Læknablaðið : fylgirit - 01.10.2010, Page 30

XIX ÞING LYFLÆKNA
FYLGIRIT 65
alvarlegar blæðingar. Klínískar rannsóknir eru hins vegar af skornum
skammti. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna árangur af gjöf
fíbrínógenþykknis við alvarlegar blæðingar á fslandi.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn rannsókn sem tók til 37
sjúklinga (meðalaldur 74 ár, bil 23-87, 51% karlar) sem fengu
fíbrínógen við alvarlegum blæðingum (>2000 mL) á Landspítala
2006-2008. Sjúklingar sem fengu marga skammta af fíbrínógeni eða
virkjaðan storkuþátt Vlla voru ekki teknir með í rannsóknina. Flestir
sjúklinganna fengu alvarlega blæðingu í tengslum við hjarta- (68%)
eða kviðarholsaðgerð (13%). Skráð var tímasetning fíbrínógengjafar og
styrkur þess í sermi, blóðhluta- og vökvagjafir, blæðingarpróf (APTT;
PT), blóðflögur og D-dímer; fyrir og eftir gjöf lyfsins. Notkun annarra
storkuhvetjandi lyfja, áhættuþættir blæðinga, undirliggjandi sjúkdómar
og afdrif sjúklinganna voru könnuð.
Niðurstöður: Eftir gjöf fíbrínógenþykknis (miðgildi 2g, bil l-6g)
hækkaði s-fíbrínógen úr l,8g/Lí 2,4g/L (p<0,001). Einnig varð marktæk
lækkun á APTT og PT-gildum (p<0,001) en blóðflögufjöldi og D-dímer
héldust óbreytt. Gjöf rauðkornaþykknis minnkaði marktækt á 24 klst.
eftir gjöf fíbrínógens en ekki varð marktæk breyting á gjöfum blóðvatns
eða blóðflagna. Engar aukaverkanir tengdar gjöf lyfsins voru skráðar.
Átta sjúklingar (22%) létust á gjörgæslu, flestir innan 28 daga, en 76%
útskrifuðust af sjúkrahúsi og voru á lífi hálfu ári síðar.
Ályktanir: Fíbrínógengjöf við alvarlegar blæðingar virðist (i) hækka
marktækt styrk fíbrínógens íblóði, (ii) bæta blæðingarpróf (PT og APTT)
þegar það er gefið sem viðbót við hefðbundna meðferð og (iii) gæti
tengst minnkaðri þörf á rauðkornaþykkni.
V053 Áhættugreining augnbotnabreytinga hjá sykursjúkum
einstaklingum
Rúnar Bragi Kvaran', Ama Guðmundsdóttir2
'Læknadeild Háskóla íslands, 2innkirtla- og efnaskiptalækningadeild Landspítala
Inngangur: Venja er að sykursjúkir einstaklingar mæti árlega í skimun
fyrir augnbotnabreytingum. Þar sem áhættuþættir sykursjúkra fyrir
augnbotnabreytingum eru mismunandi fara sumir einstaklingar oftar
í augnskoðun en þeir þurfa og aðrir sjaldnar en á er þörf. Tilgangur
rannsóknarinnar var að prófa áhættureikniforrit Risk Medical
Solutions (RMS) á íslensku úrtaki sykursjúkra og meta út frá þekktum
áhættuþáttum hversu reglulega þeir þurfa að mæta í augnskoðun.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin var aftursýn og voru sjúkraskrár
sjúklinga, er hittu tvo af innkirtlalæknum Göngudeildar sykursjúkra
á LSH í janúar, febrúar og mars árið 2010, rannsakaðar. Áhættuþættir
augnbotnabreytinga voru skráðir fyrir hverja komu. Út frá þeim var
áhættureikniforrit RMS látið reikna hvenær sjúklingar ættu næst að
mæta í augnskoðun. 4% áhættumörk voru notuð við útreikninga.
Forritið gefur lágmarksskimrmartíma þrjá mánuði en hámark 60
mánuði.
Niðurstöður: Komumar voru alls 289 og voru karlar í meirihluta (58%).
53% höfðu sykursýki af tegund eitt og meðalárafjöldi frá greiningu
sykursýki var rúm 17 ár. 68% höfðu engar augnbotnabreytingar,
23% höfðu bakgrunnsbreytingar og rúm 9% höfðu lengra genginn
augnsjúkdóm. Samkvæmt útreikningum þurfa 41% sjúklinganna að
fara í augnskoðun innan árs. Hins vegar þurfa önnur 41% allra sjúklinga
ekki að fara í augnskoðun nema á tveggja ára fresti eða sjaldnar og 27%
á þriggja ára fresti eða sjaldnar.
Ályktanir: Niðurstöður sýna að breytilegt er meðal sykursjúkra
hversu oft þeir þurfa á augnskoðun að halda. Mesta athygli vekur
að rúmur fjórðungur sjúklinga þarf aðeins á augnskoðun að halda á
þriggja ára fresti eða sjaldnar. Þetta bendir til þess að með upptöku
einstaklingsmiðaðrar skimunar væri hægt að ráðstafa betur því
fjármagni sem varið er í skimanir.
V054 Beinþéttni og lystarstol
Rebekka Rúnarsdóttir1, Guðlaug Þorsteinsdóttir2, Ólafur Skúli Indriðason3, Gunnar
Sigurðsson1-4
'Læknadeild Háskóla íslands, 2geðsviði, ^nýmalækningaeiningu, 4innkirtla- og
efnaskiptalækningadeild Landspítala
Inngangur: Ótímabært beintap er þekktur fylgikvilli meðal sjúklinga
með lystarstol en á íslandi hafa engar rannsóknir verið gerðar á
beinheilsu þessa sjúklingahóps. Markmið rannsóknarinnar var að
athuga beinþéttni ungra kvenna með lystarstol og öðlast betri skilning á
mögulegum orsakaþáttum svo unnt verði að beita forvömum.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin er samanburðarrannsókn. Skoðaðar
voru beinþéttnimælingar (DXA) hjá sjúklingum sem leitað höfðu
meðferðar hjá átröskunarteymi Landspítala, fengið greiningarnar
á ICD-10; F50.0 eða F50.1 og niðurstöður bornar saman við 30 ára
heilbrigðar konur (n=58) Skoðaðar voru 63 sjúkraskár og endanlegt
úrtak alls n=40 (21 ára (18-36)), þar af n=26 sem höfðu farið í fleiri en
eina beinþéttnimælingu.
Niðurstöður: Beinþéttnin í lendhrygg, lærleggshálsi og nærenda
lærleggs var marktækt lægri hjá sjúklingum með lystarstol en
samanburðarhóp (15,3%-17,5%; p<0,001). í heild höfðu 55% beinrýrnun
og 15% beinþjmningu en aðeins 30% höfðu eðlilega beinþéttni. Marktæk
fylgni beinþéttni fannst við þyngd og hæð, en mest var fylgni beinþéttni
við lægstu þyngd í veikindum (r=0,482-0,499; p<0,01). Engin fylgni
fannst milli beinþéttni og tímalengdar átröskunar né aldurs við upphaf
átröskunar. I lystarstolshópnum var beinþéttni marktækt lægri hjá þeim
sem höfðu sögu um kalíumskort (K<3,5 mmol/L). Þegar skoðaðar voru
breytingar hjá þeim sem áttu fleiri en eina beinþéttnimælingu kom í ljós
að þær sem töpuðu þyngd milli mælinga lækkuðu marktækt í beinþéttni
í lærleggshálsi (-6,6%; p=0,030).
Ályktanir: Niðurstöður rannsóknarinnar sýndu að hátt hlutfall kvenna
með lystarstol höfðu beinrýrnun eða beinþynningu. I samanburði
við almennt þýði benda niðurstöðumar til að vegna lystarstols nái
sjúklingahópurinn lægri hámarksbeinþéttni en ella.
V055 Framrás nýrnameins af völdum sykursýki 1 á íslandi
Unnur Lilja Þórisdóttir', Ólafur S. Indriðason2, Rafn Benediktsson1-3, Runólfur Pálsson12
'Læknadeild Háskóla íslands, 2nýmalækningaeiningu,3innkirtla- og efnaskiptalækningaeiningu
Landspítala
Inngangur: Þrátt fyrir svipað nýgengi hefur sykursýkinýrnamein
(SNM) verið mun fátíðari orsök lokastigsnýrnabilunar (LSNB) hér á
landi en víðast annars staðar. Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna
þróun nýgengis og framrás nýrnameins meðal sjúklinga með tegund 1
sykursýki á íslandi.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin var afturskyggn og beindist að
einstaklingum er greindust með tegund 1 sykursýki á íslandi fyrir 2002.
Fundust þeir með leit £ skrá göngudeildar sykursjúka og í tölvukerfi
Landspítala. Sjúklingar voru skilgreindir með tegund 1 sykursýki ef þeir
greindust fyrir 30 ára aldur og voru insúlínháðir frá upphafi. SNM var
skilgreint sem viðvarandi próteinmiga (a300 mg/1) eða albúmínmiga
(>300 mg/1) við eftirlit í þrjú skipti í röð með minnst tveggja mánaða
millibili. Eftirfylgd var til ársloka 2008, síðustu komu eða til dánardags.
Niðurstöður: Alls fundust 464 sjúklingar með tegund 1 sykursýki og
30 LÆKNAblaðið 2010/96