Skessuhorn - 22.01.2014, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 22. JANÚAR 2014
„Ríkið þarf að koma til móts við
Höfða með því að hækka daggjöld-
in og verður ekki lengi búið við nú-
verandi skipan þeirra mála,“ segir
Kjartan Kjartansson framkvæmda-
stjóri hjúkrunar- og dvalarheimilis-
ins Höfða á Akranesi í samtali við
Skessuhorn. Rekstur Höfða á Akra-
nesi átti undir högg að sækja á ný-
liðnu ári og segir Kjartan að gera
megi ráð fyrir rekstrarhalla sem
nemi líklega rúmlega 100 milljón-
um króna árið 2013. Árið 2012 nam
hallarekstur heimilisins 97 milljón-
um króna og því versnar afkom-
an nokkuð á milli ára. „Staðan er
ekki góð en bókhaldslegt tap segir
þó ekki allt þar sem inni í þessum
tölum eru reiknaðar stærðir eins og
áfallnar lífeyrisskuldbindingar og
afskriftir. Sem dæmi er hallinn árið
2012 55 milljónir króna án reikn-
aðra lífeyrisskuldbindinga. Hall-
inn á síðasta ári kemur til þrátt fyr-
ir að gripið hafi verið til aðhalds í
rekstri. Lausafjárstaða heimilisins
er þó sterk, þrátt fyrir hallarekst-
urinn.“
Myndi gjörbreyta
rekstrinum
Nokkrir samverkandi þættir gera
það að verkum að Höfði er rek-
inn með halla. „Fyrir það fyrsta
eru daggjöldin of lág. Á þetta hef-
ur verið bent lengi og er ljóst að
ríkið verður að fara að taka á þess-
um málum. Gísli Páll Pálsson for-
maður Samtaka fyrirtækja í vel-
ferðarþjónustu (SFV) hefur bent
á að daggjöldin ættu að vera 10-
12% hærri en þau eru í dag og nú-
verandi heilbrigðisráðherra hefur
sjálfur bent á að þau séu að minnsta
kosti 9% of lág. Pláss er fyrir 78
íbúa á Höfða í dag, 48 í hjúkrunar-
rýmum og 30 í dvalarrýmum. Þess
utan eru 20 dagdvalarrými. Hækk-
un daggjalds myndi því þýða nauð-
synlega tekjuaukningu fyrir heimil-
ið og gjörbreyta rekstrinum,“ seg-
ir Kjartan. Hækki daggjöldin um
10% frá síðasta ári myndi tekju-
aukning verða um 55 milljónir
króna. ,,Þetta myndi slá á brýnustu
þörfina varðandi daglegan rekstur,”
segir Kjartan.
Lokun E-deildar þyngdi
reksturinn
„Einnig hefur hjúkrunarþyngd
heimilisins aukist og gætir þar
áhrifa vegna lokunar E-deildar-
innar á Heilbrigðisstofnun Vest-
urlands á Akranesi,” segir Kjart-
an. ,,Sú staða hefur kallað á aukin
mannskap hjá okkur og sömuleið-
is höfum við þurft á fleira fólki að
halda í umönnun eftir breytingar
í kjölfar stækkunarframkvæmda á
Höfða árið 2012 til þess að útrýma
tvíbýlum. Í ofanlág eru nokkrir
einstaklingar í dvalarrýmum sem
hafa fengið flutningsbeiðni heim-
ilaða í hjúkrunarrými, en kom-
ast ekki að þar sem öll rými eru í
notkun. Þessir einstaklingar njóta
þó þeirrar þjónustu sem þeir þurfa,
en heimilið fær þó ekki daggjöld
í beinu samræmi,“ segir Kjartan.
Hann hefur sótt um til heilbrigðis-
yfirvalda að fá að fjölga skilgreind-
um hjúkrunarrýmum á Höfða um
átta og fækka um leið dvalarrým-
um að sama skapi. „Þess utan eru
áfallnar lífeyrisskuldbindingar að
taka sinn toll í rekstrinum. Á síð-
asta ári voru greiddar lífeyrisskuld-
bindingar um 25 milljónir króna. Í
heildina eru lífeyrisskuldbindingar
Höfða um 780 milljónir króna, en
samningaviðræður hafa staðið yfir
í tæp fimm ár milli forsvarsmanna
SFV og ríkisins um að ríkið taki við
þeim. Þær viðræður hafa verið án
niðurstöðu.“
Grunnþjónustan varin
Til að stemma stigu við halla-
rekstrinum hefur verið ráðist í
ýmsar sparnaðaraðgerðir á Höfða.
„Fyrir það fyrsta verður ekki sett-
ur peningur í viðhaldsframkvæmd-
ir á árinu 2014. Stöðugildum hefur
verið fækkað í eldhúsi og í dagvist-
un og þá hefur verið skorið niður
í ýmissi þjónustu svo sem í félags-
starfi, hlutastarfi djákna og áskrift-
um af afþreyingarefni. Á móti höf-
um við lagt áherslu á að skera ekki
niður í grunnþjónustu, svo sem í
hjúkruninni.“
Kjartan segir Höfða hafa notið
mikillar velvildar á liðnum árum í
formi ýmissa gjafa sem velunnarar
heimilisins hafa fært því af góðum
hug. „Þær gjafir hafa runnið í gjafa-
sjóð heimilisins og hefur sjóðurinn
veitt um 65 milljónum króna til ým-
issa verkefna í þágu heimilisfólks á
undanförnum fimm árum. Sjóður-
inn er ekki eins stór og áður og því
hefur þurft að takmarka framlög
úr honum en þau hafa staðið und-
ir ýmissi þjónustu fyrir heimilis-
fólk. Sjóðurinn nýtist því ekki eins
vel og áður, en framlög úr honum
hafa m.a. verið nýtt í félagsstarf og
afþreyingu.“
Sveitarfélögin
í bakábyrgðum
Höfði er stofnun í eigu Akranes-
kaupsstaðar og Hvalfjarðarsveitar
og bera þessi sveitarfélög rekstr-
arábyrgð í hlutfalli við eignarhluta.
Kjartan segir ljóst að til lengdar
gangi ekki upp að hallarekstur sé á
heimilinu og því sé brýnt að tekið
verði á fjárhagsvanda þess. „Stjórn
SFV sendi nýlega frá sér ályktun
þar sem m.a. er skorað á heilbrigð-
isráðherra að beita sér fyrir því að
daggjöldin verði hækkuð og lausn
fundin á lífeyrisskuldbindingar-
málum. Að öllu óbreyttu munu því
Akraneskaupstaður og Hvalfjarðar-
sveit þurfa að leggja fram fé í rekst-
urinn til að mæta hallanum,“ segir
Kjartan. hlh
Fjórir einstaklingar búsettir á Akra-
nesi birtu í síðustu viku auglýsingu í
Skessuhorni og fleiri fjölmiðlum þar
sem kynnt er stofnun Hollvinasam-
taka Heilbrigðisstofnunar Vestur-
lands. Stofnfundurinn verður laug-
ardaginn 25. janúar nk. klukkan 12
í húsnæði HVE á Akranesi. Þrátt
fyrir stofnfundarstað eru hollvina-
samtökin engu að síður hugsuð fyr-
ir allt starfssvæði Heilbrigðisstofn-
unar Vesturlands sem teigir sig um
vestan- og norðvestanvert land-
ið á átta starfsstöðum. „Ein mikil-
vægasta grunnstoð búsetu á Vest-
urlandi er öflug heilbrigðisþjón-
usta. Á liðnum áratugum hefur sú
þjónusta m.a. verið byggð upp fyrir
atorku og með öflugum stuðningi
íbúa á starfssvæði HVE. Samstaða
íbúa á Vesturlandi um heilbrigðis-
þjónustu er mikilvæg forsenda þess
að verja og efla þessa grunnstoð
samfélagsins,“ segir meðal annars
í stofnfundarboðinu. Undir það
rita Steinunn Sigurðardóttir, Sæv-
ar Freyr Þráinsson, Sigríður Eiríks-
dóttir og Gísli Gíslason.
Að mati fjórmenninganna er
mikilvægt að horfa til heilbrigðis-
starfsemi á Vesturlandi sem einnar
heildar og að hlutverk samtakanna
verði m.a. að standa fyrir fjáröfl-
un frá hollvinum og fleirum, kynna
starfsemi HVE á opinberum vett-
vangi og veita starfseminni stuðn-
ing með ráðum og dáð. „Þenn-
an hornstein samfélagsins þarf að
verja,“ er megin inntak fundar-
boðsins næstkomandi laugardag.
Verið í undirbúningi
um hríð
Í tvígang hefur ítarlega verið fjallað
um væntanlega stofnun Hollvina-
samtaka HVE í Skessuhorni. Í
vikunni sem leið birtist grein eft-
ir Sigríði Eiríksdóttur á Akranesi
í Skessuhorni þar sem hún hvetur
íbúa á Vesturlandi til að taka þátt í
stofnfundi hollvinasamtakanna. Þá
var í jólablaði Skessuhorns, sem
kom út 18. desember sl., ítarlegt
viðtal við Steinunni Sigurðardótt-
ur fyrrverandi hjúkrunarforstjóra
á Akranesi, en heilbrigðismál eru
hennar hjartans mál enda er hún
forgöngumaður að stofnun holl-
vinasamtakanna. Í viðtalinu sagði
Steinunn orðrétt:
„Heilbrigðismálin eru mitt
hjartans mál. Ég hef mikinn áhuga
á öllu sem lýtur að skipulagi þeirra
til framtíðar. Ég saknaði þess allt-
af þegar ég var stjórnandi innan
SHA og síðar HVE að það væru
engir utanaðkomandi leikmenn
sem gengju fram fyrir skjöldu og
tækju frumkvæði að því að stofna
hollvinasamtök. Þetta væri góð
stofnun sem standa bæri vörð um.
Mér fannst það ekki mitt hlut-
verk þegar ég var stjórnandi að
gera þetta. Nú þegar ég er hætt
að vinna þá vil ég hins vegar fara í
þetta. Ég fékk Gísla Gíslason, Sig-
ríði Eiríksdóttur og Sævar Þráins-
son með mér og við erum nú að
undirbúa stofnun samtakanna. Við
erum komin með drög að lögum
en erum að velta fyrir okkur stærð
svæðisins sem þau myndu ná yfir.
Það eru þegar fyrir hendi holl-
vinasamtök um heilbrigðisþjón-
ustuna á ákveðnum stöðum sem
starfsemi HVE nær yfir. Spurn-
ingin er hvort við ættum að stofna
hollvinasamtök fyrir allt svæðið
og fá hina til liðs við okkur, eða
hvort menn vilji vera útaf fyrir sig
á hverjum stað.
Ég fæ alls staðar mjög miklar og
sterkar undirtektir þar sem ég hef
rætt stofnun hollvinasamtakanna.
Ótrúlega stór hópur fólks hefur
notið þjónustu á HVE, bæði sjúk-
lingar og aðstandendur. Stofnunin
nýtur mikils velvilja. Þetta verða
vonandi regnhlífarsamtök ein-
staklinga, félagasamtaka og fyr-
irtækja. Við sjáum fyrir okkur að
hollvinasamtökin gætu aðstoðað
stofnunina á ýmsan hátt svo sem í
kaupum á stærri tækjum. Ugglaust
gætu svona samtök líka látið í sér
heyra ef þeim þætti gengið nærri
stofnunni,“ sagði Steinunn Sig-
urðardóttir í viðtali sem Magnús
Þór Hafsteinsson blaðamaður tók
við hana í desember.
mm
Rekstur Höfða á undir högg að sækja
Kjartan Kjartansson, framkvæmda-
stjóri Höfða.
Hjúkrunar- og dvalarheimilið Höfði á Akranesi.
Steinunn Sigurðardóttir forgöngumaður að stofnun hollvinasamtakanna.
Standa fyrir stofnfundi Hollvinasamtaka HVE á laugardaginn
Sjúkrahúsið á Akranesi er stærsta starfsstöð HVE af átta á vestan- og
norðanverðu landinu.