Skessuhorn


Skessuhorn - 11.09.2013, Blaðsíða 20

Skessuhorn - 11.09.2013, Blaðsíða 20
20 MIÐVIKUDAGUR 11. SEPTEMBER 2013 Úlfar Eysteinsson matreiðslumað- ur á Þremur frökkum hefur mat- reitt hvalkjöt í 30 ár og alltaf seg- ir hann að það hafi slegið í gegn. Í samtali við Skessuhorn aðspurður um hvernig ætti að matreiða grind- hvalakjötið sem skorið var á Snæ- fellsnesi um síðustu helgi, sagði Úlfar góða byrjun að skera kjötið í stykki sem væru á stærð við rúg- brauð eða hálft franskbrauð. Gott væri að setja kjötið í lofttæmdar umbúðir en þannig geymist það vel í kæli í um vikutíma. Úlfar sagði að mörgum finnist gott að hafa hval- kjöt í forrétt. Þá sé það skorið í þunnar sneiðar líkt og frímerki að stærð sem dýft er í japanska soja- sósu þegar þess er neytt. Þegar steikin er undirbúin er byrjað á því að skera kjötið í eins sentimeters þykkar sneiðar þvert á vöðvann. Síðan er það látið liggja í smástund í grill- og steikarol- íu meðan grillið eða pannan er að hitna. Sneiðarnar eru síðan þerr- aðar aðeins áður en þær eru lagð- ar til steikingar, 36 sekúndur á aðra hlið og 32 sekúndur á hina. Á með- an eru þær kryddaðar með sítrónu- pipar og svörtum pipar. Úlfar seg- ir að með þessari meðalsteikingu sé kjötið meyrt og gott þannig að ekki þurfi tennurnar á það. Hann seg- ir að fyrirtaks meðlæti með steik- inni og öðrum mat úr hvalkjötinu sé kartöflusalat og piparsósa. Einnig megi útbúa úr hvalkjöt- inu bæði snitsel og hakk, svo sem í hamborgara. „Þegar ég hakka kjöt- ið, hakka ég alltaf hráar kartöflur með því. Það er eins með snitsel- ið og hamborgarana að það gild- ir það sama og með þunnu sneið- arnar, að steikja sem minnst. Ann- ars verður kjötið seigt og þú færð bragð af því sem þér líkar ekki,“ segir Úlfar. Hann segist oft vera spurður af því hvers vegna hann sé á sínum veitingastað að bjóða upp á hvalkjöt þegar besti fiskur í heimi komi frá Íslandi. „Ég segi að kjöt- ið úr ótenntum hval sé besta rauða kjötið sem boðið er upp á í heim- inum. Ekki kvikasilfursmengað og laust við öll lyf,“ segir Úlfar Ey- steinsson. þá Iðjuþjálfafélag Íslands, í samstarfi við Landlæknisembættið, stend- ur fyrir Skólatöskudögum víðsveg- ar um landið dagana 30. september til 4. október sem bera yfirskriftina ,,Létta leiðin er rétta leiðin”. Skóla- töskudagar eru haldnir af iðjuþjálf- um um allan heim í september að bandarískri fyrirmynd. Síðastliðið haust tóku 19 íslenskir iðjuþjálfar og 13 iðjuþjálfanemar við Háskól- ann á Akureyri þátt í verkefninu og veittu fræðslu til rúmlega 1100 grunnskólabarna. „Skólataskan spilar stórt hlut- verk í lífi barns sem stundar skóla. Nauðsynlegt er að nemendur, for- eldrar og samfélagið í heild sé með- vitað um áhrif rangrar notkunar skólatöskunnar á líkamlega heilsu barna og ungmenna þar sem stoð- kerfisvandi er vaxandi vandamál í nútíma samfélagi. Á Skólatösku- dögum fræða iðjuþjálfar nemendur, foreldra og kennara um rétta notk- un á skólatöskum. Nemendur fá að vigta skólatöskurnar sínar og reikna út hvort skólataskan sé af æskilegri þyngd miðað við þeirra eigin lík- amsburði. Börnin fá einnig í hend- urnar leiðbeiningar um hvernig taskan á að vera stillt, hvernig best sé að raða í hana og hvaða þætti er mikilvægt að horfa á þegar ný taska er keypt. Iðjuþjálfarnir munu auk þess veita almenna fræðslu um rétta líkamsbeitingu en stoðkerfis- vandi barna og ungmenna er vax- andi vandamál. Skólatöskudögun- um er því ætlað að hafa forvarn- argildi um leið og veitt er fræðsla til skólaumhverfisins. Frekari upp- lýsingar er hægt að nálgast á www. ii.is,“ segir í tilkynningu frá Iðju- þjálfarafélagi Íslands. mm Í næstu viku verður opnuð ný sýn- ing í Safnahúsinu í Borgarnesi. Þar er sögð saga Hallsteins Sveinsson- ar (1903-1995) frá Eskiholti í Borg- arhreppi. Hallsteinn var mörgum kunnur, ekki síst í listheiminum. Lífsskoðanir hans voru á marg- an hátt áhugaverðar og líf hans samtvinnað merkum kafla í lista- sögu landsins. Í sýningunni er lögð áhersla á hugsjónir hans og pers- ónuleika sem laðaði að sér marga af þekktustu myndlistarmönnum Íslands. Meðal þess sem sjá má er hvernig þeir myndgerðu þennan hollvin sinn í teikningum, málverk- um og höggmyndum. Hallsteinn var fæddur í vest- ur Dölum en flutti ásamt foreldr- um sínum í Eskiholt árið 1925. Hann stundaði nám í Íþróttaskól- anum í Haukadal árið 1930, en var búsettur í Reykjavík frá 5. áratugn- um. Þar starfaði hann sem smiður og handverksmaður, en var alla tíð mikill listunnandi, um gekkst lista- menn mikið og rammaði inn mikið af verkum þeirra. Hann átti þegar fram liðu stundir mikið og merki- legt safn listaverka. Hallsteinn flutti í Borgarnes árið 1971 og gaf þá listasafn sitt þangað ásamt pen- ingagjöfum. Hann bjó síðustu æviár sín á Dvalarheimili aldraðra í Borg- arnesi þar sem hann var einnig með smíðaverkstæði. Sýningin í Safna- húsi er sérstaklega styrkt af sveitar- stjórn Borgarbyggðar sem þannig vottar minningu þessa öðlings virð- ingu á afmælisári hans. Á sýningunni eru m.a. verk eftir Ragnar Kjartansson, Kjarval, Haf- stein Austmann, Pál Guðmunds- son frá Húsafelli, Þorvald Skúla- son, Kristján Davíðsson, Jóhann Briem, Þorbjörgu Höskuldsdótt- ur og Nínu Tryggvadóttur. Sérstök áhersla er á verk Ásmundar Sveins- sonar myndhöggvara, bróður Hall- steins, en veigamikill þáttur í hug- sjón hans var að miðla verkum Ás- mundar í Borgarfjörðinn og átti hann m.a. stóran þátt í að verkið Sonatorrek var sett upp við Borg á Mýrum árið 1985. Sýningin verður í Hallsteinssal, en verður opnuð fimmtudaginn 19. september kl. 17.30 með hátíð- ardagskrá á neðri hæð Safnahúss. Sýningin mun standa fram til loka janúar. Fólk er hvatt til að koma og kynna sér sögu þessa merka manns sem ekki hafði áhuga á veraldlegum auði en sýndi á ævikvöldi sínu ein- staka rausn í garð síns heimahéraðs. Skólastofnunum er sérstaklega bent á að notfæra sér sýninguna en boð- ið verður upp á fræðslu um hana fyrir börn á öllum aldri auk leið- sagnar fyrir fullorðna. -fréttatilkynning „Þegar ég var að alast upp í Fær- eyjum var grindarkjöt borðað einu sinni í viku. Núna er það orðið mun sjaldnar. Ég vandist því ekki að borða það steikt eins og núna er orðið algengt að elda það og mörgum finnst reyndar jafn gott og nautakjöt,“ segir Finnur Gerdbo í Ólafsvík. Finnur var 15 ára gam- all þegar hann fór af heimaslóð- um í Vogi í Suðurey og hefur búið á Íslandi frá 1955. Hann segir að grindarkjötið hafi bæði verið hengt upp og þurrkað á æskuslóðum hans, sem og að kjöt og spik hafi verð salt- að, bæði þurrsaltað og pækilsaltað. Með kjötinu bæði hertu og söltuðu hafi spikið verið borðað ásamt kart- öflum og þótt herramannsmatur. Finnur segist sjálfur aldrei hafa tekið þátt í að drepa og verka grind, en líkt og við Ólafsvík og Rif um helgina hafi allt kjöt verið hreins- að af beinunum. „Þegar fréttist af grindarvöðum við sandinn var gef- inn út tilkynning og menn hættu vinnu á miðjum degi til að ganga til verksins. Þegar búið var að reka grindina upp á sand og hún drepin, var sýslumaður kallaður á vettvang. Hann mældi alla hvalina og merkti þá hverjum báti fyrir sig. Hann út- hlutaði dýrunum eftir fjölskyldu- stærð bátsverja og ef fólk var gest- komandi hjá þeim veitti hann auka- úthlutun vegna þess. Ef þannig hitt- ist á að dýrin komu upp á sand að kvöldinu var slegið upp balli með- an sýslumaður var að vinna sitt verk og hvalskurðurinn byrjaði síðan um morguninn þegar fólk kom af ball- inu. Þegar frágangi öllum var lok- ið var beinunum komið fyrir í skútu og siglt með þau út á hafdjúp þar sem þeim var sökkt. Ekkert var því skilið eftir sem gat valdið lyktar- mengun eða óþrifum,“ segir Finn- ur. Aðspurður hvort hann hafi ein- hvern tímann heyrt á það minnst að grindarkjöt væri varasamt til neyslu fyrir ófrískar konur eða fólk með undirliggjandi sjúkdóma, sagð- ist Finnur aldrei hafa heyrt á það minnst. „Ég man ekki eftir neinu dauðsfalli út af grindaráti í Færeyj- um, en einu sinni var mannslát rak- ið til skerpukjöts af sauðfé, þar sem kjötið hafði ekki verið rétt með- höndlað,“ sagði Finnur. þá/ Ljósm. af. Sýning opnuð til minningar um Hallstein Sveinsson Iðjuþjálfar veita fræðslu á Skólatöskudögum Fræg mynd af grindhvaladrápi í Færeyjum. Þá var grindarkjöt borðað einu sinni í viku Finnur Gerdbo í Ólafsvík, sem fór frá Færeyjum 15 ára gamall og hefur búið á Íslandi síðan 1955. Meyrt og gott meðalsteikt hvalkjöt Hvalkjötið komið á diskinn. Úlfar Eysteinsson.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.