbaráttu íslenskrar tungu og menningar.
Það á nú í vök að verjast og sótt er að
því úr ýmsum áttum. Lokist sú vök kann
að verða bið á að hún opnist að nýju.Við
yrðum nauðbeygð að gera okkur að góðu
það sem úti frýs … og ættum þá ekki betra
skilið.
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
MENNING
Guðrún
Hannesdóttir
rithöfundur
➜ Enginn getur séð fyrir hvaða óaft-
urkræf áhrif það mun hafa ef menn
lama útvarpið, fæla frá og segja upp
menntuðu, þjálfuðu og fágætu starfs-
fólki sem er kjarni starfseminnar í
dag. Án kjarna – ekkert líf.
Útvarp – lifandi afl
(í tilefni uppsagna)
LEGGUR SPILIN
Á BORÐIÐ!
5. sæti
Bóksölulistin
n
Ævisögur
25.11.- 1.12.
2013
★★★★
HEIMIR MÁR PÉTURSSON, FRÉTTABLAÐIÐ
Banna gott veður?
Valgerður Bjarnadóttir, þingmaður
Samfylkingarinnar, spurði út í kæru
Alþingis gegn Reykjavíkurborg vegna
deiliskipulags á Landsímareitnum í
kvosinni. Þingið hefur kært borgina
fyrir að „sýna menningarminjum,
þjóðþingi Íslendinga og sögu
landsins vanvirðingu og brotið gegn
stjórnarskránni“. Valgerður spurði í
fyrirspurn sinni hversu margir
stæðu að baki kærunni
og sagði aukna umferð
í nágrenninu mikið
áhyggjuefni samkvæmt
henni. Valgerður sagðist
lítið hafa orðið vör við
mikla umferð eða
mikið mannlíf í
nágrenninu nema
á fallegum vor-
og sumardögum. Valgerður spurði
enn fremur: „Hefur það truflað
aðra alþingismenn hér? Eigum við
kannski von á því að við bönnum
þessa veitingastaði á meðan þing
situr eða ætlum við kannski bara að
athuga hvort við getum bannað gott
veður?
„Taka undir orð Framsóknar“
Vigdís Hauksdóttir, for-
maður fjárlaganefndar,
boðar meiriháttar
breytingar á fjárlögum
fyrir aðra umræðu. Hún
segir meiri þunga og
meira fjármagn fara í
heilbrigðismálin.
Læknaráð LSH
sendi umsögn
um fyrir-
liggjandi fjárlagafrumvarp sem lýsir
furðu og gífurlegum vonbrigðum
með skilningsleysi ráðamanna á
vanda spítalans. Viðbrögð Vigdísar
við umsögninni voru að læknaráðið
væri „alveg að taka undir raun-
verulega orð Framsóknarmanna í
kosningabaráttunni“.
Bíðum nú hæg. Var Vigdís ekki
örugglega bæði formaður fjár-
laganefndar og framsóknarmaður
þegar fjárlögin voru samin? Ef
læknaráð „tekur undir orð fram-
sóknarmanna“ af hverju var þá
ekki meira fjármagn og áhersla á
heilbrigðiskerfið í frumvarpinu
sem fjárlaganefndin lagði
fram upphaflega?
fanney@frettabladid.is
E
kki þarf að efast um að þeir sem eiga rétt á lækkun
höfuðstóls húsnæðislánsins síns samkvæmt skulda-
lækkunartillögunum sem kynntar voru um síðustu
helgi verði ríkisstjórninni þakklátir fyrir greiðann.
Eftir stendur eins og fyrr sú spurning hvort hópurinn
sem nú fær aðstoð frá ríkinu sé endilega sá sem þurfti mest á
henni að halda og hvort þetta sé skynsamlegasta ráðstöfun fjár-
ins sem sameiginlegur sjóður okkar hefur til ráðstöfunar.
Það er jákvætt að skuldalækk-
unaraðgerðirnar eru umfangs-
minni en í fyrstu var látið skína
í. Fyrir kosningar talaði Fram-
sóknarflokkurinn um skulda-
niðurfellingu upp á 240 til 300
milljarða, sem átti að fjármagna
með „svigrúminu“ í samningum
við erlenda kröfuhafa. Nú liggur
fyrir að bein skuldaniðurfelling er ekki nema upp á áttatíu
milljarða. Svo gefst fólki kostur á að greiða niður lánin sín um
sjötíu milljarða í viðbót með því að nýta iðgjöld til séreignarlíf-
eyrissparnaðar. Á móti gefur ríkissjóður skattaafslátt.
Út af fyrir sig er ágætt að skýjaborgir framsóknarmanna
um að nota „svigrúmið“ komu ekki til framkvæmda, því að
fáir skildu hvernig þær hugmyndir áttu að virka. Á endanum
hafa þeir líklega ekki skilið það sjálfir. En um leið er ljóst að
ekki hefur verið staðið við loforðin um að ríkissjóður bæri ekki
kostnað eða áhættu af skuldaniðurfærslunni.
Forsvarsmenn ríkisstjórnarinnar segja að áhrifin á ríkis-
sjóð verði „óveruleg“, þrátt fyrir að hann verði látinn bera tuga
milljarða króna kostnað á ári og rökstyðja það með því að þeir
muni á móti afla nýrra tekna með bankaskatti. Það er hætt við
að þeir Bjarni Benediktsson og Sigmundur Davíð Gunnlaugs-
son hefðu ekki látið síðustu ríkisstjórn komast upp með svona
málflutning.
Auðvitað er hér verið að taka áhættu fyrir hönd skattgreið-
enda. Áhættu- og óvissuþættirnir í málinu eru raunar allmarg-
ir. Tekjurnar eru ekki í hendi, deilt er um lögmæti bankaskatts-
ins og líklegt að á það verði látið reyna fyrir dómstólum.
Sömuleiðis er óvíst um áhrifin á verðbólguna. Hagfræðingar
telja líklegt að þótt aðgerðirnar ýti undir hagvöxt með því að
efla eftirspurn, muni þær jafnframt skapa þrýsting á verðlagið
og gengi krónunnar.
Það er líka óvíst hvaða áhrif það hefur á álit fjárfesta á
Íslandi og mat alþjóðlegu matsfyrirtækjanna á lánshæfi ríkis-
sjóðs að þrengja enn að kröfuhöfum föllnu bankanna, eins og
klárlega er gert með þessum aðgerðum.
Allt á þetta eftir að koma í ljós og úr því sem komið er lítið
annað að gera en að vona það bezta.
Það er dálítið kaldhæðnislegt að ríkisstjórn flokkanna sem
gagnrýndu fyrri stjórnvöld hvað mest fyrir skort á aðgerðum í
þágu atvinnulífsins, vaxtar og fjárfestingar, hafi gert einhverja
umfangsmestu millifærsluaðgerð Íslandssögunnar að sínu
fyrsta og stærsta forgangsmáli. En þá er það kannski líka frá
og þessi stjórn, sem margir í atvinnulífinu bundu miklar vonir
við, getur snúið sér að því verkefni að reyna að stækka kökuna
sem er til skiptanna í stað þess að brjóta heilann svona fast um
hvernig eigi að útdeila henni.
Ýmsir óvissuþættir í skuldalækkunartillögum:
Kökunni útdeilt